Nằm tiếp giáp bên đường biên giới, các xã Minh Long, Lý Quốc thuộc huyện Hạ Lang, tỉnh Cao Bằng đã trở thành điểm nóng trung chuyển ma túy qua biên giới của các đối tượng mua bán vận chuyển. Cũng từ đó mà tệ nạn nghiện ma túy ở các bản làng vùng biên ngày càng bùng phát mạnh, kéo theo đói nghèo, gia đình tan vỡ.
Theo thống kê mới nhất của Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Hạ Lang, hiện có 60 người nghiện ma túy, 223 đối tượng nghi sử dụng chất ma túy trái phép, 41 đối tượng đã qua cai nghiện hiện nghi tái nghiện. Các đối tượng này tập trung chủ yếu ở các xã ven biên giới như Minh Long, Lý Quốc, Thái Đức, Quang Long. Trong đó có một số người hiện làm việc trong cơ quan Nhà nước.
Sự yên bình của Bản Thang bị đe dọa bởi nạn ma túy. |
Cùng các chiến sĩ Đồn Biên phòng cửa khẩu Lý Vạn, chúng tôi đến xã Minh Long, nơi được coi là điểm nóng về vận chuyển mua bán trái phép chất ma túy trong thời gian gần đây. Trưởng công an xã Nông Tiến Lập cho biết, Minh Long có 10 thôn bản thì có 7-8 thôn có người nghiện ma túy. Điều đáng buồn là đối tượng nghiện lại toàn là thanh niên, trình độ học vấn thấp, không có việc làm, lười lao động nhưng lại đua đòi và bị lôi kéo tham gia vào vận chuyển, chích hút. Ma túy đang giết dần thanh niên các bản làng vùng biên này.
Cũng từ tệ nạn nghiện hút mà các xóm Đa Trên, Đa Dưới, Bản Thang có tỉ lệ hộ nghèo cao nhất xã, thường hay xảy ra trộm cắp và những mái ấm gia đình đổ vỡ đau thương cũng từ việc đi theo “nàng tiên nâu”. Điển hình như gia đình ông Nông Văn Ái, bị lôi kéo vào con đường nghiện ngập, chích hút. Bị lây nhiễm căn bệnh HIV từ bạn nghiện lúc nào không hay, ông Ái truyền nhiễm cho vợ. Rồi lần lượt vợ ông và ông qua đời, bỏ lại cậu con trai quý tử giờ cũng đang sống lay lắt vì nghiện ngập.
Hoặc như trường hợp anh Nông Văn Tả, trước đây anh Tả lái xe, biết sửa chữa ô tô kiếm nhiều tiền, nhưng cũng vì một phút yếu lòng nghe theo những lời rủ rê của bạn bè nên sa ngã vào con đường nghiện ngập. Giờ gia đình anh tan nát, vợ con lánh xa. Sống đơn thân, không có tiền tiêu xài, mua thuốc, Nông Văn Tả đi trộm của họ hàng.
Xã Minh Long có 10 thôn bản đồng bào dân tộc Tày, Nùng sinh sống. Xóm làng bám quanh đường biên giới với Trung Quốc, là điểm nóng trên tuyến vận chuyển mua bán túy. Hầu như thôn bản nào cũng có người nghiện, tỉ lệ người mắc nghiện cao nhất là các xóm: Đa Trên có 42 nhà, đã có 7 nhà có người nghiện, Bản Thang có 56 hộ, có tới 10 hộ có người nghiện, Đa Dưới cũng tới 5 - 6 hộ có người nghiện và hàng chục người nghi nghiện. Tỉ lệ hộ nghèo của xã còn trên 41%, chủ yếu nằm ở các xóm có nhiều người nghiện.
Người dân Minh Long cho biết rất lo ngại khi ra ngoài đường buổi tối vì sợ bị con nghiện cướp, hoặc sợ con nghiện đến nhà trộm, đồng thời mong muốn các cơ quan chức năng nhanh chóng lấy lại bình yên cho xóm làng, để con cháu họ không còn bị dụ dỗ lôi kéo.
Cũng như xã Minh Long, xã Lý Quốc từ lâu cũng đã trở thành điểm nóng về tệ nạn nghiện ma túy ở vùng biên. Thống kê sơ bộ đã phát hiện 7 người nghiện cùng 34 trường hợp nghi nghiện, tập trung chủ yếu ở xóm Bằng Ca, Bản Sao và Bang Dưới. Có những gia đình cả hai bố con hoặc hai anh em đang thụ án về tội vận chuyển và mua bán trái phép ma túy.
Ông Nông Văn Thàng, Bí thư Đảng ủy xã Lý Quốc cho biết, mới vài năm trở lại đây tỉ lệ người nghiện, nghi nghiện, mua bán vận chuyển trái phép chất ma túy trên địa bàn tăng lên nhanh chóng. Người nghiện tập trung ở lứa tuổi 18-40 khá nhiều, trình độ học vấn thấp, lao động nông nghiệp là chủ yếu nhưng lại lười lao động, ham chơi nên dễ bị các đối tượng xấu lôi kéo. Bên cạnh đó, các làng bản của các xã ở vùng biên đều nằm sát biên giới, nhiều đường mòn lối mở trở thành điểm nóng về trung chuyển ma túy nên nhiều người tham gia lao động bốc vác qua biên trở thành người vận chuyển, tham gia hút hít theo nghiện khi nào không hay.
Từ năm 2013 đến nay, Đồn Biên phòng cửa khẩu Lý Vạn đã bắt 5 vụ vận chuyển ma túy lớn trên địa bàn, thu giữ hơn 10 bánh hêrôin, 1,2 kg ma túy đá của 9 đối tượng. Hàng năm các cơ quan chức năng địa phương đã tổ chức cho hàng chục đối tượng đi cai nghiện, tuyên truyền sâu rộng đến đông đảo nhân dân, thế nhưng nạn nghiện ma túy, tham gia mua bán vận chuyển ma túy trên địa bàn dường như vẫn chưa có dấu hiệu lắng xuống, mà vẫn âm ỉ bùng phát gây mất trật tự an ninh địa phương.
Nằm bên cạnh đường biên mốc giới, có cửa khẩu Lý Vạn là điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế xã hội, vài năm trở lại đây các xã vùng biên như Lý Quốc, Minh Long… đã xuất hiện nhiều nhà cao tầng, đời sống nhân dân từng bước được cải thiện. Nhưng bên cạnh đó vẫn còn nhiều thách thức như tệ nạn buôn bán ma túy, nạn nghiện hút cũng đang đe dọa, làm thụt lùi sự phát triển của các làng bản, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của nhân dân cùng các cơ quan chức năng dẹp bỏ tội phạm, nạn nghiện hút ma túy, để các làng bản vùng biên sống trong yên bình, yên tâm phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.
Bài và ảnh: QT