Phóng viên TTXVN tại Nam Phi cho biết cùng dự hội đàm về phía nước chủ nhà có lãnh đạo Văn phòng Tổng thống; Thứ trưởng các Bộ Hợp tác và Quan hệ quốc tế; Nội vụ; Đại học-Khoa học và Đổi mới; Công Thương; Nông nghiệp; Cải cách đất đai và Phát triển Nông thôn. Về phía Việt Nam có lãnh đạo Văn phòng Chủ tịch nước, Ban Đối ngoại Trung ương và các Bộ Ngoại giao; Công Thương; Kế hoạch và Đầu tư; Giáo dục và Đào tạo; Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội cùng Đại sứ hai nước.
Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân cảm ơn Phó Tổng thống Nam Phi về sự tiếp đón nồng hậu và thân tình dành cho đoàn. Đánh giá cao vai trò đi đầu của Nam Phi tại châu lục cũng như những đóng góp quan trọng của Nam Phi tại các diễn đàn quốc tế, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân chúc mừng Nam Phi đã tổ chức thành công Hội nghị thượng đỉnh BRICS vừa qua, trong đó có vệc kết nạp thêm các thành viên mới.
Về phần mình, Phó Tổng thống Paul Mashatile hoan nghênh chuyến thăm của Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân và đánh giá đây là sự kiện quan trọng diễn ra vào dịp hai nước kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1993 - 2023). Phó Tổng thống Paul Mashatile bày tỏ ấn tượng về những thành tựu phát triển năng động cũng như vai trò và vị thế ngày càng tăng của Việt Nam ở khu vực Đông Nam Á và châu Á-Thái Bình Dương. Ông nhấn mạnh tình đoàn kết và sự ủng hộ lẫn nhau trong công cuộc đấu tranh vì độc lập, tự do dân tộc là tiền đề để hai nước thúc đẩy hợp tác nhiều mặt trong tiến trình xây dựng và phát triển đất nước.
Nhân dịp này, hai nhà lãnh đạo đánh giá cao những bước phát triển tích cực trong quan hệ hợp tác giữa hai nước trong suốt ba thập kỷ qua. Việt Nam và Nam Phi đã trở thành đối tác quan trọng của nhau tại châu Phi và Đông Nam Á. Hai bên triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương như Diễn đàn Đối tác liên chính phủ. Nam Phi hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại châu Phi, với kim ngạch hai chiều đạt gần 1,3 tỉ USD trong năm 2022. Hợp tác quốc phòng-an ninh, nông nghiệp, văn hóa, giáo dục-đào tạo và giao lưu nhân dân cũng có những bước tiến tích cực.
Hai bên đã cùng rà soát kết quả hợp tác thời gian qua; trao đổi, thống nhất các định hướng và biện pháp lớn để quyết tâm thúc đẩy hơn nữa quan hệ “Đối tác vì hợp tác và phát triển” Việt Nam – Nam Phi trong thời gian tới. Về chính trị-ngoại giao, hai bên nhất trí đẩy mạnh trao đổi đoàn, tiếp xúc các cấp, nhất là cấp cao trên kênh Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Quốc hội; tiếp tục phát huy vai trò của các cơ chế hợp tác song phương; củng cố khuôn khổ pháp lý thông qua việc sớm hoàn tất và ký kết các thỏa thuận trong lĩnh vực giáo dục đại học, khoáng sản. Phía Nam Phi ghi nhận đề nghị của Việt Nam sớm tiến hành đàm phán Hiệp định thương mại tự do và các văn kiện hợp tác chuyên ngành khác như bảo hộ đầu tư, tránh đánh thuế song trùng...
Về kinh tế, với đặc điểm nền kinh tế hai nước có tính bổ sung cho nhau, hai nhà lãnh đạo khẳng định quyết tâm đẩy mạnh hợp tác tương xứng với tiềm năng và quy mô của hai nền kinh tế. Hai bên khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ để mở rộng quy mô và cơ cấu trao đổi thương mại; khuyến khích trao đổi các đoàn doanh nghiệp; tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư-thương mại; tạo thuận lợi cho tiếp cận thị trường của nhau, trong đó có tăng cường nhập khẩu than của Nam Phi. Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh kết quả thực chất của cuộc gặp giữa Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân với các đại diện doanh nghiệp của Nam Phi và việc tổ chức thành công Tọa đàm hợp tác kinh tế Việt Nam – Nam Phi nhân chuyến thăm của Phó Chủ tịch nước.
Về đầu tư, hai bên cho rằng kết quả hợp tác còn khiêm tốn. Hai bên khẳng định sẵn sàng tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư trong các lĩnh vực thế mạnh của mỗi bên như y tế, cơ sở hạ tầng, chế biến nông sản, khoáng sản...
Về nông nghiệp, hai bên xác định đây là lĩnh vực giàu tiềm năng cần tiếp tục đẩy mạnh hợp tác trên cơ sở triển khai hoặc ký mới các văn kiện hợp tác, qua đó góp phần đáp ứng nhu cầu ở mỗi nước cũng như đóng góp đảm bảo an ninh lương thực của thế giới. Bên cạnh đó, hai bên cần nghiên cứu mở rộng hợp tác về khoa học nông nghiệp.
Về giáo dục đào tạo, hai bên khuyến khích mở rộng kết nối các trường đại học của nhau; trao đổi học bổng, sinh viên và giảng viên. Hai bên cũng đã trao đổi về hợp tác trong các lĩnh vực quốc phòng-an ninh, văn hóa, du lịch, thể thao...
