Xây dựng sân bay Long Thành là cảng hàng không quốc tế lớn

Thực hiện các Nghị quyết của Trung ương, tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XIII, Chính phủ đã trình Quốc hội xem xét thông qua chủ trương đầu tư xây dựng dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành nhằm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng của thị trường hàng không Việt Nam, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước, hướng tới mục tiêu trở thành một trong những cảng hàng không trung chuyển quốc tế trong khu vực Đông Nam Á.


Vấn đề tính khả thi của dự án, cơ cấu nguồn vốn, tác động đến nợ công và khả năng hoàn vốn, chính sách giải phóng mặt bằng, hiệu quả kinh tế xã hội của dự án là những nội dung được đại biểu Quốc hội và dư luận xã hội quan tâm.

Nước ta đang phát triển và hội nhập sâu rộng, lại có dân số đông, nhu cầu vận tải bằng đường hàng không của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, với cửa ngõ là khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, hiện chiếm 46% tổng lượng hành khách toàn quốc. Với nhu cầu vận tải tăng cao, năm 2013, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đã khai thác đạt công suất thiết kế 20 triệu hành khách/năm; hiện nay đang được cải tạo, mở rộng để đạt công suất 25 triệu hành khách/năm.

Ông Nguyễn Nam Tiến, Phó Giám đốc Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất cho biết: Hiện nay, trung bình, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất khai thác 490 chuyến mỗi ngày, cao điểm như trong dịp Tết Nguyên đán vừa qua lên tới 623 chuyến/ngày. Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất là căn cứ khai thác của các hãng hàng không. Nếu không khai thác, máy bay của các hãng vừa ở lại vừa khai thác ban đêm khoảng 62 chiếc, trong khi đó Cảng chỉ có 47 bến đỗ. Trong năm nay, Vietjet Air mỗi tháng về thêm một máy bay; dự kiến, khoảng tháng 6 - 7 tới, Vietnam Airlines sẽ khai thác các máy bay lớn. Đây cũng là khó khăn vì thiếu bến đậu và tăng tần suất bay, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất sẽ quá tải. Công suất nhà ga quốc tế theo thiết kế là 8-10 triệu hành khách/năm, năm 2014 đã đạt hơn 9,1 triệu hành khách, năm 2015 dự kiến sẽ đáp ứng công suất thiết kế.

Với tình trạng khai thác hiện nay, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất bị quá tải ở tất cả các công đoạn, như: giao thông kết nối (thiếu chỗ đậu xe, lối vào sân bay), khu hành khách, khu dịch vụ hàng hóa; sân đỗ; giao thông trên bầu trời bị tắc nghẽn; gây ô nhiễm môi trường (đặc biệt về tiếng ồn và ô nhiễm không khí). Dự kiến từ năm 2017, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất sẽ quá tải so với thiết kế 25 triệu hành khách/năm.

Tại Hội nghị lần thứ 11 khóa XI, Ban Chấp hành Trung ương Đảng tiếp tục khẳng định sự cần thiết, đúng đắn của chủ trương đầu tư xây dựng Cảng hàng không trung chuyển quốc tế Long Thành đã được Hội nghị Trung ương 4 khóa XI (tháng 12/2011) đề ra, coi đây là Dự án đặc biệt quan trọng cấp quốc gia, có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Theo tính toán của Bộ Giao thông Vận tải, phương án nâng công suất Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất lên 40-50 triệu hành khách/năm là không khả thi vì để mở rộng Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, ngoài toàn bộ diện tích đất dân dụng và đất quốc phòng hiện tại của Cảng hàng không, cần bổ sung thêm quỹ đất cho Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất khoảng 641 ha trên địa bàn 3 quận Tân Bình, Gò Vấp, Phú Nhuận. Ước tính phải giải tỏa, di dời khoảng 140.000 hộ dân (khoảng 500.000 nhân khẩu).

Tổng chi phí theo phương án này ước tính khoảng 9,1 tỷ USD, chưa kể chi phí quy hoạch, xây dựng lại hạ tầng kỹ thuật, hệ thống giao thông khu vực quanh Cảng hàng không của thành phố; ảnh hưởng của bề mặt giới hạn chướng ngại vật của đường hạ cất cánh mới đối với khu vực lân cận (tĩnh không) để đảm bảo an toàn cho hoạt động bay. Khu vực xung quanh Cảng hàng không có mật độ dân cư cao, do đó tiếng ồn máy bay có ảnh hưởng rất lớn đến người dân và khả năng thiệt hại lớn về người nếu xảy ra tai nạn lúc máy bay hạ cất cánh.