Dự kiến, phiên họp toàn thể diễn ra trong hai ngày, thảo luận, góp ý kiến về định hướng xây dựng đề cương giám sát tối cao của Quốc hội về Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030; tham gia ý kiến Đề án đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội đồng Dân tộc; đánh giá, phân tích, nhận xét về kết quả thực hiện chính sách dân tộc 8 tháng năm 2022 và phương hướng nhiệm vụ 4 tháng cuối năm 2022; tiến độ triển khai Đề án tổng thể và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I (2021-2025); thảo luận, góp ý kiến để thẩm tra Dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Tại phiên họp sáng 25/8, các đại biểu đã nghe Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 8 tháng năm 2022 và phương hướng nhiệm vụ 4 tháng cuối năm 2022 do Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Y Vinh Tơr trình bày.
Theo đó, từ năm 2021, các chính sách dân tộc hầu hết được tích hợp vào Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030. Những chính sách này góp phần hỗ trợ đời sống vật chất, tinh thần của người dân, bảo đảm an sinh xã hội và sự phát triển bình đẳng giữa các vùng, dân tộc trên địa bàn.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc gặp một số khó khăn như: Chậm hướng dẫn, ban hành cơ chế phân bổ vốn cho Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030. Kinh phí để thực hiện một số đề án, chính sách còn hạn hẹp, gây khó khăn cho các đơn vị thực hiện. Tăng trưởng kinh tế vùng dân tộc thiểu số - miền núi còn thấp. Đời sống một bộ phận đồng bào còn khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo còn cao…
Tại phiên họp, cơ bản thống nhất với Báo cáo, các thành viên Hội đồng Dân tộc đề nghị cần bổ sung thêm thông tin về tình hình thực hiện hiện vụ phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Số liệu về giải quyết đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cần được cập nhật hơn, có so sánh với các năm trước. Ủy ban Dân tộc cần đánh giá thêm những khó khăn, vướng mắc trong xác định, cân đối nguồn lực cho những nội dung ưu tiên trong Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Ủy ban Dân tộc cần làm rõ cơ chế, trách nhiệm của các Bộ, ngành, địa phương trong việc tập trung giải quyết những “điểm nghẽn” trong quá trình thực hiện chính sách dân tộc.
Thời gian tới, Ủy ban Dân tộc tập trung một số giải pháp để thực hiện hiệu quả chính sách dân tộc như: Tăng cường nắm bắt tình hình tổ chức thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi tại các địa phương nhằm kịp thời tháo gỡ vướng mắc về cơ chế, chính sách để nâng cao hiệu quả đầu tư. Cùng với đó là đẩy mạnh công tác truyền thông, thông tin nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số về Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi, góp phần tạo sự đồng thuận, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, khơi dậy ý chí chủ động vươn lên của người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số.
Ủy ban Dân tộc tập trung triển khai các hoạt động, huy động đa dạng nguồn vốn, nhất là vốn ODA, vốn vay ưu đãi để thực hiện Chương trình, tăng cường huy động vốn từ ngân sách địa phương, nguồn huy động đóng góp hợp pháp của doanh nghiệp, vận động tài trợ của tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước để bổ sung nguồn lực thực hiện Chương trình.
Tại phiên họp, ông Y Thanh Hà Niê Kđăm, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc nhấn mạnh, các nội dung triển khai tại phiên họp này rất quan trọng để phục vụ Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV và bàn về một số định hướng thực hiện 4 tháng cuối năm 2022 của Hội đồng Dân tộc. Vì vậy, các đại biểu cần đánh giá kỹ những kết quả đạt được, phân tích tồn tại, hạn chế và nguyên nhân. Trên cơ sở đó kiến nghị, đề xuất giải pháp để thực hiện tốt các nhiệm vụ trong 4 tháng cuối năm 2022, đặc biệt quan tâm đến chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.