Trong một động thái được nhìn nhận là sẽ mở đường để Tổng thống Barack Obama hoàn tất Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và các thỏa thuận thương mại khác, ngày 24/6, Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu thông qua lần cuối dự luật về Quyền Thúc đẩy Thương mại (TPA), hay còn gọi là quyền đàm phán nhanh.Lãnh đạo đa số Thượng viện Mỹ Mitch McConnell (giữa) trong cuộc họp báo tại Quốc hội ngày 23/6 về TPA. Ảnh: Kyodo/TTXVN |
Với 60 phiếu thuận và 38 phiếu chống, Thượng viện Mỹ đã thông qua dự luật có ý nghĩa then chốt đối với nỗ lực của Chính quyền Obama nhằm tăng cường quan hệ kinh tế-thương mại với các nước châu Á.
Cùng ngày, Thượng viện Mỹ cũng đã thông qua dự luật về Điều chỉnh Hỗ trợ Thương mại (TAA), dự luật nhằm gia hạn chương trình hỗ trợ và đào tạo lại các lao động bị mất việc làm vì TPP, vốn trước đó được đính kèm vào gói dự luật về TPA.
TAA giờ đây cần nhận được sự phê chuẩn của Hạ viện trong cuộc bỏ phiếu dự kiến diễn ra trong ngày 25/6. Quá trình này có lẽ cũng sẽ không mấy khó khăn sau khi hạ nghị sỹ hàng đầu của Đảng Dân chủ tại Hạ viện Sander Levin tuyên bố hầu hết các nghị sĩ Dân chủ trước đó phản đối TAA nay sẽ ủng hộ dự luật.
Do Hạ viện đã thông qua riêng rẽ TPA hôm 18/6, dự luật này sẽ được Quốc hội Mỹ trình Tổng thống Obama ký ban hành. Tuy nhiên, Tổng thống Obama trước đó tuyên bố ông chỉ ký nếu Quốc hội trình cả TPA và TAA.
Việc Thượng viện Mỹ thông qua TPA đã khép lại sáu tuần tranh luận và bỏ phiếu tại lưỡng viện Quốc hội. Một khi được ký thành luật, TPA sẽ có hiệu lực tới năm 2021, cho phép Tổng thống Obama và cả vị tổng thống kế nhiệm ông toàn quyền đàm phán các thỏa thuận thương mại với các đối tác trước khi trình Quốc hội xem xét trong vòng 60 ngày và Quốc hội chỉ có quyền phê chuẩn hoặc phủ quyết, mà không có quyền điều chỉnh.
Với TPA, Tổng thống Obama có thể thúc đẩy tiến trình đàm phán TPP nhanh chóng đi đến hồi kết. Tới nay, các cuộc đàm phán về TPP gần như đã hoàn tất sau khi diễn ra hơn năm năm, song các đối tác thương mại của Mỹ muốn thấy chính quyền Obama có được TPA trước khi hoàn tất TPP.
Nhật Bản, Canada và một số nước khác muốn chờ cho tới khi Quốc hội Mỹ trao TPA cho Tổng thống Obama trước khi chấp nhận sự nhượng bộ cuối cùng trong các lĩnh vực nhạy cảm về chính trị như nông nghiệp.
Chủ tịch Phòng thương mại Mỹ Thomas J.Donohue cho rằng việc Thượng viện thông qua TPA là bước đi quan trọng nhằm tạo động lực hồi sinh nền kinh tế Mỹ, tạo ra nhiều việc làm hơn cũng như đảm bảo vai trò chủ đạo của Mỹ trong các hiệp định thương mại toàn cầu.