Theo ông Đỗ Ngọc Hưng, mặt hàng nhôm và thép của Việt Nam vẫn đang phải chịu mức thuế lần lượt là 10% và 25% theo mục 232 mà Hoa Kỳ áp dụng từ năm 2018 với hầu hết các nước. Ngoài ra, sản phẩm nhôm thép, đặc biệt là sản phẩm thép của Việt Nam là đối tượng thường xuyên trong các vụ kiện phòng vệ thương mại. Tính đến nay, Hoa Kỳ đã điều tra hơn 34 vụ, chiếm hơn 50% tổng số vụ kiện mà Hoa Kỳ điều tra phòng vệ thương mại với Việt Nam. Đối với sản phẩm nhôm, Hoa Kỳ đã điều tra 2 vụ việc.
Do đó, việc Hoa Kỳ áp dụng bổ sung thuế 25% với nhôm, thép nhập khẩu sẽ gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến các nước xuất khẩu nhôm, thép vào Hoa Kỳ trong thời gian tới. Hơn nữa, sau thời điểm 2018, nhiều quốc gia đã thay thế vị trí của Trung Quốc trong xuất khẩu các mặt hàng nhôm, thép sang Hoa Kỳ như: Canada, Mexico, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và Brazil...
Mặt khác, việc Hoa Kỳ áp thuế 25% hàng nhôm, thép nhập khẩu cũng sẽ khiến chuỗi cung ứng toàn cầu bị ảnh hưởng, mặt hàng thép và nhôm từ các nước khó xuất khẩu vào Hoa Kỳ sẽ xuất khẩu sang các nước khác; trong đó, có Việt Nam. Cùng đó, việc áp thuế cao đối với các mặt hàng xuất khẩu sẽ khiến các công ty thép quay đầu trở lại thị trường nội địa và các nước tăng cường bảo hộ đối với mặt hàng thép, nhôm như thời điểm năm 2018. Điều này dẫn tới việc các quốc gia xuất khẩu thép như Việt Nam gặp khó khăn tại thị trường khác, ngoài Hoa Kỳ.
Theo đánh giá của nhiều quốc gia nhập khẩu, hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ có giá cạnh tranh, chất lượng tốt có thể bổ trợ cho nền kinh tế Hoa Kỳ. Điều này góp phần giúp giảm lạm phát, hỗ trợ rất lớn cho hoạt động thương mại hai bên.
“Vì thế, doanh nghiệp trong nước cần đánh giá tình hình để có chiến lược kinh doanh phù hợp, mở rộng xuất khẩu sang các thị trường có hiệp định thương mại tự do (FTA) với Việt Nam, tránh phụ thuộc vào một thị trường”, ông Đỗ Ngọc Hưng bày tỏ.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định của Hoa Kỳ về nguồn gốc xuất xứ và luôn sẵn sàng tham gia đầy đủ quá trình giải trình của cơ quan điều tra Hoa Kỳ các vụ việc Phòng vệ thương mại. Đặc biệt, doanh nghiệp cần phối hợp chặt chẽ với Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) và cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài theo dõi sát tình hình để có phản ứng phù hợp.
Thống kê của Hải quan Hoa Kỳ cho thấy, năm 2024, Việt Nam xuất khẩu khoảng 983 triệu USD đối với thép và sản phẩm thép, tăng gần 159% so với năm 2023 vào thị trường Hoa Kỳ. Các sản phẩm thép Việt Nam xuất khẩu lớn sang Hoa Kỳ bao gồm thép mạ kẽm (mã HS 7210.49); thép mạ nhôm kẽm (mã HS 7210.61); thép phủ nhựa (mã HS 7210.70); thép không rỉ (mã HS 7219.34); thép hợp kim (mã HS 7209.16)...
Việt Nam cũng xuất khẩu khoảng 479 triệu USD với nhôm và sản phẩm nhôm sang thị trường Hoa Kỳ, tăng 9,5% so với năm 2023. Một số sản phẩm nhôm Việt Nam xuất khẩu lớn sang thị trường này bao gồm tủ bếp, bàn nhôm, thiết bị nội thất nhôm (mã HS 7615.10); nhôm hợp kim (mã HS 7604.21); nhôm thanh, nhôm dây (mã HS 7604.29).