Theo phản ánh của một số doanh nghiệp (DN) sản xuất thuốc lá trong nước, dân buôn đã “ôm” một lượng lớn hàng không in cảnh báo bằng hình ảnh hoặc bằng chữ trên bao thuốc, nhằm tung ra thị trường khi tăng giá để trục lợi.
Theo Điều 6 của thông tư liên tịch 05 do Bộ Công Thương và Bộ Y tế ban hành ngày 8/2/2013, các sản phẩm thuốc lá được sản xuất, nhập khẩu từ ngày 1/5/2013 tiêu thụ tại Việt Nam phải in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh và không chậm hơn 6 tháng (đối với bao mềm) và 10 tháng (đối với bao cứng). Các DN sản xuất, nhập khẩu thuốc lá có trách nhiệm kê khai số lượng bao, tút, hộp thuốc lá đã được ghi nhãn, in cảnh báo sức khỏe theo quy định của pháp luật trước ngày 1/5/2013 và báo cáo Bộ Y tế, Bộ Công Thương để xử lý đối với từng trường hợp cụ thể.
Lực lượng chức năng kiểm tra nguồn gốc, xuất xứ thuốc lá. |
Như vậy, theo quy định này, đến thời điểm tháng 1/2014, tất cả các vỏ bao sản phẩm thuốc lá điếu tiêu thụ trên thị trường phải in cảnh báo bằng hình ảnh. Các loại in cảnh báo bằng chữ trước đó đều không hợp pháp.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay, trên thị trường vẫn tồn tại song song 3 loại thuốc lá điếu: Thứ nhất, loại có in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh theo quy định thông tư 05; thứ hai, loại có in cảnh báo sức khỏe bằng chữ (hàng tồn kho, hàng đầu cơ, tích trữ của các đại lý, dân buôn…); thứ ba, loại không có in cảnh báo hoặc cảnh báo bằng tiếng nước ngoài (nhập lậu hoặc trốn thuế).
Theo nhận định của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, hiện nay, trên thị trường chủ yếu ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Cần Thơ và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long… loại thuốc lá không in hình cảnh báo và in hình cảnh báo bằng chữ do các DN sản xuất trước đó đã bị các đầu nậu, dân buôn, đại lý gom hàng, đến khi các doanh nghiệp không được sản xuất theo quy đinh tại thông tư 05, tung ra thị trường với giá tăng gấp đôi so với thời điểm trước khi cấm lưu thông khiến thị trường thuốc lá điếu bị thao túng.
Lý giải thực trạng này, ông Phạm Kiến Nghiệp - Tổng Thư ký Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam (VTA) cho biết: Do hình ảnh cảnh báo sức khỏe trên các bao thuốc lá từ tháng 1/2014 gây tâm lý và cảm quan không tốt cho người tiêu dùng nên nhiều người có xu hướng tìm đến các loại thuốc không có hình ảnh cảnh báo, vì vậy những loại thuốc không có hình ảnh có cơ hội tăng giá 30 – 50%.
Hoàng Dương