Ngay sau phiên giải trình về tình hình quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai, vi phạm Luật Đất đai trên địa bàn Thủ đô do HĐND thành phố Hà Nội tổ chức ngày 13/8, UBND thành phố Hà Nội đã lên kế hoạch triển khai hàng loạt các nhiệm vụ, giải pháp mang tính cụ thể, kiên quyết; yêu cầu các cấp, các ngành nghiêm túc thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đất đai nói chung và công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm các dự án có sử dụng đất chậm triển khai nói riêng.
Hà Nội nghiêm túc xử lý vi phạm các dự án có sử dụng đất chậm triển khai. Ảnh minh họa: Tuấn Anh/TTXVN
Kiên quyết thu hồi 55 dự án vi phạm Luật Đất đai
Thực hiện Kết luận của Thường trực HĐND thành phố Hà Nội đối với các dự án sử dụng vốn ngoài ngân sách, UBND thành phố yêu cầu các đơn vị liên quan phải thực hiện nghiêm việc thu hồi đất, chấm dứt các dự án không triển khai, để hoang hóa lâu ngày, chủ đầu tư không bảo đảm năng lực, vi phạm các quy định của Luật Đất đai để lập phương án sử dụng theo đúng quy hoạch, quy định và bảo đảm hiệu quả sử dụng đất; đề xuất và có biện pháp khắc phục những bất cập về cơ chế, chính sách trong quản lý sử dụng đất đai không còn phù hợp. Đặc biệt, các đơn vị phải thống kê, xác định chính xác các dự án có sử dụng đất chậm triển khai, vi phạm Luật Đất đai để phân loại, có biện pháp xử lý dứt điểm.
Cụ thể, UBND thành phố giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tập trung kiểm tra, rà soát 383 dự án chậm triển khai trên địa bàn 30 quận, huyện, thị xã. Trong đó, đối với các dự án đã chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chưa thực hiện các thủ tục thu hồi đất, giao đất mà quá thời hạn thì căn cứ quy định của Luật Đầu tư để xem xét, đề xuất thu hồi chủ trương đầu tư; báo cáo thành phố trong quý 4/2018. Đối với những dự án đã thu hồi đất, giao đất nhưng chậm triển khai, trong quý 3/2018, Sở tổng hợp, báo cáo thành phố để giao Sở Tài nguyên và Môi trường tiến hành thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai 2013.
Đặc biệt, Sở Kế hoạch và Đầu tư không xem xét, đề xuất điều chỉnh dự án, gia hạn thời gian đối với các dự án chậm triến khai, chủ đầu tư vi phạm Luật Đất đai; yêu cầu các chủ đầu tư cam kết thực hiện đúng tiến độ, chấp hành việc ký quỹ thực hiện dự án và xử lý nghiêm các dự án chậm triển khai.
Đáng chú ý, theo chỉ đạo của thành phố, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, rà soát 161 dự án có dấu hiệu vi phạm Luật Đất đai; trên cơ sở đó, hoàn tất hồ sơ xử lý, trình UBND thành phố ban hành quyết định thu hồi đối với những dự án vi phạm chưa khắc phục.
Trước mắt, ngay trong tháng 9/2018, Sở khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, trình UBND thành phố ban hành các quyết định thu hồi quyết định giao đất, cho thuê đất đối với 8 dự án Sở kiến nghị thu hồi và 47 dự án theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Chung tại phiên giải trình; đồng thời, kiểm tra, đôn đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất hoàn thiện các thủ tục về thu hồi đất để quản lý và đề xuất phương án sử dụng phù hợp quy hoạch hoặc tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất đối với 38 dự án vi phạm đã có quyết định thu hồi, bãi bỏ quyết định giao đất, cho thuê đất...
Cũng theo yêu cầu của thành phố, Sở Tài nguyên và Môi trường cần thành lập đoàn tiến hành thanh tra, kiểm tra 21 dự án trên địa bàn 7 quận, huyện: Mê Linh, Hoàng Mai, Thanh Xuân, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Đông, Hoài Đức; rà soát việc khắc phục, xử lý dứt điểm vi phạm tại 89 dự án đã được đoàn giám sát của HĐND thành phố kiến nghị nhưng chưa khắc phục, xử lý, báo cáo kết quả trong tháng 12/2018.
