Quang cảnh Hội nghị tổng kết của Bộ Tài chính chiều 31/12.
Năm 2024, Tổng cục Hải quan được Quốc hội giao dự toán thu NSNN theo Nghị quyết số 104/2023/QH15 ngày 10/11/2023 là 375.000 tỷ đồng. Theo ông Nguyễn Văn Thọ, tổng thu NSNN từ hoạt động xuất nhập khẩu năm 2024 ước đạt 426.000 tỷ đồng, bằng 113,3% dự toán được giao, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong năm qua, nhiều đơn vị Hải quan tỉnh, thành phố vượt chi tiêu thu NSNN. Theo Báo cáo của Tổng cục Hải quan, Hải quan Đồng Nai ghi nhận số thu NSNN tính đến ngày 26/12 đạt trên 20.970 tỷ đồng, tương ứng 111,79% dự toán, tăng 13,8% so với cùng kỳ năm trước; tại TP Hồ Chí Minh, thu từ hoạt động XNK do Hải quan TP Hồ Chí Minh thực hiện tăng so với cùng kỳ 2023, ước thực hiện 128.717 tỷ đồng, đạt 98,41% dự toán.
Nơi quản lý hoạt động XNK của khoảng 7.700 doanh nghiệp, trong đó nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), Cục Hải quan Bắc Ninh cũng ghi nhận sự bứt phá. Tính đến ngày 26/12, tổng thu qua địa bàn quản lý của Cục Hải quan Bắc Ninh đạt 13.263 tỷ đồng, tương ứng 118,42% so với chỉ tiêu được giao.
Hải Phòng, một trong những trung tâm XNK lớn nhất cả nước, Hải quan Hải Phòng đã thu 76.084 tỷ đồng, đạt 114,43% chỉ tiêu được giao, tương ứng tăng 18,07% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, khu vực Hải Phòng thu được 65.604 tỷ đồng, đạt 111,57% chỉ tiêu và tăng 11,57%.
Ông Nguyễn Văn Thọ - Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan phát biểu tại Hội nghị tổng kết Bộ Tài chính chiều 31/12.
Không chỉ các địa phương lớn, các tỉnh biên giới cũng ghi nhận những con số tích cực. Cục Hải quan Cao Bằng đã thu 975 tỷ đồng, đạt 162,5% chỉ tiêu cả năm và tăng trưởng trên 30% so với cùng kỳ năm trước, nhờ sự phục hồi mạnh mẽ của kim ngạch XNK; Cục Hải quan Quảng Trị tính đến hết ngày 26/12 thu đạt 1.037 tỷ đồng, đạt 109,16% so với chỉ tiêu giao (950 tỷ đồng), tăng 2,065 so với cùng kỳ năm 2023.
Trước đó, Cục trưởng Cục Thuế XNK Lê Như Quỳnh cho biết, năm 2025, Tổng cục Hải quan được Quốc hội giao dự toán thu NSNN theo Nghị quyết số 159/2024/QH15 ngày 13/11/2024 là 411.000 tỷ đồng; dự toán 2025 được xây dựng trên cơ sở tăng trưởng GDP 6,5 - 7%, giá dầu thô 75 – 80 USD/thùng.
Chế biến sản phẩm đậu nành xuất khẩu sang thị trường Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản ở nhà máy của Công ty CP Rau quả An Giang (tỉnh An Giang). Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN
Tuy nhiên, Chính phủ ban hành Nghị định 26/2023/NĐ-CP quy định Biểu Thuế XK ưu đãi, Biểu Thuế NK ưu đãi đặc biệt và 17 nghị định quy định Biểu Thuế NK ưu đãi đặc biệt để thực hiện các Hiệp định thương mại tự do giai đoạn 2022 – 2027.
Theo đó về mức thuế suất trung bình năm 2022 là 14,8%; năm 2023 là 10,1%; năm 2024 là 9,6%; năm 2025 là 8,4%; năm 2026 là 8% và năm 2027 là 7,5%. Trong khi đó, thực tế, thuế suất thuế NK bình quân năm 2023 đạt 2,12%, nhưng đến năm 2024 đã giảm xuống còn 1,61% do thực hiện các cam kết quốc tế về giảm thuế. Do đó, dự kiến giảm thu do thực hiện các FTA là khoảng 14.000 tỷ đồng.
Đồng thời, việc sửa Nghị định 59/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 08/2015/NĐ-CP theo hướng bãi bỏ quy định về XNK tại chỗ thì số thu NSNN sẽ giảm khoảng 10.000 tỷ đồng/năm. Riêng năm 2025 còn phải hoàn thuế NK cho loại hình này ước khoảng 3.500 tỷ đồng cho những tờ khai đăng ký năm 2024.
Đặc biệt, ngày 17/10/2024, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đăng thông báo khởi xướng rà soát hành chính lệnh áp thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm ống thép dẫn dầu (OCTG) từ Việt Nam; Tổng vụ Phòng vệ thương mại Ấn Độ (DGTR) đã khởi xướng vụ việc điều tra chống bán phá giá đối với thép cuộn cán nóng có xuất xứ hoặc XK từ Việt Nam. Do đó, sẽ ảnh hưởng đến mặt hàng than, quặng NK phục vụ sản xuất sắt thép.
“Dự kiến năm 2025 giảm thu từ các mặt hàng này khoảng 12.500 tỷ đồng”, Cục trưởng Lê Như Quỳnh cho biết. Bên cạnh đó, dự kiến thuế GTGT một số dòng hàng được giảm thuế suất từ 10% xuống 8% làm giảm thu 6 tháng đầu năm 2025 khoảng 9.000 tỷ đồng.
Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, bước sang năm 2025, dự báo tình hình thế giới tiếp tục có những biến động, khối lượng công việc ngày càng lớn, để hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, Tổng cục Hải quan tập trung vào một số giải pháp như: Quyết liệt triển khai việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước, Bộ Tài chính; tập trung nguồn lực rà soát, đề xuất và tổ chức triển khai xây dựng hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật có liên quan đến công tác hải quan; tập trung nguồn lực làm tốt các nhiệm vụ, kế hoạch năm 2025 đã đặt ra, đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hoàn thành tốt thu NSNN và đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, trong đó chú trọng đến công tác đấu tranh phòng, chống mua bán, vận chuyển trái phép ma tuý qua biên giới.
“Đảm bảo vận hành ổn định Hệ thống thông quan tự động và Cơ chế một cửa Quốc gia (VNACCS/VCIS) và các hệ thống công nghệ thông tin – CNTT vệ tinh thông suốt, đảm bảo các yêu cầu tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, rút ngắn thời gian thông quan hàng hoá, giảm tối đa chi phí cho doanh nghiệp và người dân; đồng thời, trình Bộ Tài chính đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống CNTT để thực hiện Hải quan số, Hải quan thông minh”, ông Nguyễn Văn Thọ cho biết.
Bên cạnh đó, tiếp tục tập trung hoàn thành dự án xây dựng trụ sở cơ quan Hải quan tại Cảng Hàng không quốc tế Long Thành đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng. Cùng với đó, chuẩn bị sẵn sàng về tổ chức bộ máy, nguồn nhân lực để triển khai nhiệm vụ ngay khi Cảng Hàng không quốc tế Long Thành đi vào hoạt động từ đầu năm 2026.
Từ 16/12/2023 - 15/12/2024, ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý: 17.998 vụ việc vi phạm pháp luật Hải quan, trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 31.351 tỷ đồng (tăng 12,54% về số vụ và tăng 151,30% về trị giá hàng hoá vi phạm).
Cơ quan Hải quan đã khởi tố 27 vụ (giảm 32,5% so với cùng kỳ 2023), chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 173 vụ (giảm 6,99% so với cùng kỳ năm 2023). Số tiền thu nộp NSNN 893,21 tỷ đồng (tăng 79,4% so với cùng kỳ 2023).