Hoạt động của giao dịch viên trên sàn chứng khoán New York (Mỹ), ngày 26/8/2022. Ảnh: THX/TTXVN
Theo dữ liệu từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), giá trị nắm giữ cổ phiếu doanh nghiệp và chứng chỉ quỹ tương hỗ của người Mỹ đã giảm xuống còn 33.000 tỷ USD vào cuối quý II/2022, so với mức 42.000 tỷ USD vào đầu năm.
Với việc các chỉ số chính trên thị trường chứng khoán giảm hơn nữa kể từ đầu tháng bảy và thị trường trái phiếu tiếp tục thua lỗ, các chuyên gia ước tính mức thiệt hại của các thị trường tài chính có thể lên tới 9.500-10.000 tỷ USD.
Theo các nhà kinh tế, tình trạng thiệt hại có thể sớm bắt đầu lan rộng khắp nền kinh tế, gây thêm sức ép lên tình hình tài chính của người Mỹ và có thể ảnh hưởng đến chi tiêu, vay nợ và đầu tư.
Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng của Moody’s Analytics, cho biết, vấn đề trên có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng GDP gần 0,2 điểm phần trăm trong năm tới.
Những người giàu có đang chịu khoản lỗ lớn nhất, vì họ sở hữu một lượng lớn cổ phiếu. Theo Fed, 10% những người giàu nhất nước Mỹ đã mất hơn 8.000 tỷ USD trên thị trường chứng khoán trong năm nay, ghi dấu mức giảm 22% giá trị nắm giữ cổ phiếu; 1% số người giàu nhất thiệt hại hơn 5.000 tỷ USD, trong khi 50% người có thu nhập thấp nhất mất khoảng 70 tỷ USD
Các khoản thua lỗ trên đánh dấu một sự đảo ngược lớn và đột ngột đối với những cổ đông đã chứng kiến sự gia tăng giá trị tài sản liên tục nhờ giá cổ phiếu tăng vọt sau đại dịch COVID-19. Từ mức thấp vào năm 2020 đến mức đỉnh vào cuối năm 2021, giá trị chứng khoán do người Mỹ nắm giữ đã tăng gần gấp đôi, từ 22.000 tỷ USD lên 42.000 tỷ USD và phần lớn số tài sản này thuộc về những người giàu nhất. Số liệu từ Fed cho thấy 10% số người Mỹ giàu nhất sở hữu 89% lượng cổ phiếu do cá nhân nắm giữ.
Câu hỏi đặt ra hiện nay là cổ phiếu giảm giá sẽ tác động đến chi tiêu tiêu dùng như thế nào. Cho đến nay, có rất ít dấu hiệu cho thấy người giàu cắt giảm chi tiêu. Theo một số chuyên gia, lý thuyết “hiệu ứng của cải âm” cho rằng sự suy giảm của của cải sẽ dẫn tới sự sụt giảm của chi tiêu, do đó, có thể sớm xuất hiện tình trạng sức mua giảm, nếu làn sóng bán tháo tiếp diễn.
Nhà kinh tế Zandi dự báo tổn thất từ chứng khoán có thể khiến chi tiêu tiêu dùng Mỹ giảm 54 tỷ USD trong năm tới. Song, ông thừa nhận “hiệu ứng của cải-chứng khoán” hiện nay thấp hơn trong quá khứ, vì người Mỹ đã “tích lũy được khoản tiết kiệm dư thừa đáng kể trong đại dịch”.