Cục Thuế Hà Nội chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính kiểm tra, rà soát việc thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất của các chủ đầu tư dự án. Theo đó, kiểm tra, xử lý nghiêm chủ đầu tư của 90 dự án chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, yêu cầu chủ đầu tư thực hiện dứt điểm trong quý 3/2018; thông báo yêu cầu chủ đầu tư 80 dự án đã được giao đất sau đó điều chỉnh quy hoạch, đã xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung khẩn trương thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định, hoàn thành trong quý 3/2018.
Nhiều dự án để hoang hoá, sử dụng sai mục đích
Trước đó, ngày 13/8, tại phiên giải trình về tình hình quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai, vi phạm Luật Đất đai trên địa bàn thành phố do HĐND thành phố tổ chức, bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội khẳng định, đất đai là một trong những nguồn lực quan trọng để phát triển Thủ đô, nhất là trong tình hình mới, sau khi có Luật Đất đai năm 2013 và Luật Đầu tư năm 2014.
Tuy nhiên, đợt giám sát chuyên đề mới đây của HĐND thành phố đối với 8 sở, ngành và 30 quận, huyện, thị xã cho thấy, trên địa bàn Hà Nội còn nhiều dự án chậm tiến độ, sử dụng sai mục đích để hoang hóa, ảnh hưởng đến sản xuất và cuộc sống của nhân dân.
Những hạn chế này cần được HĐND thành phố, các sở, ban, ngành, quận, huyện báo cáo giải trình, làm rõ trước nhân dân; đồng thời, đề ra giải pháp, lộ trình khắc phục, sử dụng hiệu quả đất đai. Các nhà đầu tư, chủ đầu tư được giao triển khai những dự án sử dụng đất nhận thấy rõ hơn trách nhiệm của mình, chấp hành đúng quy định của pháp luật trong lĩnh vực đất đai, đầu tư xây dựng, góp phần phát triển Thủ đô đúng quy hoạch, chiến lược đề ra.
Giai đoạn 2012-2017, thành phố Hà Nội quyết định giao, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất 1.914 dự án trên diện tích 4.082 ha; trong đó, thành phố chấp thuận triển khai 634 dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất.
Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, có 161 dự án chậm triển khai, có dấu hiệu vi phạm Luật Đất đai (chiếm 23,1%), với hình thức và mức độ khác nhau. Còn theo tổng hợp từ 30 quận, huyện, con số này là 383 dự án, tập trung ở huyện Hoài Đức (51 dự án), huyện Mê Linh (50 dự án), quận Nam Từ Liêm (48 dự án)…; chênh lệch lớn so với số liệu của Sở Tài nguyên và Môi trường.
Chỉ ra trong những dự án bị nêu tên, có dự án chậm triển khai đến hàng chục năm, nhiều đại biểu HĐND thành phố đề nghị các sở, ngành thành phố làm rõ nguyên nhân chậm tiến độ, trách nhiệm cũng như phương án xử lý, khắc phục trong thời gian tới.
Lý giải về vấn đề này, ông Nguyễn Trọng Đông, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hà Nội cho biết, sau khi Hà Nội thực hiện điều chỉnh địa giới hành chính, quy hoạch chung Thủ đô và các quy hoạch phân khu được lập, khiến 240 dự án phải điều chỉnh quy hoạch. Đến năm 2013, Luật Đất đai được thông qua, nhiều chính sách thay đổi tác động lên các dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư từ thời điểm trước đó, dẫn đến việc chậm giải phóng mặt bằng các dự án.
Mặt khác, giai đoạn 2012-2015, thị trường bất động sản trầm lắng. Trong khi đó, một số chủ đầu tư không quyết liệt với những thay đổi, không chủ động phối hợp với chính quyền địa phương và các sở, ngành để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, dẫn đến tình trạng nhiều dự án chậm triển khai. Ngoài ra, công tác hậu kiểm của các cấp, ngành thành phố chưa có sự phối hợp chặt chẽ, chưa quyết liệt xử lý khiến tình trạng vi phạm kéo dài trong nhiều năm, gây lãng phí tài nguyên…