Nhiều nội dung vẫn gây khó doanh nghiệp
Chia sẻ tại hội thảo góp ý dự thảo Nghị định về kinh doanh xăng dầu do Bộ Công Thương và VCCI tổ chức ngày 14/5, ông Trịnh Quang Khanh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam (VINPA) cho biết, nên lược bớt những quy định chung chung trong dự thảo Nghị định để tạo điều kiện cho doanh nghiệp, nhất là cần bỏ các quy định khác liên quan đến việc buộc doanh nghiệp phải xây dựng kho chứa 2.000 m3. Theo ông Khanh, quy định hiện nay cho doanh nghiệp được phép thuê kho, nhưng tại sao lại quy định trong dự thảo buộc doanh nghiệp phải tự xây dựng kho.
Đồng quan điểm, Luật sư Nguyễn Tiến Lập cho rằng, dự thảo có nhiều nội dung trái với nhiều quy định cơ bản của các luật có liên quan. Đặc biệt, có nhiều quy định can thiệp không hợp lý vào các quan hệ thị trường, hạn chế quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp và không bảo đảm xây dựng môi trường cạnh tranh bình đẳng.
Đơn cử, dự thảo Luật yêu cầu các thương nhân kinh doanh xăng dầu, tùy thuộc loại doanh nghiệp, phải có hệ thống phân phối, gồm số lượng cụ thể nhất định thương nhân, cửa hàng bán lẻ, hợp đồng mua bán, phải có kho và phương tiện vận tải... sẽ làm tăng thêm thủ tục hành chính gây phiền hà, chi phí cho doanh nghiệp.
Đặc biệt, quy định có tính phân biệt như dành nhiều quyền hơn cho thương nhân đầu mối hay các quy định có tính can thiệp và ép buộc liên quan đến quyền tự do kinh doanh. Ví dụ thương nhân phân phối chỉ được mua xăng dầu từ các thương nhân đầu mối mà không phải nguồn khác.
Nêu quan điểm quản lý xăng dầu luôn là bài toán khó, phải cân bằng nhiều lợi ích, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng ban pháp chế VCCI cho rằng, những can thiệp hành chính với hoạt động kinh doanh xăng dầu chỉ là giải pháp tình thế. Vì vậy cần để thị trường phát triển bền vững, cần tạo động lực thị trường. Việc sửa đổi dự thảo cần theo hướng tạo động lực kinh doanh cho doanh nghiệp cùng các chủ thể tham gia kinh doanh trên thị trường.
Doanh nghiệp bán lẻ vẫn chưa được mua hàng nhiều nguồn
Ông Hoàng Trung Dũng,Tổng Giám đốc Công ty CP Phát triển phụ gia và sản phẩm dầu mỏ (APP) cho biết, chưa bao giờ doanh nghiệp khó khăn như hiện nay, do các quy định bất cập trong kinh doanh xăng dầu. Dự thảo nghị định cho đầu mối được mua từ nhiều nguồn, nhưng lại chỉ cho thương nhân phân phối được mua từ các đầu mối, Tại sao không cho thương nhân phân phối mua lẫn nhau và mua trực tiếp từ các nhà máy lọc dầu?”, ông Dũng nêu vấn đề.
Còn bà Trần Thuỵ Thuỳ Trâm, Giám đốc Công ty TNHH Đoan Việt, cho biết, thời gian qua, Đoan Việt cùng nhiều doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu ở TP Hồ Chí Minh và cả nước nhiều lần gửi kiến nghị lên Quốc hội, Thủ tướng, liên Bộ Công Thương - Tài chính để nêu những bất cập, khó khăn, gây gián đoạn nguồn cung xăng dầu năm 2022. Đồng thời, cũng góp ý để sửa đổi, bổ sung Nghị định mới cho phù hợp với tình hình kinh doanh theo cơ chế thị trường, không để gián đoạn nguồn cung.
Cụ thể, bà Trâm cho hay, hiện nay định mức kinh doanh nằm ở cơ sở tính giá từ phía đầu mối, nhưng về đến doanh nghiệp bán lẻ lại không có phần này.
“Chúng tôi đề nghị cần phân rõ định mức ở các khâu đầu mối, phân phối và bán lẻ. Trong đó chi phí cho doanh nghiệp bán lẻ phải đạt từ 6 - 7% và không thấp hơn 5% để doanh nghiệp bán lẻ duy trì được hoạt động kinh doanh”, bà Trâm kiến nghị.
Ông Văn Tấn Phụng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Dầu khí Đồng Nai kiến nghị, cơ quan quản lý cần xem lại thực tế kinh doanh của thị trường hiện nay. Tình trạng "vừa đá bóng, vừa thổi còi" trong hoạt động kinh doanh xăng dầu của các đầu mối là vấn đề cơ quan quản lý cần đặc biệt quan tâm. Việc để các doanh nghiệp đầu mối vừa được nhập khẩu, vừa phân phối kiêm luôn cả bán lẻ thì rất dễ "đánh bùn sang ao’’ hay chuyển giá.
Chia sẻ tại hội thảo, ông Phan Văn Chinh, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương cho rằng, mọi văn bản pháp lý phải xuất phát từ thực tiễn. Cơ quan soạn thảo mong muốn nghe được ý kiến đa chiều, thậm chí trái chiều để xây dựng nghị định tốt nhất. Mục tiêu dự thảo muốn giảm bớt đa mục tiêu trong quản lý, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, hài hoà lợi ích của các bên..
“Vấn đề liên quan đến giá và cơ quan soạn thảo rất muốn lắng nghe do tạo ra sự không chủ động cho doanh nghiệp. Cũng không nên sợ doanh nghiệp lãi lớn quá khi chúng ta đã có thuế thu nhập doanh nghiệp để điều tiết”, ông Chinh nói.
Hồi đáp các ý kiến của doanh nghiệp, ông Chinh khẳng định, cơ quan quản lý sẽ tổng hợp và tiếp thu các ý kiến. Theo ông Chinh, việc xác định giá xăng dầu là vấn đề gây đau đầu với cơ quan quản lý, thậm chí có hàng chục cuộc làm việc để lắng nghe góp ý xem làm sao để tính giá ổn nhất.