Tại cuộc họp mới đây với UBND thành phố Hà Nội, lãnh đạo NHNN cho biết, thời gian tới, điều kiện để tiếp tục hạ lãi suất huy động không còn nhiều nhưng NHNN sẽ cố gắng điều hành để lãi suất cho vay sản xuất, kinh doanh giảm xuống mức 9 -10%/năm.
Tín dụng đã có sự tăng trưởng
Theo NHNN, việc giảm các mức lãi suất mới đây như: Giảm 0,5% trần lãi suất tiền gửi VND kỳ ngắn hạn; giảm 1% lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND đối với các lĩnh vực ưu tiên xuống còn 11%/năm... được xem là bước tiếp theo trong gói giải pháp tổng thể, từng bước tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế trong bối cảnh chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3 giảm 0,19% so với tháng 2, nhu cầu tiêu dùng yếu ớt, doanh nghiệp (DN) chưa thoát khỏi khó khăn.
Khách hàng giao dịch gửi tiền theo lãi suất mới tại Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng. Ảnh: Trần Việt - TTXVN |
Ngay sau khi NHNN giảm trần lãi suất huy động, một số ngân hàng đã điều chỉnh giảm lãi suất tiền gửi dưới 1 năm về mức 7 - 7,5%, lãi suất tiền gửi trung dài hạn giảm xuống khoảng 10,5%/năm (trước từ 11 - 12%/năm).
Đại diện NHNN nhìn nhận: Các tổ chức tín dụng (TCTD) nói chung đã có nhiều nỗ lực trong việc hạ lãi suất huy động, tính toán các mức lãi suất theo hướng ưu tiên tiền gửi dài hạn, làm cơ sở để giảm lãi suất cho vay; hàng loạt chương trình cho vay qui mô lớn với lãi suất ưu đãi đã được triển khai nhằm chia sẻ khó khăn cùng DN. Do đó, tăng trưởng tín dụng tính đến ngày 21/3 đã tăng 0,31% so với cuối tháng trước, riêng tín dụng VND tăng 0,69%. Điều này đã giảm tải phần nào nỗi lo về dư nợ cho vay của toàn hệ thống ngân hàng vì trước đó, tính đến ngày 19/2, tăng trưởng tín dụng âm 0,16% so với cuối năm 2012.
Theo bà Nguyễn Thị Mai Sương - Giám đốc NHNN Chi nhánh Hà Nội, đến cuối tháng 2, dư nợ tín dụng của Hà Nội đạt 616.600 tỷ đồng, chiếm 25% tổng dư nợ tín dụng của ngành. Dư nợ tín dụng chủ yếu tập trung vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên; dư nợ tín dụng đối với nông nghiệp nông thôn chiếm 6,2% tổng dư nợ, tăng 14,3% so với cuối năm 2011; tín dụng đối với xuất khẩu chiếm 10%, tăng 15%; tín dụng đối với DN nhỏ và vừa chiếm 8,5%, tăng 9,5%; dư nợ cho vay đối với lĩnh vực không khuyến khích giảm 10%. Riêng dư nợ cho vay các đối tượng chính sách xã hội tăng 9,25%.
Trao đổi với phóng viên Tin Tức, TS Lê Quốc Phương (Bộ Công Thương) cho biết: Thông tư 08 ngày 25/3 của NHNN về hạ lãi suất huy động và cho vay (tương ứng xuống khoảng 0,5% và 1%) là động thái tích cực để tháo gỡ khó khăn cho DN về vốn tín dụng. “Thời điểm đưa ra Thông tư ngay sau khi CPI tháng 3 giảm là điều kiện thích hợp để lãi suất cho vay giảm theo”, ông Phương nói.
Lãi suất cho vay sản xuất, kinh doanh sẽ giảm
Thống kê mới nhất của NHNN cho hay: Lãi suất cho vay lĩnh vực sản xuất, kinh doanh cách đây 2 tuần phổ biến ở mức 11 - 15%/năm đối với ngắn hạn; 14,6 - 17,5%/năm đối với trung và dài hạn. Phần lớn các DN vẫn mong mỏi: Lãi suất cho vay sẽ giảm thêm.
Ông Vũ Thanh Sơn, Tổng Giám đốc Tổng Công ty thương mại Hà Nội (Hapro) cho biết: Các DN lớn, DN nhà nước làm ăn uy tín tiếp cận vốn rất thuận lợi, đơn cử như Hapro và các công ty TNHH thành viên 100% vốn nhà nước vẫn được vay tín chấp. Tuy nhiên, một số công ty nhỏ, công ty cổ phần có vốn điều lệ thấp thì lại phải thế chấp tài sản mới được vay. Với quy mô nhỏ, việc dùng tài sản thế chấp để vay vốn đang gây không ít khó khăn cho DN”.
Theo ông Sơn, hiện nay, lãi suất cho DN vay ở mức từ 11 - 14%/năm, tùy từng ngân hàng. Đại diện Hapro kiến nghị: Ngân hàng cần kéo lãi suất giảm thêm. “Nếu giảm được ở mức xung quanh 10%/năm thì tốt cho DN; bên cạnh đó cần tiếp tục có chính sách giãn nợ cho DN...”, ông Sơn nói.
Theo ông Nguyễn Minh Quang - Tổng Giám đốc Tổng Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị (UDIC), trước việc NHNN đưa lãi suất huy động trần xuống 7,5%/năm, DN rất phấn khởi. Tuy nhiên, UDIC cũng kiến nghị, các ngân hàng cần nghiên cứu đưa mức lãi suất xuống còn 9 - 10% thì khả năng các DN có thể chịu đựng được và có thể tích cực vay.
Trước những kiến nghị trên, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cho biết: Thời gian tới, điều kiện để tiếp tục hạ lãi suất huy động không còn nhiều nhưng NHNN sẽ cố gắng điều hành để lãi suất cho vay sản xuất kinh doanh giảm xuống mức 9 - 10%/năm.
“Bây giờ, mỗi TCTD đều có tiêu chí đánh giá khách hàng riêng và phụ thuộc vào năng lực của họ. NHNN không bao giờ chủ trương là hạ chuẩn tín dụng cả, và đề nghị các ngân hàng phải tiếp cận làm sao để đảm bảo chất lượng tín dụng. Chúng tôi kêu gọi các TCTD trên cơ sở nắm bắt thật chắc tình hình của DN thì nên linh động hơn trong quá trình thẩm định cho DN vay chứ không nên quá câu nệ về mặt pháp lý, nếu thấy họ có điều kiện tốt thì có thể cho vay vốn để hai bên có thể chia sẻ lẫn nhau, tất nhiên là trong khuôn khổ cho phép”, Thống đốc Bình nhấn mạnh.
Nguyễn Thị Hệ