Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng chia sẻ: Ở tất cả các bậc học, nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục là nhân tố quyết định về chất lượng giáo dục và đối với bậc học mầm non càng có ý nghĩa quan trọng. Đây chính là bậc học nền tảng, sơ khai nên việc đào tạo, nâng cao năng lực, trình độ cán bộ quản lý, giáo viên mầm non là hết sức cần thiết.
Nhìn lại quá trình thực hiện Đề án vừa qua, Thứ trưởng cho rằng: Giáo viên mầm non với xuất phát điểm thấp cùng nhiều khó khăn, áp lực trong công việc, nhưng khi được quan tâm thực sự và nỗ lực cố gắng, chất lượng của đội ngũ này ngày càng được nâng lên. Từ chất lượng hoạt động giáo dục thời gian qua và việc ứng dụng chuyển đổi số trong giáo dục mầm non có thể thấy, giáo viên đã có kiến thức vững vàng về chuyên môn, tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ đa dạng, phong phú, vận dụng phương pháp dạy học tích cực.
Nhấn mạnh một số nhiệm vụ trọng tâm cần triển khai trong thời gian tới, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng yêu cầu cần nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của đội ngũ giáo viên mầm non, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục mầm non; rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển đội ngũ, đặc biệt là các chính sách về tiền lương, phụ cấp, ưu đãi đặc thù, vượt trội cho giáo viên mầm non; chính sách thu hút người vào học ngành sư phạm mầm non; cơ chế tuyển dụng linh hoạt, phù hợp theo vùng miền, thu hút những giáo viên yêu nghề, yêu trẻ, gắn bó với ngành. Cùng với đó, đội ngũ giáo viên cần được tăng cường bồi dưỡng các nội dung thiết thực, dễ áp dụng vào thực tiễn như năng lực số, trí tuệ nhân tạo, ngoại ngữ, giáo dục cảm xúc xã hội… và các năng lực theo chuẩn nghề nghiệp để đáp ứng yêu cẩu đổi mới giáo dục mầm non theo Chương trình mới.
Báo cáo tổng kết Đề án, ông Vũ Minh Đức, Cục trưởng Cục Nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho biết: Trong 7 năm qua, Đề án đã đạt được những kết quả nổi bật, toàn diện, góp phần quan trọng vào việc thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trên phạm vi toàn quốc.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục mầm non đã từng bước đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục. Các chương trình đào tạo, bồi dưỡng đã góp phần chuẩn hóa trình độ, nâng cao năng lực đội ngũ, đáp ứng yêu cầu đổi mới Chương trình giáo dục mầm non. Tỷ lệ giáo viên và cán bộ quản lý đạt chuẩn trình độ đào tạo dần được nâng lên và tăng đều qua các năm, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ. Đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý ngành giáo dục mầm non cơ bản đảm bảo số lượng, cơ cấu, bảo đảm chất lượng và phẩm chất nghề nghiệp.
Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thực hiện Đề án 33, mặc dù đạt được nhiều thành tựu nổi bật, vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, vướng mắc, làm ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng triển khai các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp đã đề ra trên phạm vi toàn quốc.
Theo ông Vũ Minh Đức, nhiều địa phương báo cáo tỷ lệ giáo viên, nhóm lớp chưa đạt định mức theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, một số tỉnh còn thiếu hàng trăm đến hàng nghìn giáo viên mầm non. Đội ngũ giáo viên mầm non được đào tạo từ nhiều nguồn khác nhau nên chất lượng nuôi, dạy trẻ còn hạn chế. Áp lực công việc cao và mức lương thấp khiến một số giáo viên giảm động lực, dễ mệt mỏi, thiếu kiên nhẫn.
Việc triển khai bồi dưỡng thường xuyên cán bộ quản lý, giáo viên mầm non chưa đạt chỉ tiêu đề ra ở một số huyện, tỉnh do chưa có kinh phí. Các khóa bồi dưỡng được tổ chức đôi khi chưa bám sát yêu cầu thực tiễn, chưa có các chuyên đề tập huấn sâu về việc áp dụng các phương pháp giáo dục tiên tiến. Số lượng giáo viên cốt cán được Bộ Giáo dục và Đào tạo tập huấn quá ít, gây khó khăn cho việc triển khai bồi dưỡng đại trà.
Trao đổi tại hội nghị, ý kiến từ các địa phương cho thấy, thách thức lớn nhất và tồn tại lâu dài nhất là tình trạng thiếu biên chế giáo viên mầm non, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa và khu công nghiệp. Bên cạnh đó, chất lượng đội ngũ chưa đồng đều; nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước còn hạn hẹp, đặc biệt cho khối ngoài công lập và áp lực kép đối với ngành: vừa phải đảm bảo đủ số lượng giáo viên cho quy mô trẻ đến trường ngày càng tăng, vừa phải nâng cao chất lượng đội ngũ theo những yêu cầu ngày càng phức tạp hơn của bối cảnh mới.
Việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy đối với các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng và thực hiện tinh giản biên chế theo quy định cũng tạo thêm thách thức về việc thiếu hụt giáo viên và gây khó khăn trong công tác tuyển dụng, phân bổ nhân sự, tổ chức bồi dưỡng.
Trong giai đoạn tới (2026-2035), phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo viên mầm non tiếp tục là nhiệm vụ trọng tâm, với các giải pháp đồng bộ, khả thi, khắc phục được những điểm nghẽn, có lộ trình, bước đi phù hợp.
Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm ban hành chuẩn năng lực số dành cho cán bộ quản lý và giáo viên mầm non; xây dựng kho học liệu số quốc gia dùng chung cho cấp học này, cũng như ban hành cơ chế, chính sách đặc thù khuyến khích đội ngũ tích cực ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong quản lý, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ.
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Trị đề xuất cần có cơ chế bền vững để tiếp tục duy trì, phát triển công tác đào tạo đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục mầm non, tiến tới 100% nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục mầm non đạt chuẩn trình độ đào tạo. Đồng thời, có lộ trình nâng chuẩn trình độ đào đạo đối với giáo viên mầm non để đảm bảo về chế độ lương cho đội ngũ nhà giáo; từng bước nghiên cứu để xác định vị trí việc làm của nhân viên nuôi dưỡng trong cơ sở giáo dục mầm non phù hợp với yêu cầu thực hiện chương trình. Bên cạnh đó, có cơ chế tài chính ổn định và linh hoạt hơn cho công tác bồi dưỡng giáo viên mầm non, đặc biệt hỗ trợ cho các giáo viên vùng khó khăn, các lớp học tổ chức tại địa bàn vùng sâu, vùng xa.