Theo dự án sửa đổi, bổ sung Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), thuế TTĐB đối với thuốc lá sẽ nâng từ 65% lên 75% từ ngày 1/7/2015 tới hết năm 2017, và sẽ nâng thêm 10% nữa từ ngày 1/1/2018.
Theo Bộ Tài chính, việc tăng thuế nhằm tăng thu cho ngân sách nhà nước và giảm tiêu dùng thuốc lá.
Tuy nhiên, theo Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam việc tăng thuế cần được xem xét trong bối cảnh tình hình buôn lậu thuốc lá đang ngày càng phức tạp và có ảnh hưởng tiêu cực. Theo đó, việc tăng thuế TTĐB sẽ làm tăng mức lợi nhuận của buôn lậu thuốc lá cao hơn, dẫn đến buôn lậu gia tăng. Thực tế khi thuế TTĐB tăng từ 45% lên 55% vào năm 2006 và 65% vào năm 2008 đã gây ra sự tăng đột biến của thuốc lá nhập lậu khoảng 6 tỷ điếu (từ 12 tỷ điếu năm 2006 lên 18 tỷ điếu năm 2008). Thuốc lá lậu do trốn thuế nên có thể bán rẻ hơn thuốc lá sản xuất trong nước nhiều lần, người tiêu dùng Việt Nam do thu nhập thấp sẽ quay sang hút thuốc lá lậu. Bên cạnh đó, thuốc lá lậu tăng thì thuốc lá sản xuất trong nước sẽ bị thu hẹp và tổng thu ngân sách nhà nước có thể sẽ giảm chứ không tăng mặc dù tăng thuế suất.
Do đó, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam đề xuất tạm thời chưa tăng thuế TTĐB và đẩy mạnh công tác chống buôn lậu thuốc lá vào thị trường Việt Nam để tăng thu cho ngân sách nhà nước. Sau khi đã ngăn chặn được đáng kể lượng thuốc lá nhập lậu, sẽ xem xét tăng thuế suất thuế TTĐB theo lộ trình tăng dần, phù hợp với tình hình thực tế.
T.Hường