Cùng tham dự có: Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ; Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu và các đại biểu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam. Về phía Nga có: Phó Chủ tịch thứ nhất Duma Quốc gia Nga I.Melnikov, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội…
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Vyacheslav Volodin nhấn mạnh Phiên họp lần thứ nhất của Ủy ban hợp tác liên nghị viện Việt-Nga là cách tiếp cận hoàn toàn mới. LB Nga và Việt Nam có mối quan hệ hữu nghị truyền thống, Việt Nam là đối tác đáng tin cậy, là một nước mà LB Nga có mối quan hệ chặt chẽ.
Ngài V.Volodin cho rằng phiên họp thảo luận những vấn đề của quan hệ hai nước và để hai bên có thể thông qua những quyết định mang tính chất pháp lý giữa các cơ quan lập pháp hai nước. Lãnh đạo cấp cao hai nước thường xuyên trao đổi, làm việc, trong đó có cấp Chính phủ, tuy nhiên vẫn còn những mô hình hợp tác khác để cùng phát triển quan hệ hai nước.
Nhấn mạnh hai nước cần đẩy mạnh hợp tác kinh tế, ngài Volodin cho rằng LB Nga và Việt Nam cần tăng kim ngạch thương mại song phương do hai bên vẫn chưa đạt mục tiêu 10 tỷ USD mà lãnh đạo cấp cao hai nước mong muốn. Theo thống kê của Nga, năm 2018 kim ngạch song phương mới đạt 6 tỷ USD. Do đó hai bên nỗ lực, cố gắng hơn nữa để đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới, đạt kết quả lớn hơn. Năm 2019, kim ngạch thương mại song phương dự đoán sẽ giảm so với năm 2018. Do đó phiên họp lần này, các đại biểu tập trung thảo luận tìm cách tháo gỡ những vướng mắc để khắc phục nhằm đưa quan hệ thương mại song phương phát triển tích cực hơn, trong đó có việc triển khai các dự án của Việt Nam tại Nga và dự án của Nga tại Việt Nam.
Theo Chủ tịch Duma Quốc gia Nga, những nhiệm vụ mà hai bên cần giải quyết trong khuôn khổ Ủy ban liên nghị viện hai nước lần này là rất quan trọng. Đó là việc tổng kết những kết quả đã đạt được, đồng thời tìm cách để hướng tới đạt kết quả tốt hơn. Trên cơ sở những lĩnh vực hợp tác truyền thống đã đạt được thời gian qua, hai bên cần xem xét hợp tác trong lĩnh vực như kinh tế số và các lĩnh vực cụ thể của nền kinh tế. Hai nước có rất nhiều tiềm năng có thể phát triển được.
Theo Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Volodin, phiên họp Ủy ban liên nghị viện cần phải phát huy tối đa hiệu quả để quan hệ giữa hai nước trong lĩnh vực kinh tế phát triển năng động hơn; cùng phân tích tạo điều kiện triển khai những dự án trong lĩnh vực: giáo dục đào tạo, văn hóa. Thực tế chúng ta có thể tự hào vì trong những lĩnh vực này hai nước đã có những kết quả đáng kể.
Nhấn mạnh Việt Nam đứng thứ ba trong các nước có công dân học tập tại Liên bang Nga (sau Trung Quốc, Ấn Độ), ngài Volodin cho biết Việt Nam ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn đối với khách du lịch Nga. Năm 2019 và 2020, hai nước tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm Năm chéo (Năm Việt Nam tại Nga và Năm Nga tại Việt Nam). Nhằm thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, hai bên phải làm hết sức mình để phát triển tích cực hơn quan hệ kinh tế, doanh nghiệp Nga mong muốn có thể tham gia vào việc phát triển tích cực mối quan hệ hợp tác giữa hai đất nước.
