Thủ tướng Anh Keir Starmer (trái) và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại cuộc gặp ở Paris ngày 11/11/2024. Ảnh: AA/TTXVN
Theo nguồn tin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lần đầu tiên đề cập đến ý tưởng này vào tuần trước. Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết ông sẽ thảo luận với Thủ tướng Anh Starmer khi ông đến thăm Kiev. Tuy nhiên, theo hãng tin Anh, ông Starmer vẫn chưa hoàn toàn đồng ý.
Theo các nguồn tin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky lần đầu tiên đề cập đến ý tưởng triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình ở Ukraine vào tuần trước. Ông Zelensky cho biết ông sẽ trao đổi với Thủ tướng Starmer khi ông đến thăm Kiev. Tuy nhiên, theo tờ báo của Anh, Thủ tướng Starmer vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng về vấn đề này.
“Có rất nhiều thách thức liên quan đến việc chúng ta có thể hỗ trợ gì, chúng ta muốn hỗ trợ như thế nào và mối lo ngại lớn hơn là những lực lượng này có thể đối mặt với nguy hiểm nào, liệu điều này có thể làm leo thang tình hình hay không?”, tờ Telegraph dẫn lời một quan chức từ Chính phủ Anh (Whitehall) cho biết vào tối ngày 15/1.
Phát ngôn viên của Thủ tướng Anh và Điện Elysee (Pháp) không phủ nhận việc hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về khả năng triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình tại cuộc gặp tuần trước ở khu nghỉ dưỡng Chequers, nhưng họ không cung cấp thêm thông tin chi tiết về cuộc trò chuyện.
Song tờ Telegraph đã nhận định 3 kịch bản có thể xảy ra nếu Anh đưa lực lượng gìn giữ hòa bình đến Ukraine.
Kịch bản đầu tiên là lập các trạm quan sát và tuần tra dọc khu vực đệm giữa lực lượng Ukraine và Nga. Theo kịch bản này, các máy bay chiến đấu và trực thăng tấn công của Anh, và có thể cả các nước phương Tây khác, sẽ giám sát bầu trời để bảo vệ vùng đệm. Một lực lượng phản ứng nhanh sẽ sẵn sàng can thiệp ngay lập tức để ngăn chặn bất kỳ hành động vi phạm lệnh ngừng bắn nào. Các phương tiện bọc thép, bao gồm xe tăng và xe chiến đấu bộ binh, cũng sẽ được chuẩn bị để đối phó với bất kỳ cuộc tấn công nào. Ở phía sau sẽ có một lực lượng phản ứng nhanh có khả năng nhanh chóng đẩy lùi mọi nỗ lực vi phạm lệnh ngừng bắn. Các phương tiện bọc thép, bao gồm xe tăng và xe chiến đấu bộ binh, sẽ sẵn sàng đẩy lùi một cuộc tấn công có thể xảy ra.
Kịch bản thứ hai là tạo ra một tuyến phòng thủ xung quanh Kiev. Kịch bản này, mặc dù khó có thể thực hiện, sẽ bao gồm việc phương Tây bảo vệ thủ đô Kiev, tạo điều kiện cho quân đội Ukraine tập trung lực lượng ở các khu vực chiến lược khác, nhất là miền Đông và miền Nam, nơi giao tranh đang diễn ra ác liệt nhất. Tuy nhiên, kế hoạch này đối mặt với nhiều rủi ro, bao gồm khả năng xảy ra xung đột trực tiếp với quân đội Nga, có thể dẫn đến sự leo thang thành xung đột quốc tế.
Kịch bản thứ ba là cử huấn luyện viên quân đội Anh đến miền Tây Ukraine. Kịch bản này được cho là khả thi và an toàn nhất. Các huấn luyện viên Anh sẽ đào tạo binh sĩ Ukraine tại các khu vực xa tiền tuyến, dưới sự bảo vệ của hệ thống phòng không của Ba Lan. Điều này giúp tăng cường năng lực quân sự của Ukraine mà không làm tăng nguy cơ đụng độ trực tiếp với lực lượng Nga.
Tuy nhiên, tất cả các kịch bản này đều phải đối mặt với thách thức lớn, bao gồm phản ứng của Nga, quốc gia đã nhiều lần cảnh báo về hậu quả nếu phương Tây can thiệp vào cuộc xung đột. Ngoài ra, vấn đề còn liên quan đến sự đồng thuận chính trị trong nội bộ Anh và các đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), cùng với các yếu tố an ninh và hậu cần.
Binh sĩ Ukraine sử dụng lựu pháo M777 của Mỹ trong cuộc xung đột với lực lượng Nga ở vùng Kharkiv. Ảnh tư liệu: AP/TTXVN
Ngày 16/1, Thủ tướng Anh đã đến thăm Kiev và cam kết một hiệp định “quan hệ đối tác 100 năm” với Ukraine.
Một số kế hoạch liên quan đến việc triển khai quân đội phương Tây làm lực lượng gìn giữ hòa bình dọc theo khu vực phi quân sự giữa Nga và Ukraine cũng được cho là sẽ được Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump đưa ra sau khi ông nhậm chức vào ngày 20/1 tới. Tuy nhiên, theo các báo cáo chưa được xác minh, lực lượng này sẽ không bao gồm quân đội Mỹ, mà là các binh sĩ châu Âu, không hoạt động dưới sự chỉ huy của NATO.
Trước đó, Tổng thống Pháp cũng đã đề xuất ý tưởng triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu với Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, nhưng Warsaw cho biết họ “không có kế hoạch thực hiện bất kỳ hành động nào như vậy”.
Trong những ngày gần đây, Tổng thống Zelensky cho biết ông đã trao đổi với các đồng minh chính của Ukraine về những “bước đi thực tế” để triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình. Tuy nhiên, một quan chức Anh cho biết: “Chúng tôi vẫn chưa đi đến đâu. Chúng tôi vẫn chưa đạt được điều gì cụ thể”.
Cựu Thủ tướng Boris Johnson, cựu Ngoại trưởng Jeremy Hunt cùng một số cựu Bộ trưởng Quốc phòng Anh như Grant Shapps và Gavin Williamson từng bày tỏ sự ủng hộ đối với việc đưa quân vào Ukraine. Từ khi xung đột nổ ra vào tháng 2/2022, Anh đã cung cấp hơn 12,8 tỷ bảng Anh viện trợ quân sự và dân sự cho Ukraine, và được cho là đã huấn luyện 50.000 binh sĩ Ukraine trên lãnh thổ Anh.
Về phần mình, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova gần đây tuyên bố việc Chính phủ Anh tiếp tục hỗ trợ Kiev cho thấy rõ ràng là London không tìm cách giải quyết xung đột, mà chỉ muốn kéo dài cuộc chiến, kéo dài nỗi khổ đau cho người dân Ukraine.