“Tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại án; kiên quyết phấn đấu không để xảy ra trường hợp kết án oan người không phạm tội và bỏ lọt tội phạm”, là chỉ đạo của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Trưởng Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương, tại hội nghị triển khai nhiệm vụ công tác năm 2013 của ngành Tòa án nhân dân diễn ra ngày 22/1, tại Hà Nội.
Tại hội nghị, tham luận của các đại biểu đại diện tòa án các cấp khẳng định, năm qua, trong điều kiện thiếu cán bộ, cơ sở vật chất và phương tiện làm việc hạn chế, số lượng các loại vụ án phải giải quyết rất lớn, trên 360.000 vụ án, nhưng ngành Tòa án đã đạt được những kết quả quan trọng: tỷ lệ số vụ án được thụ lý tăng lên trên 332.000 vụ, đạt 92%. Chất lượng công tác xét xử được nâng lên.
Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chủ tịch nước biểu dương và ghi nhận những thành tích, những đóng góp của ngành Tòa án nhân dân trong năm qua. Chủ tịch nước cho rằng, mặc dù trong năm 2012 không để xảy ra trường hợp nào xét xử oan, nhưng tỷ lệ các bản án, quyết định của Tòa án bị hủy vẫn chưa giảm nhiều, tiến độ và chất lượng giải quyết nhiều vụ án, nhất là các vụ án về kinh tế, tham nhũng lớn, trọng điểm còn chưa kịp thời, nghiêm minh; tranh tụng tại phiên tòa còn hạn chế. Việc xem xét, giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, nhất là trong lĩnh vực dân sự, tuy đã được quan tâm nhưng vẫn còn chậm, tồn đọng nhiều.
Gợi mở nhiều nội dung sâu sắc giúp các đại biểu thảo luận, Chủ tịch nước đề nghị ngành Tòa án nhân dân tập trung vào 5 nhiệm vụ trọng tâm, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong toàn ngành trong năm 2013. Đó là, tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, phấn đấu không để xảy ra trường hợp kết án oan; chấm dứt việc trả hồ sơ bổ sung, việc cho bị cáo hưởng án treo và áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ không đúng quy định của pháp luật, nhất là các bị cáo bị xét xử về tham nhũng.
Nâng tỷ lệ hòa giải thành các vụ việc dân sự và đối thoại trong giải quyết các vụ án hành chính; đảm bảo việc giải quyết, xét xử và ra bản án đúng pháp luật; khắc phục tình trạng bản án, quyết định tuyên không rõ ràng gây khó khăn cho công tác thi hành án. Giảm tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan. Khắc phục triệt để tình trạng để kéo dài thời hạn giải quyết các vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm tại Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, tình trạng đã trả lời không có căn cứ kháng nghị nhưng sau đó lại phải kháng nghị để giải quyết vụ án theo thủ tục giám đốc thẩm; nâng cao tỷ lệ giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm.
Bảo đảm ra quyết định thi hành án hình sự đúng thời hạn, việc hoãn, tạm đình chỉ thi hành án, giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù phải đúng pháp luật. Ngành tòa án tập trung kiện toàn, củng cố bộ máy và đội ngũ thẩm phán, nhất là đối với tòa án nhân dân cấp huyện, tương lai là tòa án nhân dân sơ thẩm khu vực. Chủ động tạo nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý tòa án các cấp; hoàn thiện cơ chế quản lý đội ngũ cán bộ, công chức, xây dựng “Bộ tiêu chuẩn” các chức danh công chức ngành Tòa án nhân dân. Ngành tòa án nhân dân cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng các đề án phục vụ yêu cầu cải cách tư pháp theo sự phân công của Bộ Chính trị và Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương, đặc biệt là Đề án chi tiết thành lập tòa án nhân dân 4 cấp. Nghiên cứu, đề xuất về phát triển án lệ trong hoạt động xét xử, nhằm góp phần bảo đảm hướng dẫn áp dụng pháp luật thống nhất và nâng cao chất lượng xét xử của ngành Tòa án theo tinh thần Nghị quyết số 49-NQ/TƯ của Bộ Chính trị.
Hoàng Giang