Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải thông tin về những vấn đề liên quan đến biểu giá điện 5 bậc. Ảnh: VGP
Trả lời câu hỏi của báo giới về vấn đề này, tại họp báo Chính phủ thường kỳ diễn ra chiều 6/12, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết: Giá điện theo bậc thang vẫn phù hợp với Việt Nam và các nước khác trên thế giới cũng đang áp dụng phương pháp này.
Về bậc thang giá điện 5 bậc theo đề xuất của Bộ Công Thương đang trình Chính phủ và các Bộ, ngành lấy ý kiến, Thứ trưởng Bộ Công thương cho rằng: Ngành điện cần thiết tiếp tục duy trì giá điện theo bậc nhằm khuyến khích tiết kiệm, các nước khác trong khu vực như Nhật, Hàn Quốc, ASEAN… đều áp dụng giá điện theo bậc, các bậc điện sau có giá cao hơn bậc điện trước và tương tự với cách mà Việt Nam đang áp dụng.
Phân tích ưu và nhược điểm của biểu giá điện sinh hoạt 5 bậc, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho rằng: Ưu điểm thang điện 5 bậc rõ ràng, đơn giản, dễ hiểu và quan trọng là giảm được 1 bậc giá điện (bậc 2, thang 6 bậc hiện hành). “Việc ghép bậc lại với nhau, nới rộng bậc giá điện ở bậc cao hơn sẽ khuyến khích tiêu thụ điện tiết kiệm, hiệu quả; đồng thời sẽ đòi hỏi hộ sử dụng điện nhiều, bậc cao phải trả tiền nhiều hơn, số tiền ngân sách hô trợ nghèo không thay đổi”, ông Đỗ Thắng Hải cho biết.
Mức tăng giá bậc điện hợp lý, chênh lệch bậc đầu và bậc cuối hơn nhau 2 lần. So với Nam California Mỹ, mức chênh lệch bậc giá điện từ bậc đầu tiên đến bậc cuối cùng là 2,2 lần, tương tự mức chênh lệch bậc giá điện tại Hàn Quốc là 3 lần, Thái Lan là 1,65 lần. "Hộ sử dụng từ 710 kWh trở xuống/tháng sẽ được giảm tiền điện, ngược lại hộ sử dụng điện tử 710 kWh trở lên (chiếm khoảng 2% số hộ sử dụng điện sẽ phải trả tiền tăng lên", lãnh đạo Bộ Công thương phân tích.
Trả lời câu hỏi về áp dụng khung giá điện giờ cao điểm, thấp điểm, đại diện Bộ Công Thương cho rằng: Cách tính này hiện vẫn phù hợp do đặc điểm của hệ thống điện luôn có sự chênh lệch giữa cao điểm và thấp điểm của biểu đồ phụ tải và sự chênh lệch lớn giữa giờ cao điểm và thấp điểm làm cho hệ thống điện phải có dự phòng lớn.
"Một số nhà máy điện được đầu tư chỉ cho vận hành cao điểm có số giờ vận hành ít nên giá rất cao, việc điều hành hệ thống điện rất khó khăn, làm gia tăng tổn thất điện năng, tạo ra áp lực vốn đầu tư rất lớn để xây dựng nguồn điện mới chạy cao điểm, tính kinh tế toàn hệ thống giảm thấp. Trong khi đó, biện pháp áp dụng giá điện theo giờ bình thường, cao điểm và thấp điểm đã được áp dụng tại rất nhiều nước trên thế giới để giảm bớt nhu cầu phụ tải đỉnh của hệ thống, điều chỉnh biểu đồ phụ tải sao cho đạt hiệu quả kinh tế cao nhất, đem lại lợi ích cho vận hành hệ thống điện và nền kinh tế quốc dân", ông Đỗ Thắng Hải cho biết.
Mặt khác theo Bộ Công thương, trong các giờ cao điểm, để đảm bảo đủ công suất, hệ thống điện quốc gia phải huy động các nhà máy tua bin khí chạy dầu hoặc nhà máy chạy dầu có giá phát điện rất cao. Vì vậy, giá phát điện là cao nhất và giá bán lẻ điện cũng sẽ là cao nhất vào giờ cao điểm hệ thống.
Để phản ánh đúng thực tế chi phí sản xuất điện, biểu giá điện vào các giờ cao điểm cần phải cao hơn giá giờ bình thường hoặc thấp điểm. Ngoài ra, việc áp dụng biểu giá bán lẻ điện theo thời gian sử dụng trong ngày nhằm khuyến khích các khách hàng tiết kiệm chi phí dùng điện bằng cách dịch chuyển một phần những phụ tải không cần thiết từ giờ cao điểm sang giờ thấp điểm hay giờ bình thường, giảm nhu cầu phụ tải toàn hệ thống trong các giờ cao điểm, góp phần giảm áp lực vốn đầu tư xây dựng nguồn mới.
Lãnh đạo Bộ Công thương nhấn mạnh: Nếu không áp dụng giá cao điểm vào những giờ cao điểm của hệ thống, nhu cầu công suất của hệ thống sẽ còn tăng cao, dẫn tới khó khăn trong việc cung cấp điện giờ cao điểm. “Trong những năm qua, việc áp dụng giá điện theo khung thời gian sử dụng điện trong ngày là phù hợp trong giai đoạn hiện nay góp phần tối ưu vận hành hệ thống và đảm bảo khuyến khích các hộ sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả”, đại diện Bộ Công Thương lý giải.