Theo ông Trần Hợp, Chủ tịch Hội Trầm hương, Việt Nam là nước đứng đầu Đông Nam Á về điều kiện địa lý, khí hậu phù hợp phát triển cây dó bầu để sản xuất trầm hương với sản lượng cao và chất lượng tốt. Tuy nhiên, do người dân trồng và tạo trầm chủ yếu dựa trên kinh nghiệm cá nhân nên chưa đạt hiệu quả cao.
Số liệu của Hội làm vườn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho thấy, hiện tỉnh có 200 ha trồng dó bầu nhưng hầu như không tạo được trầm dù người dân áp dụng tất cả những cách tạo trầm như đóng đinh lên cây, lột vỏ cây, hay dùng phương pháp hóa chất và phương pháp vi sinh vật. Vì vậy, diện tích dó bầu sau thời gian phát triển rất nhanh thì đến nay ngày càng thu hẹp vì cây bị chặt bỏ để trồng cao su.
Bên cạnh đó, ông Hồ Ngọc Vinh, Giám đốc Công ty thương mại-dịch vụ Tinh Đất Việt cho biết thêm, hiện có nhiều công thức tạo trầm khác nhau tùy theo điều kiện khí hậu, địa lý từng vùng, tuổi của từng cây dó bầu. Cùng một công thức tạo trầm nhưng ở địa phương này thì cây dó bầu cho trầm còn ở địa phương khác thì không.
|
Chăm sóc cây dó bầu. ảnh: C.T.V |
Tại Hội thảo bàn về trồng dó bầu tạo trầm hương tổ chức ở TP Hồ Chí Minh ngày 17/3, những hộ dân trồng cây dó dầu phản ánh, thời gian gần đây có nhiều người tạo trầm và một số công ty bán hóa chất tạo trầm thường đến từng hộ dân chào mời, thuyết phục chủ vườn dó bầu mua công thức, hóa chất của họ với nhiều chiêu thức hấp dẫn. Tuy nhiên sau khi áp dụng, hầu hết các vườn dùng các biện pháp này đều không thành công. Một chủ vườn dó bầu tại Đồng Nai cho biết, tại huyện Tân Phú (Đồng Nai) có khoảng 10 loại thuốc tạo trầm, 4 loại do người Tân Phú tự sản xuất, 6 loại từ các địa phương khác mang đến chào bán. Hầu hết 10 loại thuốc này là thuốc kém chất lượng nên khi cấy vào cây thì cây dó bầu bị chết. Các chủ vườn mong muốn thông qua Hội Trầm hương Việt Nam, kiến nghị các cơ quan chức năng sớm có biện pháp, kỹ thuật hướng dẫn cách tạo trầm trên cây dó bầu cũng như có thông báo tới người dân về các loại thuốc tạo trầm có chất lượng.
Theo số liệu của Hội trầm hương Việt Nam, diện tích trồng cây dó bầu cả nước hiện nay khoảng 15.000-18.000 ha (tương ứng với 15 - 18 triệu cây dó từ 1 năm tuổi trở lên). Nơi có diện tích trồng cây dó bầu nhiều nhất là Hà Tĩnh khoảng 3.000 ha, Bình Phước khoảng 1.000 ha. Thời gian qua, mặc dù phong trào trồng cây dó bầu tạo trầm chưa được hiệu quả như mong đợi nhưng đã có một số vùng, một số hộ dân đã thu được những thành công nhất định. Điển hình như một hộ dân ở Tân Phú, Đồng Nai có tới 1.500/3.000 cây dó bầu đã bắt đầu cho trầm từ 3 năm nay. Giá mỗi cây dó bầu được thương lái hỏi mua là 6 triệu đồng, nhưng theo dự tính của hộ dân này, chỉ cần khoảng một năm rưỡi nữa thì mỗi cây dó bầu này có giá không dưới 10 triệu đồng và nếu trồng thêm vài năm nữa thì có thể đạt giá trị khoảng 20 triệu đồng/cây.
Hiện trên thế giới có khoảng 15 loài cây có khả năng cho trầm hương, trong đó ở Việt Nam có 3 loài và phổ biến nhất là cây dó bầu. Theo giáo sư Gishi Honda, Đại học Tokyo, Nhật Bản, trầm hương Việt Nam có chất lượng tốt nhất thế giới. Hiện theo kiến thức đông y, trầm hương là vị thuốc quý hiếm, có vị cay, tính ôn, có thể dùng để chữa các bệnh đau bụng, đau ngực, nôn mửa, hen suyễn, lợi tiểu, giảm đau, trấn tĩnh, hạ sốt, cấm khẩu, thổ huyết, khó thở...
Liên Phương