Ngày 12/8/2020, tại Hà Nội, Bộ Công Thương tổ chức hội nghị tổng kết Đề án phát triển thị trường trong nước gắn với Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” giai đoạn 2014 - 2020.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, Phó Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, đánh giá: Sau 6 năm thực hiện, Đề án phát triển thị trường trong nước đã mang lại những kết quả tích cực góp phần hoàn thành các chỉ tiêu kinh tế, kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; bảo đảm cân đối cung cầu, nhất là đối với các mặt hàng thiết yếu, bảo đảm an sinh xã hội phục vụ đời sống của gần 100 triệu người dân Việt Nam.
“Đặc biệt từ đầu năm 2020, khi đại dịch COVID-19 lan rộng trên toàn cầu, nhiều doanh nghiệp bị đứt gãy thị trường xuất khẩu, nguồn nguyên liệu, các đơn hàng bị ngừng trệ thì với quy mô gần 100 triệu người, thị trường nội địa là không gian đủ rộng cho doanh nghiệp khai thác, vượt qua khó khăn và thách thức. Mặc dù tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ 7 tháng đầu năm giảm 0,4% so với cùng kỳ năm 2019 nhưng riêng tổng mức doanh thu bán lẻ hàng hóa 7 tháng vẫn chiếm 79,2%, tăng 3,6% so với cùng kỳ năm trước, bảo đảm phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân và bảo đảm cung ứng nguyên, nhiên vật liệu, máy móc, thiết bị, hàng hóa để duy trì sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải đánh giá.
Kết quả điều tra dư luận xã hội của Viện Nghiên cứu Dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương năm 2019 cho thấy có 88% người tiêu dùng được hỏi cho biết họ quan tâm tới Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, 67% người tiêu dùng tự xác định khi mua hàng hoá sẽ ưu tiên lựa chọn hàng Việt Nam và 52% người được hỏi cho biết luôn khuyên người thân, bạn bè của mình nên sử dụng hàng Việt Nam.
Cho đến nay, hệ thống phân phối hàng hóa đã được phát triển rộng khắp trên cả nước. Thông qua Đề án phát triển thị trường trong nước, trên 100 điểm bán hàng Việt Nam cố định và bền vững với tên gọi “Tự hào hàng Việt Nam” đã được thiết lập tại 61 địa phương trên cả nước, cơ bản hoàn thành mục tiêu. Ngoài ra, gần 70 hội nghị kết nối cung cầu hàng hóa sản xuất trong nước và gần 100 lớp đào tạo về kỹ năng bán hàng đã được tổ chức, mở rộng thị trường cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, hộ kinh doanh Việt Nam...
Theo ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước, trong hệ thống siêu thị của một số doanh nghiệp trong nước, hàng hoá sản xuất trong nước vẫn chiếm tỷ trọng lớn từ 80 - 90%. Cụ thể, Co.opmart (90-93%), Satra (90-95%), Vissan (95%), Vinmart (90%), BRG Retail (90%), hệ thống siêu thị Bách hóa Xanh (95%),... Tỷ lệ hàng Việt tại hệ thống siêu thị nước ngoài tại Việt Nam chiếm từ 60% đến 96%, cụ thể: Lotte (82% theo doanh thu và 84% theo số lượng mặt hàng), Big C (96% theo doanh thu), AEON (80% theo mã hàng), MegaMarket (95% theo mã hàng)... Đối với kênh bán lẻ truyền thống, tỷ lệ hàng Việt tại các chợ, cửa hàng tiện lợi chiếm tỷ lệ từ 60% trở lên.
“Theo báo cáo của các địa phương, tỷ lệ hàng Việt tại các hệ thống phân phối bán lẻ hiện đại vẫn chiếm tỷ trọng cao (70 - 90%). Đây là con số ấn tượng sau 5 năm triển khai Đề án, vượt mức chỉ tiêu đề ra”, ông Trần Duy Đông cho hay.
Đại diện Vụ Thị trường trong nước cho biết thêm, trong bối cảnh dịch COVID -19 diễn biến phức tạp, thị trường trong nước đã thực sự là bệ đỡ cho các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong nước; ngành phân phối là một trong những động lực để phát triển kinh tế trong thời kỳ mới vừa chống dịch vừa phát triển kinh tế - xã hội đồng thời bảo đảm phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân.
“Các tổ chức quốc tế như WB, IMF, ADB… đều đánh giá cao vai trò của thị trường trong nước tại Việt Nam trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 nghiêm trọng như vừa qua. Nhờ đó, hàng hóa trong nước vẫn được sản xuất, lưu thông thường xuyên, không những đủ đáp ứng cho thị trường trong nước, bảo đảm nhu cầu cho người dân mà còn xuất khẩu ra các quốc gia trên thế giới, tính chung 7 tháng năm 2020, cán cân thương mại hàng hóa ước tính xuất siêu 6,5 tỷ USD”, ông Trần Duy Đông nhấn mạnh.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai Đề án, vẫn còn một số tồn tại như ngân sách hạn chế, chưa có Thông tư riêng hướng dẫn việc triển khai Đề án dẫn đến quá trình thanh, quyết toán còn gặp nhiều khó khăn. Một số địa phương chưa gắn việc xây dựng thực hiện Đề án với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, chưa phân bổ kinh phí để mở rộng triển khai các chương trình thuộc Đề án...
Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA), hàng loạt các FTA lớn đã và đang chuẩn bị bước vào giai đoạn thực thi, đặc biệt là EVFTA, đặt ra cho các doanh nghiệp Việt nhiều thách thức như: Cạnh tranh từ sản phẩm hàng hóa và dịch vụ của EU; hệ thống phân phối hàng hóa vẫn còn tồn tại một số bất cập, hệ thống hạ tầng thương mại chợ xuống cấp, khu vực nông thôn, miền núi còn thưa thớt, còn kẽ hở cho hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, chưa thu hút hàng hóa Việt Nam có chất lượng, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có thương hiệu tham gia vào phân khúc này...
Để tiếp tục triển khai Cuộc vận động trong giai đoạn tiếp theo, Ban chỉ đạo liên ngành thực hiện Đề án đề xuất tiếp tục triển khai Đề án “Phát triển thị trường trong nước gắn với Cuộc vận động” trong giai đoạn mới, trong đó bổ sung thêm các cơ chế, chính sách khuyến khích các doanh nghiệp trong nước tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ, phát triển công nghiệp hỗ trợ, mở rộng kênh phân phối hàng Việt thuận tiện, linh hoạt; đẩy mạnh kết nối doanh nghiệp từ sản xuất đến tiêu dùng, đặc biệt là thương mại điện tử cả trong và ngoài nước để mở rộng thị trường tiêu thụ hàng Việt Nam.