Sớm có giải pháp tháo gỡ quá tải đăng kiểm đường bộ

Thống kê của Cục Đăng kiểm Việt Nam đến thời điểm hiện tại có 33 trung tâm đăng kiểm trên toàn quốc tạm thời dừng hoạt động; trong đó có 1 trung tâm dừng hoat động do thiếu nhân sự, 1 trung tâm dừng hoạt động do không đủ điều kiện phòng cháy chữa cháy, còn lại đa số bị tạm dừng hoạt động để phục vụ hoạt động điều tra của cơ quan có thẩm quyền. Đây được xem là nguyên dẫn đến ùn tắc, quá tải tại các trung tâm đăng kiểm, đặc biệt tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh thời gian vừa qua.

Theo phản ánh của nhiều chủ phương tiện, tình trạng quá tải tại các trung tâm đăng kiểm liên tục xảy ra tại nhiều tỉnh, thành phía Nam bắt đầu từ cuối năm 2022. Đến đầu năm 2023, tình trạng này bắt đầu xảy ra tại Hà Nội và một số tỉnh phía Bắc.

Theo ghi nhận của phóng viên ngày 12/1 tại Trung tâm đăng kiểm 2925D (Đường Trần Vỹ, Mai Dịch, Cầu Giấy, Hà Nội), mới đầu giờ sáng, nhưng lượng ô tô đến đăng kiểm đã chật kín khu vực dẫn vào Trung tâm và ngoài đường Trần Vỹ.

Đến xếp hàng từ chiều hôm trước, đến sáng nay vẫn chưa đến lượt vì quá nhiều xe cũng đang chờ xếp hàng, anh Nguyễn Việt Phương (ở phường Phú Diễn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, trước đây bình thường xe đi kiểm định mất khoảng buổi sáng là xong, đợt này chờ đến 2 ngày rồi vẫn chưa đến lượt đăng kiểm.

Đại diện lãnh đạo Trung tâm đăng kiểm 2925D chia sẻ, do một số trung tâm lân cận bị tạm đình chỉ nên lượng xe dồn về trung tâm những ngày này khá đông, quá tải so với năng lực của trung tâm. Để phục vụ người dân, lãnh đạo trung tâm đã động viên anh em làm thêm giờ, thêm ca để giải quyết ùn tắc. Thậm chí cán bộ trung tâm bị kiệt sức truyền nước xong hồi phục cũng quay trở lại dây chuyền để tác nghiệp.

Trong khi đó, tại khu vực quận Đống Đa, phóng viên có mặt tại Trung tâm đăng kiểm 29.03V (địa chỉ đường Đê La Thành, Phường Láng Thượng, quận Đống đa, Hà Nội) lúc chiều 12/1 tình trạng ùn tắc tại trung tâm này còn nhiều hơn. Khi dòng xe phải xếp 2 hàng dài tại đường Cầu Giấy và có dấu hiệu tiếp tục gia tăng.

Một chủ phương tiện đang chờ tại trung tâm này chia sẻ, dịp cận Tết, ai cũng muốn có xe để đi lại vào dịp cuối năm, thời gian này cũng đến kỳ đăng kiểm hết hạn. Do nắm được thông tin các trung tâm đăng kiểm đóng cửa, đông đúc nên đi sớm mà vẫn phải chờ nhiều giờ đồng hồ mới đến lượt.

Tại khu vực Văn Điển, huyện Thanh Trì, có hai trung tâm bị tạm thời đóng cửa nên nhiều chủ phương tiện phản ánh rất khó khăn trong quá trình đưa xe đi kiểm định, đề nghị cơ quan chức năng sớm tháo gỡ.

Trong bối cảnh các trung tâm đăng kiểm bị quá tải khi nhu cầu kiểm định tăng cao hiện nay, nhiều chuyên gia giao thông, giới luật sư đề xuất giải pháp gia hạn thời gian đăng kiểm ô tô cho người dân như đã từng làm trong giai đoạn chống dịch COVID-19, về vấn đề này, trao đổi với phóng viên ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam khẳng định rất khó thực hiện. Bởi việc gia hạn đăng kiểm cho người dân có thể thực hiện trong các tình huống bất khả kháng như dịch bệnh, chiến tranh. Tình huống hiện nay không nằm trong các tình huống này nên khó áp dụng. Điều đáng ngại nhất hiện nay nếu gia hạn đăng kiểm, trong số phương tiện được gia hạn có thể có xe không đảm bảo điều kiện an toàn kỹ thuật và bảo vệ mội trường. Nếu cho những xe này tiếp tục lưu thông và gây tai nạn nghiêm trọng sẽ để lại hậu quả vô cùng to lớn.

Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cho rằng, qua Tết Nguyên đán, áp lực tại các trung tâm đăng kiểm sẽ giảm dần, tối đa sau 2 - 3 tháng nữa tình hình sẽ hạ nhiệt. Tình trạng quá tải hiện nay một phần do thời điểm cuối năm, lượng xe mới người dân mua tăng cao cùng với chu kỳ đăng kiểm của nhiều phương tiện thường rơi vào dịp cuối năm Âm lịch. 

Đặc biệt, tình trạng các xe không đạt đăng kiểm lần đầu diễn ra nhiều, phải quay đầu đi bảo dưỡng, sửa chữa sau đó kiểm định lại cũng khiến các trung tâm đăng kiểm và người dân mất thêm nhiều thời gian, gia tăng tình trạng ùn tắc.

