Hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm văn hóa - du lịch của vùng duyên hải Nam Trung Bộ

Kho tàng di sản văn hóa đa dạng

Khánh Hòa hiện sở hữu kho tàng di sản văn hóa đa dạng bậc nhất khu vực duyên hải Nam Trung Bộ, bao gồm hệ thống các đền, tháp Chăm, danh thắng Hòn Chồng, lễ hội cầu ngư, lễ hội yến sào, lễ hội Katê cùng không gian văn hóa của cộng đồng Chăm, Raglai. Bên cạnh đó, các làng nghề truyền thống như khai thác trầm hương, làm gốm, dệt thổ cẩm, nghề nước mắm…được duy trì và phát triển. Không chỉ đa dạng về giá trị văn hóa, nơi đây còn nổi bật với gần 500km bờ biển, hơn 200 hòn đảo lớn nhỏ và các vịnh biển nổi tiếng như: Vân Phong, Nha Trang, Cam Ranh, Vĩnh Hy tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các loại hình du lịch biển, sinh thái và văn hóa biển đảo.

Làng gốm Bàu Trúc (xã Ninh Phước) - một trong những làng gốm cổ nhất Đông Nam Á đến nay vẫn giữ nguyên phương pháp chế tác thủ công truyền thống, được ví như “bảo tàng gốm Chăm” sống động của khu vực Nam Trung Bộ đang thu hút đông đảo du khách tham quan và trải nghiệm. Anh Lê Chiêu Trung, du khách đến từ Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ: “Mỗi sản phẩm đều mang dấu ấn riêng, mộc mạc nhưng tinh tế. Tôi muốn mua một vài món về tặng bạn bè và trưng bày trong cửa hàng như một cách lưu giữ nét văn hóa đặc sắc của vùng đất này”.

Nghị quyết số 01-NQ/TU ngày 14/7/2025 về tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn 2025 - 2030, Tỉnh ủy Khánh Hòa đã xác định du lịch dịch vụ là 1 trong 4 trụ cột động lực tăng trưởng kinh tế. Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 đón 20,5 triệu lượt khách, trong đó có 10,5 triệu lượt khách quốc tế; du lịch đóng góp 15% GRDP và 20% tổng thu ngân sách địa phương. Để đạt mục tiêu này, tỉnh tập trung phát triển du lịch biển, đảo; du lịch hội nghị, hội thảo; du lịch sinh thái, cộng đồng; du lịch nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe; du lịch di sản văn hóa và tâm linh, gắn với bảo vệ môi trường và gìn giữ bản sắc văn hóa. Việc khai thác hài hòa giữa tài nguyên văn hóa và lợi thế biển đảo được xem là “chìa khóa” để Khánh Hòa khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch trong nước và khu vực.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Nguyễn Long Biên nhấn mạnh, sự kết hợp giữa tài nguyên văn hóa - thiên nhiên và chiến lược phát triển mới đang tạo động lực mạnh mẽ để Khánh Hòa bứt phá, khẳng định thương hiệu điểm đến giàu bản sắc. Tỉnh hướng tới phát triển du lịch bền vững, lấy văn hóa làm nền tảng, người dân làm trung tâm và doanh nghiệp làm động lực; phát triển du lịch đi đôi với bảo tồn di sản và tạo sinh kế bền vững cho người dân địa phương.

Mở rộng liên kết vùng và hội nhập quốc tế

Để nâng cao sức cạnh tranh, Khánh Hòa cơ cấu lại sản phẩm du lịch theo nhóm thế mạnh. Với du lịch văn hóa - di sản, tỉnh tập trung tôn tạo hệ thống di tích Chăm, khôi phục lễ hội truyền thống, mở rộng các chương trình biểu diễn nghệ thuật dân gian và kết nối chuỗi di sản thành tour chuyên đề. Song song với đó, địa phương đẩy mạnh chuyển đổi số trong quảng bá du lịch. Nhiều điểm di sản được số hóa, ứng dụng quét mã QR đa ngôn ngữ giới thiệu lịch sử - văn hóa, ứng dụng công nghệ thực tế ảo mô phỏng không gian tháp Chăm, các bảo vật quốc gia giúp du khách tiếp cận thuận tiện.

Với du lịch biển đảo chất lượng cao, tỉnh phát triển các khu nghỉ dưỡng 5 sao, bến du thuyền, tuyến tham quan vịnh Vân Phong - Nha Trang - Vĩnh Hy và mở rộng sản phẩm thể thao biển, du lịch sinh thái. Với du lịch cộng đồng, Khánh Hòa hỗ trợ đồng bào Chăm, Raglai gìn giữ nghề truyền thống, phát triển homestay, tour trekking tại Khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa, Vườn quốc gia Phước Bình, Khu bảo tồn thiên nhiên Hòn Bà. Hạ tầng giao thông - dịch vụ cũng được tỉnh đẩy mạnh đầu tư; đồng thời phát triển thêm các đường bay quốc tế đến Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh, hoàn thiện các tuyến cao tốc, các tuyến ven biển và vành đai đô thị du lịch tạo trục kết nối liên vùng thuận lợi.

Khánh Hòa đẩy mạnh hợp tác liên vùng nhằm mở rộng không gian phát triển du lịch, trong đó tuyến Nha Trang - Duyên hải Nam Trung Bộ - Tây Nguyên được xác định là trục liên kết chiến lược. Tuyến này kết nối các địa phương Khánh Hòa - Đắk Lắk - Gia Lai, Khánh Hòa - Đắk Lắk - Quảng Ngãi, Khánh Hòa - Đắk Lắk - Lâm Đồng, hình thành chuỗi du lịch biển - rừng - văn hóa bản địa. Từ đó, hình thành nhiều sản phẩm mới như tour “Biển - rừng - văn hóa bản địa”, “Nha Trang - Buôn Ma Thuột - Tây Nguyên đại ngàn”…Song song với liên kết trong nước, tỉnh tăng cường quảng bá và hợp tác quốc tế để thu hút các thị trường khách truyền thống gồm: Hàn Quốc, Nga, Trung Quốc; đồng thời khai thác mạnh các thị trường tiềm năng như: Ấn Độ, Trung Đông, Australia và châu Âu.

Với định hướng phát triển du lịch dựa trên nền tảng văn hóa bản địa, lợi thế biển đảo và sự đầu tư đồng bộ về hạ tầng, Khánh Hòa đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm văn hóa - du lịch của duyên hải Nam Trung Bộ. Những nỗ lực trong bảo tồn di sản, đa dạng hóa sản phẩm, mở rộng liên kết vùng và hội nhập quốc tế không chỉ tạo động lực tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần gìn giữ những giá trị văn hóa đặc trưng của “xứ Trầm hương” - Khánh Hòa.