Chủ tịch Duma Quốc gia Nga bày tỏ mong muốn qua phiên họp, hai bên cùng lắng nghe các khó khăn, vướng mắc cần tháo gỡ trong các dự án đầu tư ở cả hai nước, nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi nhất để phát triển. Phía Nga mong muốn các ủy ban chuyên môn hai bên hoạt động hiệu quả để có thể giải quyết những vấn đề cụ thể, cùng quan tâm.
Ngài Volodin cho rằng cùng với hợp tác song phương, hai bên còn gặp gỡ, tiếp xúc bên lề các diễn đàn quốc tế, khu vực. Và như vậy hợp tác nghị viện cần phải được tăng cường. Đối với LB Nga, Việt Nam là nước bạn bè truyền thống, anh em. LB Nga luôn mong muốn phát triển quan hệ với Việt Nam đạt những kết quả đáng kể trong tất cả các lĩnh vực hợp tác như: văn hóa, giáo dục, nhân văn cũng như kinh tế, đối ngoại, thương mại... để phát triển nền kinh tế hai đất nước.
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam của Đoàn đại biểu cấp cao Duma Quốc gia Nga, vào tháng 12/2018, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Volodin đã ký kết thỏa thuận về thành lập Ủy ban hợp tác liên nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Liên bang Nga. Sự kiện này đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ giữa hai cơ quan lập pháp với mục đích đưa quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Nga phát triển ngày càng hiệu quả, thực chất.
Hai bên đã thống nhất cùng phối hợp triển khai các hoạt động trao đổi kinh nghiệm giữa hai cơ quan lập pháp, phối hợp trong các hoạt động tại các diễn đàn liên nghị viện quốc tế và khu vực, đặc biệt trong cơ chế hợp tác khu vực Á-Âu và giám sát việc triển khai các điều ước quốc tế có hiệu lực giữa hai nước, tổ chức các hoạt động tham vấn về những vấn đề cùng quan tâm. Cùng với đó, tại các diễn đàn quốc tế, hai nhà lãnh đạo cơ quan lập pháp đã gặp gỡ trao đổi những vấn đề hợp tác nghị viện, những vấn đề cùng quan tâm.
Nhấn mạnh Phiên họp lần thứ nhất của Ủy ban hợp tác liên nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia LB Nga được tổ chức tại thủ đô Moskva, Chủ tịch Quốc hội đề nghị phiên họp tới sẽ được tổ chức tại Hà Nội hoặc một thành phố của Việt Nam. Đây là lần đầu tiên các đại biểu Quốc hội Việt Nam và nghị sĩ Duma Quốc gia Nga ngồi lại cùng nhau để đánh giá tổng thể những kết quả đạt được trong hợp tác liên nghị viện thời gian qua; đánh giá vai trò của Quốc hội hai nước trong thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam và LB Nga trong tất cả các lĩnh vực, đồng thời trao đổi thảo luận phương hướng hợp tác trong thời gian tới.
Chủ tịch Quốc hội nhất trí với ý kiến của ngài Volodin cho rằng trong phiên họp này hai bên sẽ chọn ra những vấn đề để đưa vào chương trình nghị sự cho phiên họp tới. Đó là những lĩnh vực đã đạt những kết quả hợp tác tốt cũng như những lĩnh vực còn những vướng mắc trong cơ chế hợp tác liên Chính phủ (ví dụ như trong những lĩnh vực như năng lượng, dầu khí, việc đi lại của công dân hai nước, hợp tác nông thủy sản, xuất nhập khẩu...). Do đó các đại biểu Quốc hội/Nghị sĩ hai nước sẽ cùng bàn để phiên họp lần sau chuẩn bị theo từng nhóm chuyên đề, đi theo từng nhóm chuyên đề sẽ có các nhóm công tác thảo luận bàn bạc. Mỗi phiên họp sẽ đưa ra những kết quả góp phần thúc đẩy hơn nữa hợp tác hai bên.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Việt Nam và LB Nga có mối quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống tốt đẹp, lâu đời. Chặng đường 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, 25 năm ký kết Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam- LB Nga, hai bên đã cùng vun đắp cho mối quan hệ này phát triển tốt đẹp, có được thành quả như hiện nay.
Những thành quả hợp tác hai nước thể hiện trên tất cả các mặt, các lĩnh vực: chính trị, kinh tế, thương mại, đầu tư, quốc phòng, an ninh, giáo dục đào tạo, khoa học kỹ thuật, văn hóa, du lịch, trên các diễn đàn đa phương. Sự hợp tác đó đã góp phần quan trọng cho sự phát triển thịnh vượng của mỗi nước.
Chủ tịch Quốc hội đánh giá theo số liệu thống kê, hiện kim ngạch thương mại hai chiều chưa đạt 10 tỷ USD như lãnh đạo cấp cao hai nước mong muốn. Do đó, hai bên cố gắng hợp tác chặt chẽ hơn nữa, mở rộng hơn nữa để đưa con số kim ngạch thương mại hai chiều tăng cao, tương xứng với quan hệ chính trị hết sức tốt đẹp và tiềm năng, lợi thế của hai nước.
Chủ tịch Quốc hội cho biết, hiện vốn đầu tư của Nga đứng thứ 24/132 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư tại Việt Nam, với 129 dự án đầu tư đang còn hiệu lực. Việt Nam có 15 dự án đầu tư tại Nga với số vốn 2,83 tỷ USD, đứng thứ 2/74 quốc gia mà Việt Nam đầu tư ra nước ngoài.
Với vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, đại diện cho tiếng nói người dân hai nước, Quốc hội Việt Nam, Duma Quốc gia LB Nga đã triển khai nhiều hoạt động hợp tác trong khuôn khổ song phương, các cơ chế hợp tác nghị viện đa phương mà hai nước là thành viên.
Trong khuôn khổ song phương, cơ chế Ủy ban hợp tác liên nghị viện Việt Nam và LB Nga là cơ chế hợp tác nghị viện cao nhất và là lần đầu tiên Quốc hội Việt Nam thiết lập với nghị viện quốc gia khác.
Với tinh thần đó, Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng, qua Phiên họp lần thứ nhất, đại biểu Quốc hội/nghị sĩ hai nước sẽ đề cập trao đổi tổng thể, đề xuất phương hướng nhằm thúc đẩy hợp tác, sự gắn kết giữa hai cơ quan lập pháp, đồng thời hoàn thiện hành lang pháp lý phù hợp nhằm tạo điều kiện thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-LB Nga phát triển sâu rộng và thực chất vì lợi ích thiết thực của người dân hai nước. Hai bên sẽ đề ra chương trình nghị sự cho phiên họp tới. Sau đó căn cứ chương trình nghị sự hai bên sẽ thành lập các nhóm công tác để thực hiện.
Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo của các cơ quan thuộc Duma Quốc gia Liên bang Nga và Quốc hội Việt Nam, sự tham gia thảo luận của các đại biểu hai nước, phiên họp đầu tiên của Ủy ban hợp tác liên nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Liên bang Nga sẽ thành công tốt đẹp, mở ra những triển vọng mới cho phiên họp lần thứ hai...
Tại phiên họp, các đại biểu hai nước đã thảo luận về hai chuyên đề. Chuyên đề 1 về sự phát triển quan hệ hợp tác nghị viện trong bối cảnh quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và LB Nga, tập trung vào sự phối hợp tại các tổ chức nghị viện quốc tế và trong khuôn khổ các thể thức đa phương mới; giám sát của Quốc hội đối với việc thực hiện các điều ước quốc tế Việt – Nga. Chuyên đề 2 về hợp tác nghị viện nhằm thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước, tập trung vào các lĩnh vực năng lượng, quốc phòng và an ninh, khoa học, công nghệ, kinh tế số, văn hóa, giáo dục đào tạo, hợp tác du lịch, hợp tác địa phương và giao lưu nhân dân.
Phiên họp đã ra Thông cáo về một số kết quả đã đạt được giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia LB Nga.