Đây là Huân chương cao quý của đất nước Nhật Bản dành cho người nước ngoài đợt mùa xuân năm 2020, với những thành tích xuất sắc trong lĩnh vực quan hệ quốc tế, phát triển văn hóa Nhật Bản, những tiến bộ trong lĩnh vực của người được trao tặng, phát triển phúc lợi xã hội và bảo vệ môi trường.
Phát biểu tại buổi lễ, ngài Yamada Takio - Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam cho biết: Mối quan hệ Nhật Bản và Việt Nam đang ở giai đoạn tốt nhất. Tháng 10 năm nay, Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide đã chọn Việt Nam là nước đi thăm đầu tiên sau khi nhậm chức. Tôi thực sự rất cảm động về sự đón tiếp nồng hậu của Chính phủ và nhân dân Việt Nam dành cho Thủ tướng Suga Yoshihide tại mỗi nơi Ngài đến thăm.
Đại sứ Yamada Takio nhấn mạnh, đằng sau mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa hai nước là sự đóng góp vô cùng to lớn của nguồn nhân lực biết tiếng Nhật, những nhịp cầu nối liền hai nước Nhật Bản và Việt Nam đến ngày hôm nay. Thầy Trần Sơn chính là một trong những người đã đóng góp hết sức mình cho việc đào tạo nguồn nhân lực tiếng Nhật đó. Trong những năm qua, thầy Trần Sơn đã đóng góp tích cực vào sự phát triển giáo dục tiếng Nhật tại trường đại học của Việt Nam, nhất là xây dựng được nhiều tài liệu hỗ trợ cho công tác giảng dạy tiếng Nhật.
Phó Giáo sư - Tiến sĩ Trần Sơn nguyên là Trưởng bộ môn tiếng Nhật trường Đại học Ngoại thương Hà Nội trong suốt 26 năm, từ năm 1971-1997. Dưới sự quản lý và điều hành của thầy, nhiều thế hệ sinh viên học tiếng Nhật đã ra trường và hoạt động trong lĩnh vực kinh tế, thương mại, ngoại giao.
Thầy cũng chủ trì nhiều đề tài nghiên cứu, là tác giả của nhiều đầu sách, từ điển tiếng Nhật, đặc biệt là các tài liệu liên quan đến chữ Hán trong tiếng Nhật. Sau khi nghỉ hưu, thầy vẫn say mê công việc nghiên cứu, viết sách và tiếp tục cho ra đời những cuốn sách mới phục vụ hoạt động nghiên cứu, giảng dạy tiếng Nhật.
Phó Giáo sư - Tiến sĩ Bùi Anh Tuấn, Hiệu trưởng trường Đại học Ngoại thương Hà Nội cho biết, thầy Trần Sơn có những thành tích nổi bật, đóng góp quan trọng vào xây dựng và phát triển bộ môn tiếng Nhật, sau này là Khoa tiếng Nhật của trường Đại học Ngoại thương, đưa trường Đại học Ngoại thương trở thành trường đi tiên phong trong đào tạo tiếng Nhật, đặc biệt là tiếng Nhật thương mại ở Việt Nam.
Đồng thời qua những hoạt động của mình, thầy Trần Sơn đã cùng với tập thể Bộ môn, Khoa tiếng Nhật góp phần quan trọng trong xây dựng và phát triển quan hệ hợp tác giữa Trường Đại học Ngoại thương và các tổ chức, doanh nghiệp của Nhật Bản, góp phần quan trọng vào truyền bá văn hóa Nhật, tinh thần Nhật Bản ở Việt Nam, góp phần vào phát triển quan hệ hợp tác Việt Nam - Nhật Bản.
Tại buổi lễ, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Trần Sơn phát biểu chân thành cảm ơn Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio, các cán bộ Đại sứ quán Nhật Bản đã quan tâm, khích lệ động viên ông rất nhiều trong những năm qua.
Phó Giáo sư - Tiến sĩ Trần Sơn chia sẻ, nhìn lại quãng đường đã đi qua, bản thân ông nhận thấy có hai việc mà ông rất tâm đắc nhất. Đó là, lần đầu tiên dạy chương trình phiên dịch với quyết tâm đạt kết quả tốt khi chỉ có giáo viên Việt Nam mà không còn sự hỗ trợ của các giảng viên người Nhật. Kết quả lớp Phiên dịch Nhật 12 (K29) với các kỹ năng nghe nói đọc viết và chữ Hán được đánh giá tốt.
Qua gần nửa thế kỷ dạy tiếng Nhật, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Trần Sơn cảm nhận sâu sắc cái khó khi người Việt Nam học chữ Hán và ngữ pháp tiếng Nhật. Bởi thế ông đã nghiên cứu cách dạy chữ Hán phù hợp với người Việt Nam học tiếng Nhật, tìm ra cách lý giải những vấn đề ngữ pháp khó đối với sinh viên Việt Nam…, đưa vào giảng dạy và biên soạn thành 8 cuốn sách tham khảo.