Chính vì thế, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam khuyến cáo người dân chủ động kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện trước khi đi kiểm định để đảm bảo phương tiện hoạt động luôn trong trạng thái tốt nhất và đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường khi đi kiểm định. Tránh trường hợp khi kiểm định gặp nội dung không đạt, phải kiểm định nhiều lần vừa mất thời gian, lại gây quá tải, ách tắc tại các đơn vị đăng kiểm.

Cũng theo ông Nguyễn Tô An, chủ phương tiện chủ động xem thời hạn kiểm định xe, có thể đưa xe vào bất kỳ trung tâm đăng kiểm ở bất kỳ địa phương nào để đăng kiểm xe, giảm tải cho các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh.

Về giải pháp giải tỏa việc ùn tắc tại các trung tâm đăng kiểm hiện nay, ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, hiện các trung tâm đăng kiểm đang phải căng mình phục vụ nhu cầu tăng cao của người dân về kiểm định xe, tăng ca, làm thêm giờ, làm cả ngày nghỉ. Vì vậy, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã đề xuất với cơ quan có thẩm quyền nếu được cho phép, Cục sẵn sàng huy động gần 300 nhân lực đăng kiểm tái hoạt động các trung tâm đăng kiểm đang đóng cửa để phục vụ nhu cầu người dân

Bên cạnh những giải pháp tình thế, Cục Đăng kiểm Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải đã kiến nghị Chính phủ cho phép mở lại các trung tâm đăng kiểm đang tạm đóng đóng cửa vì vi phạm pháp luật.

Giải thích thêm về kiến nghị này, ông Nguyễn Tô An cho hay, theo quy định các trung tâm hiện là đối tượng trong vụ án thì không thể hoạt động được. Tuy nhiên, các đơn vị vi phạm là con người chứ không phải là cơ sở vật chất nên chỉ cần xử lý cá nhân, tập thể vi phạm theo pháp luật, còn cơ sở vật chất cho phép hoạt động để giải quyết cho nhu cầu đăng kiểm của người dân.

Lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải thừa nhận, hiện nay vấn đề đăng kiểm đang rất khó khăn, muốn đăng kiểm nhanh cho các phương tiện cũng không có trạm để làm. Bởi những trung tâm đăng kiểm còn hoạt động cũng đã huy động hết lực lượng để phục vụ nhưng vẫn quá tải.

"Hiện tại chỉ còn cách cố gắng tăng giờ, tăng ca, huy động cán bộ từ chỗ này, chỗ kia đến để làm. Tuy nhiên, vấn đề là phải có trạm để làm, để đăng kiểm. Do vậy chúng tôi cũng mong các cơ quan chức năng quan tâm tạo điều kiện, những trạm nào bị đình chỉ phục vụ điều tra thì tạm dừng, những trạm không bị đình chỉ hoặc điều tra xong rồi thì cho phép tạm thời mở lại. Còn về dài hơi thì cần phải ổn định tổ chức, ổn định nhân sự để phục vụ trở lại", đại diện lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải cho biết.

Thời gian qua, cả nước đã có hơn 80 cá nhân vi phạm bị bắt giữ hoặc tạm giam để điều tra trong vụ án: "Môi giới hối lộ," "Đưa hối lộ," "Nhận hối lộ" và "Giả mạo trong công tác" xảy ra tại các Trung tâm đăng kiểm trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre, Bắc Ninh và Bắc Giang… Ngày 11/1, Công an Tp. Hồ Chí Minh đã khởi tố, bắt giam để điều tra về tội nhận hối lộ đối với ông Đặng Việt Hà, Cục Trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam.

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 3/1, Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết, Công an TP Hồ Chí Minh cùng một số cục nghiệp vụ của Bộ Công an đã phát hiện, đấu tranh làm rõ nhiều hành vi sai phạm, tiêu cực trong quá trình cấp giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật bảo vệ môi trường tại một số Trung tâm kiểm định các phương tiện giao thông cơ giới trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, Long An, Tiền Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Bến Tre, Phan Rang và chắc sẽ còn thêm nữa.

Sơ bộ ước tính có hơn 70.000 phương tiện cơ giới đã được kiểm định phạm luật và các Trung tâm kiểm định này đã cấp khoảng 52.300 giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật về bảo vệ môi trường, thu lợi hàng chục tỷ đồng.

Một số Trung tâm đăng kiểm này không đủ tiêu chuẩn nhưng vẫn thành lập, lập danh sách kiểm định viên ảo để hợp thức hóa một số quy định của Chính phủ về dịch vụ xe cơ giới. Ví dụ, quy định phải có 3 kiểm định viên thì họ không có ai; thậm chí có giám đốc 1 Trung tâm kiểm định không viết được, không biết chữ, không đọc được. Hỏi ra thì khai mới học hết lớp 3 cách đây 50 năm. Đó là giám đốc Trung tâm kiểm định 50-17D Nhà Bè.

"Những hành vi như trên làm cho việc giám sát chất lượng, số lượng phương tiện an toàn giao thông bảo vệ môi trường bị ảnh hưởng, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước, xâm phạm đến trật tự quản lý công cộng, gây thiệt hại tài sản cho người dân, gây dư luận xấu cho xã hội, gây nguy cơ mất an toàn cho người điều khiển phương tiện và người dân," Trung tướng Tô Ân Xô nhấn mạnh.