Đây là một trong những lựa chọn chiến lược của nhiều nền kinh tế thành viên APEC, đặc biệt là các nền kinh tế đang phát triển. Ở tầm khu vực, tại Hội nghị Cấp cao năm 2016 ở Peru, APEC đã thông qua Sáng kiến Công nghiệp Hỗ trợ.
Các bộ trưởng phụ trách thương mại chỉ thị các quan chức cấp cao APEC xây dựng văn bản định hướng chính sách nhằm thúc đẩy các chính sách cải thiện năng suất và khả năng cạnh tranh của các ngành công nghiệp hỗ trợ; trong đó đặc biệt chú trọng tới các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSME), thông qua việc chia sẻ các kinh nghiệm chính sách giữa các nền kinh tế thành viên.
Để góp phần vào việc xây dựng định hướng chính sách của APEC về phát triển công nghiệp hỗ trợ, Kinh tế Việt Nam & Thế giới xin giới thiệu một số chính sách của Việt Nam trong lĩnh vực này.
Sản xuất linh kiện tại nhà máy Công ty cổ phần công nghiệp hỗ trợ Minh Nguyên (Khu Công nghệ cao TP Hồ Chí Minh). Ảnh: An Hiếu/TTXVN |
Để giúp các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, trong thời gian qua, Chính phủ đã ban hành những chính sách quan trọng để phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ. Cụ thể, ngày 3/11/2015, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 111/2015/NĐ-CP (Nghị định 111) về phát triển công nghiệp hỗ trợ, có hiệu lực từ ngày 1/1/2016; trong đó có rất nhiều hỗ trợ và ưu đãi dành cho doanh nghiệp.
Tiếp đó, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 68/QĐ-TTg ngày 18/1/2017 về Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ từ năm 2016 đến năm 2025 và Quyết định số 10/2017/QĐ-TTg ngày 3/4/2017 về Quy chế quản lý và thực hiện Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ.
Cụ thể với Nghị định 111, doanh nghiệp được xem xét hỗ trợ một phần kinh phí nghiên cứu và phát triển từ Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ đối với trường hợp tự đầu tư nghiên cứu cũng như phát triển công nghệ có kết quả ứng dụng mang lại hiệu quả cao.
Cùng với đó, doanh nghiệp cũng được Nhà nước hỗ trợ tối đa đến 50% kinh phí đối với dự án sản xuất thử nghiệm các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ. Các dự án, đề án hợp tác giữa doanh nghiệp sản xuất và các đơn vị có công nghệ ứng dụng trong việc chuyển giao công nghệ được hỗ trợ một phần kinh phí.
Chi phí chế tạo thử nghiệm sản phẩm công nghiệp hỗ trợ thuộc danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển cũng được hỗ trợ tối đa đến 50%.
Với chính sách này, doanh nghiệp cũng được ưu tiên tham gia vào chương trình xúc tiến thương mại quốc gia; hỗ trợ một phần chi phí đăng ký thương hiệu, kinh phí tham gia triển lãm hội chợ trong nước và ngoài nước, kinh phí tiếp cận thông tin thị trường và phí dịch vụ từ Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ.
Kết nối doanh nghiệp Việt với thị trường quốc tế Việt Nam đã xây dựng hệ thống Trung tâm phát triển công nghiệp hỗ trợ nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp; trong đó nhiệm vụ chủ yếu là hỗ trợ về mặt công nghệ và quản trị doanh nghiệp.
Trung tâm này bao gồm tiếp nhận và chuyển giao công nghệ, trung tâm thiết kế mẫu, trung tâm kiểm định chất lượng, sàn giao dịch nguyên vật liệu, chi tiết linh kiện....
Ngoài ra, Việt Nam đã có chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nội địa về công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, quản trị sản xuất, tạo dựng thị trường.
Chương trình này cũng kết nối doanh nghiệp Việt với các Tập đoàn đa quốc gia và các nhà cung ứng là doanh nghiệp FDI nhằm tìm đầu ra cho sản phẩm, từng bước tham gia vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp FDI để sản xuất các sản phẩm có yêu cầu từ trình độ thấp lên cao, từ đó có thể tiến tới xuất khẩu sang các thị trường khu vực và trên thế giới...
Dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ thuộc danh mục ưu tiên phát triển được vay với lãi suất vay tín dụng từ nguồn đầu tư của Nhà nước; được vay ngắn hạn bằng đồng Việt Nam tại các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài với mức lãi suất cho vay theo trần lãi suất cho vay theo quy định của Ngân hàng Nhà nước tại từng thời kỳ.
Nhiều ưu đãi cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Khối doanh nghiệp nhỏ và vừa được vay tối đa 70% vốn đầu tư tại các tổ chức tín dụng trên cơ sở bảo lãnh của các tổ chức bảo lãnh tín dụng cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy định.
Cùng với đó, khối doanh nghiệp này cũng được miễn, giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước theo quy định của pháp luật về đất đai.
Nghị định 111 sẽ giúp các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ tiếp cận dễ dàng với các chính sách ưu đãi của nhà nước, qua đó từng bước nâng cao năng lực doanh nghiệp và được nhà nước hỗ trợ tham gia vào chuỗi sản xuất phụ tùng linh kiện của các Tập đoàn đa quốc gia sản xuất sản phẩm hoàn chỉnh. Các doanh nghiệp phát triển có định hướng thông qua danh mục sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển.