Đất rừng tại Đắk Nông bị đốt trụi do buông lỏng quản lý và bảo vệ. Ảnh: Hưng Thịnh/TTXVN
Theo báo cáo của UBND tỉnh Đắk Nông, tổng diện tích do các hộ dân sử dụng có nguồn gốc lấn chiếm đất rừng từ 1/7/2004 đến 1/1/2010 đã được UBND tỉnh thu hồi từ các nông, lâm trường bàn giao về cho địa phương quản lý, bố trí sử dụng là 63.057 ha. Tuy nhiên, qua đối chiếu, rà soát lại, các địa phương xác định tổng diện tích cần phải cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân chỉ còn 28.522,52 ha.
Nguyên nhân của sự chênh lệch (giảm 34.535 ha) là do quá trình rà soát, tổng hợp báo cáo số liệu của các huyện, thị xã không được đối chiếu đầy đủ hồ sơ, tài liệu có liên quan theo đúng thời điểm, chưa đối chiếu với diện tích đất rừng tại các địa phương bị suy giảm trong cùng giai đoạn là bao nhiêu héc ta…
Đến ngày 30/8, tổng diện tích đã đo đạc, lập bản đồ địa chính đạt 27.900 ha/28.522,52 ha; đã ban hành Quyết định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được 19.499,64 ha (đạt 66,1%) diện tích cần cấp theo Kế hoạch 437 sau khi rà soát. Tổng số tiền phí đo đạc các địa phương đã thu được hiện tại đạt 45,177 tỷ đồng. Thực hiện Kế hoạch 437, một số địa phương đã tích cực, tập trung chỉ đạo các đơn vị chuyên môn đẩy nhanh tiến độ hoàn thành kế hoạch như huyện Đắk Mil (100%), thị xã Gia Nghĩa (99%) và huyện Krông Nô (99%). Tuy nhiên, tiến độ tại huyện Đắk Glong và Tuy Đức còn khá chậm.
Trong diện tích đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, có 3.100 ha được UBND các huyện, thị xã cấp giấy chứng nhận cho các hộ dân trước khi UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 437. Tức là các địa phương đã làm trái quy định của pháp luật, cấp sổ đỏ trên đất lâm nghiệp. Qua rà soát đã xác định 213 cán bộ, công chức, viên chức có liên quan trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước Kế hoạch 437.
Trong đó, cán bộ lãnh đạo huyện, thị xã: 14 người; công chức phòng Tài nguyên và Môi trường: 35 người; viên chức Văn phòng đăng ký đất đai: 39 người; còn lại là lãnh đạo, công chức địa chính xã, phường, thị trấn. Số tiền truy thu phí đo đạc đối với diện tích được cấp trước đạt rất thấp, khoảng gần 550 triệu đồng.
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Trương Thanh Tùng, tỉnh đang tiếp tục chỉ đạo ngành Tài nguyên và Môi trường, các địa phương phải quyết liệt thực hiện các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện Kế hoạch 437 và phải hoàn thành trong năm 2018. Đối với diện tích đã được cấp trước Kế hoạch 437, UBND tỉnh kiến nghị Thường trực Tỉnh ủy đồng ý chủ trương xử lý với diện tích cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước khi có Kế hoạch 437.
Cụ thể, đối với những trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận bảo đảm đủ điều kiện theo Kế hoạch 437 sẽ không thu hồi Giấy chứng nhận mà họp dân để giải thích việc cấp trước đây là sai quy định và truy thu phí đo đạc. Những trường hợp không đủ điều kiện sẽ thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và xử lý thiệt hại do cấp trái luật gây ra theo quy định.
Hiện các huyện, thị xã đã tổ chức kiểm điểm và đưa ra hình thức kỷ luật các cán bộ có liên quan đến việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trước Kế hoạch 437. Tuy nhiên, do một số vấn đề phát sinh, Thường trực Tỉnh ủy giao cho Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy nghiên cứu, đề xuất chủ trương xử lý đúng với mức độ sai phạm.