Cũng trong cuộc hội đàm, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân cảm ơn và đề nghị Nam Phi tạo điều kiện thuận lợi trong cấp phép cư trú và lao động để giúp cộng đồng người Việt ở Nam phi hòa nhập tốt hơn, sinh sống, học tập và làm việc ổn định hơn tại quốc gia này, qua đó góp phần tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau, phát huy vai trò cầu nối thúc đẩy giao lưu và hợp tác giữa hai nước. Hai bên cũng nhất trí tăng cường nghiên cứu các cơ chế tạo thuận lợi cho việc đi lại của công dân hai nước.
Về hợp tác trong các khuôn khổ đa phương, hai bên nhất trí tiếp tục phối hợp và ủng hộ lẫn nhau, nhất là tại Liên hợp quốc và Phong trào Không liên kết. Nam Phi ủng hộ hợp tác của Việt Nam với Liên minh châu Phi (AU) và Cộng đồng Phát triển miền Nam châu Phi. Việt Nam sẵn sàng làm cầu nối giúp Nam Phi tăng cường quan hệ với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Hai bên chia sẻ quan điểm giải quyết các tranh chấp trong khu vực và trên thế giới bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc. Về đề nghị ủng hộ Nam Phi ứng cử vị trị Thẩm phán Tòa án Công lý Quốc tế, Việt Nam ghi nhận và sẽ xem xét trong tổng thể.
Nhân dịp này, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân trân trọng mời Phó Tổng thống Nam Phi sớm thăm Việt Nam. Phó Tổng thống Nam Phi chân thành cảm ơn và vui vẻ nhận lời mời.
Sau hội đàm, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân và Phó Tổng thống Nam Phi đã phát biểu với báo chí hai nước, thông báo về kết quả tốt đẹp của cuộc hội đàm.
* Trong chiều cùng ngày, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đã tiếp Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Nam Phi (SACP) Solly Mapaila.
Phó Chủ tịch nước bày tỏ vui mừng được đến thăm Nam Phi đúng dịp hai nước kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và có dịp gặp gỡ các chính đảng anh em Nam Phi. Phó Chủ tịch nước trân trọng chuyển lời thăm hỏi và chúc sức khỏe của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Nam Phi. Phó Chủ tịch nước chân thành chúc mừng Đảng Cộng sản Nam Phi về những kết quả hoạt động thời gian qua; đánh giá cao vị trí, vai trò của Đảng Cộng sản Nam Phi trong việc xây dựng đất nước Nam Phi dân chủ, công bằng, phát triển, không còn nạn phân biệt chủng tộc. Phó Chủ tịch nước cũng đã chia sẻ những kết quả nổi bật trong cuộc hội đàm với Phó Tổng thống Nam Phi và đề nghị Đảng Cộng sản Nam Phi, với tư cách là Đảng liên minh với Đảng cầm quyền Đại hội dân tộc Phi (ANC), thúc đẩy triển khai các cam kết đã đạt được.
Tổng Bí thư Solly Mapaila hoan nghênh chuyến thăm Nam Phi của Lãnh đạo Nhà nước và Đảng Cộng sản Việt Nam. Tổng Bí thư cho biết ông và Đảng Cộng sản Nam Phi luôn quan tâm, theo dõi và đánh giá cao quá trình phát triển của Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam; đồng thời khẳng định luôn coi trọng mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị, truyền thống tốt đẹp giữa Đảng Cộng sản hai nước.
Hai bên bày tỏ trân trọng truyền thống ủng hộ lẫn nhau giữa hai Đảng trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cũng như trong giai đoạn xây dựng và phát triển đất nước hiện nay; bày tỏ mong muốn làm sâu sắc hơn nữa hợp tác giữa hai đảng Cộng sản thông qua việc tăng cường trao đổi đoàn Lãnh đạo Đảng và tiếp xúc tại các diễn đàn đa phương chính đảng mà cả hai đều là thành viên, đẩy mạnh trao đổi lý luận và thực tiễn kinh nghiệm xây dựng đảng cũng như thúc đẩy hợp tác giữa các tổ chức chính trị - xã hội (phụ nữ, thanh niên, công đoàn…) của hai Đảng.
Nhằm tạo đột phá trong quan hệ hợp tác giữa hai nước và hai đảng Cộng sản thời gian tới, hai bên nhất trí giành ưu tiên cho thúc đẩy hợp tác khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo như tăng cường chia sẻ kinh nghiệm, nghiên cứu khả năng hợp tác khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong những lĩnh vực quan trọng và tiềm năng như công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh, chuyển đổi số; hỗ trợ bồi dưỡng đảng viên, tăng cường trao đổi sinh viên...
Nhân dịp này, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân trao tặng cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” cho Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Nam Phi. Tổng Bí thư Solly Mapaila bày tỏ cảm kích và gửi lời cảm ơn chân thành tới Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
* Cũng trong ngày, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đã tiếp Bộ trưởng Bộ Doanh nghiệp công Nam Phi Pravin Ghordan nhân dịp đến dự các sự kiện trong khuôn khổ Ngày Việt Nam tại Nam Phi 2023.
Tại buổi tiếp, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân nhấn mạnh Nam Phi là đối tác quan trọng của Việt Nam, đánh giá cao các thành tựu phát triển kinh tế của Nam Phi cũng như những bước tiến trong quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước thời gian qua. Phó Chủ tịch nước đề nghị Bộ trưởng Bộ Doanh nghiệp công Nam Phi cùng đoàn doanh nghiệp Nam Phi sang Việt Nam để làm việc với các tập đoàn và doanh nghiệp nhà nước lớn của Việt Nam hoạt động trên nhiều lĩnh vực khác nhau, qua đó tìm kiếm cơ hội hợp tác thực chất và bền vững.
Tiếp đó, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân và Bộ trưởng Ghordan cùng Đại sứ Việt Nam tại Nam Phi Hoàng Sỹ Cường đã cắt băng khai trương Không gian văn hóa Việt Nam tại Nam Phi.