Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk (phải) và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (trái) bắt tay sau cuộc họp báo tại thủ đô Warsaw, Ba Lan, ngày 12/12/2024. Ảnh: kyivpost.com
Ngày 17/12, trong bối cảnh chính trị quốc tế đầy biến động, đặc biệt là trước thềm chuyển giao quyền lực tại Mỹ, các quốc gia châu Âu đã tăng cường hợp tác nhằm củng cố an ninh chung và đẩy mạnh hỗ trợ Ukraine. Nổi bật trong quá trình này là những chuyển biến tích cực trong quan hệ giữa Ba Lan và Ukraine, qua đó khẳng định vai trò quan trọng của ngoại giao khu vực và sự đồng thuận chính sách trong nội khối.
Sự thay đổi chính quyền tại Mỹ khiến châu Âu lo ngại về các kịch bản thiếu chắc chắn trong chính sách đối ngoại và an ninh. Điều này thúc đẩy các nước châu Âu, đặc biệt là Ba Lan, tăng cường các biện pháp nhằm hỗ trợ Ukraine và bảo vệ ổn định khu vực. Cuối tháng 11, Hội nghị thượng đỉnh tại Stockholm với sự tham gia của các nước Bắc Âu, Baltic và Ba Lan đã đưa ra sáng kiến thành lập lực lượng tuần tra hải quân tại Biển Baltic. Đây được xem là một bước tiến tiếp nối mô hình tuần tra trên không, khẳng định quyết tâm hợp tác khu vực trước các thách thức an ninh chung.
Song song đó, Ba Lan cũng đẩy mạnh phối hợp với các cường quốc châu Âu như Pháp, Đức và Anh. Chuyến thăm của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tới Warsaw ngày 12/12 đã ghi dấu mốc quan trọng, khẳng định nỗ lực tăng cường hợp tác song phương và sự thống nhất trong chính sách hỗ trợ Ukraine.
Về phía Ba Lan, nước này đang có những tính toán chiến lược khi chuẩn bị đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội đồng EU vào tháng 1/2025. Thủ tướng Donald Tusk tận dụng thời điểm này để nâng cao vị thế của Ba Lan trên trường quốc tế, đồng thời khẳng định lập trường rõ ràng trong việc hỗ trợ Ukraine. Ông nhấn mạnh rằng Ba Lan không có kế hoạch triển khai quân đội tới Ukraine nhằm tránh những rủi ro kéo dài và đảm bảo các vấn đề an ninh quốc gia.
Sau giai đoạn căng thẳng lịch sử, quan hệ Ba Lan - Ukraine đang có dấu hiệu cải thiện. Ba Lan đã gửi thông điệp thiện chí và mong muốn giải quyết các vấn đề vụ thảm sát Volhynia thông qua hoạt động khai quật dự kiến vào mùa xuân tới. Phản ứng tích cực từ phía Ukraine cho thấy triển vọng xây dựng một mối quan hệ ổn định và bền chặt hơn trong thời gian tới.
Các cuộc khảo sát gần đây cho thấy người dân Ukraine vẫn giữ thái độ tích cực đối với Ba Lan, dù mức độ ủng hộ có phần giảm nhẹ so với năm 2022. Đây là nền tảng quan trọng để hai nước tiếp tục củng cố và thúc đẩy hợp tác trong bối cảnh châu Âu đang đối mặt với nhiều thách thức an ninh.
Tuy nhiên, tình hình Ukraine vẫn diễn biến phức tạp khi xung đột Nga - Ukraine leo thang với các cuộc tấn công nhắm vào cơ sở hạ tầng trọng yếu, gây ra tình trạng mất điện trên diện rộng. Dự báo giai đoạn trước lễ nhậm chức của chính quyền mới tại Mỹ sẽ chứng kiến căng thẳng gia tăng, đặt ra yêu cầu cấp bách đối với châu Âu trong việc đẩy mạnh các nỗ lực ngoại giao để bảo đảm an ninh khu vực.
Trong bối cảnh này, quan hệ giữa Ba Lan và Ukraine tiếp tục đóng vai trò then chốt. Các cuộc tiếp xúc cấp cao và chuyến thăm dự kiến của Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tới Kiev vào cuối năm nay, cùng chuyến thăm trở lại của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vào năm 2025, là những minh chứng rõ nét cho quyết tâm thúc đẩy hợp tác song phương.
Dù còn nhiều thách thức, sự hợp tác giữa Ba Lan, Ukraine và các quốc gia châu Âu đang đặt nền móng cho một liên minh vững chắc hơn. Nỗ lực này không chỉ nhằm ứng phó hiệu quả với xung đột hiện tại mà còn mở ra triển vọng xây dựng một trật tự an ninh bền vững và ổn định lâu dài cho toàn khu vực.