Trận thắng Ukraine 4-0 ở vòng tứ kết đánh dấu cột mốc quan trọng: Thầy trò HLV Gareth Southgate trải qua trận thứ 5 giữ sạch lưới tại kỳ EURO này. Đây là đội tuyển đầu tiên trong lịch sử giải đấu có tuổi đời 63 năm có số trận không để thủng lưới dài đến thế.
Dấu ấn cá nhân chắc chắn không thể không nhắc tới trong thành công. Sở hữu Jordan Pickford, đội tuyển Anh đang có một thủ thành vững vàng bậc nhất giải đấu. Đối thủ thách thức lớn nhất của Pickford cho vị trí thủ thành hay nhất EURO 2020 chính là Gianluigi Donnarumma của Italy, nhưng thủ thành sắp sang chơi cho Paris SG đã để thủng lưới 2 lần trong hai trận đấu loại trực tiếp gặp Áo và Bỉ vừa qua.
Ngoài đôi tay vững của Pickford trong khung gỗ, hàng thủ đội tuyển Anh cũng là một sản phẩm thành công nữa mang dấu ấn của HLV Southgate. Harry Maguire không may vắng mặt trong hai trận đầu tiên vòng bảng vì chấn thương, nhưng ngay khi trở lại anh cho thấy mình xứng đáng là một trong những trung vệ hàng đầu châu Âu. Người thay thế anh ở hai trận đấu ấy là Tyrone Mings đã chơi tương đối tròn vai nhờ thể hình lý tưởng và tâm thế không ngán ngại những tình huống tranh chấp tay đôi. John Stones chuyển hóa những bước tiến trong màu áo Man City để trở thành lựa chọn đáng tin cậy ở vị trí trung vệ, bất luận chơi bên cạnh Mings hay Maguire, đá ở sơ đồ cặp trung vệ quen thuộc hay chuyển sang sơ đồ ba trung vệ.
Ở hai bên cánh, Kyle Walker có những khoảnh khắc ấn tượng cả trong vai trò hậu vệ phải ở sơ đồ tứ vệ lẫn wing-back phải ở sơ đồ ba trung vệ. Ấn tượng hơn cả phải nhắc đến Luke Shaw bên cánh đối diện. Anh mang đến nguồn hỗ trợ vô giá cho những đợt tấn công của đội tuyển Anh thể hiện qua cú đúp kiến tạo ở trận gặp Ukraine. Cũng đừng bỏ qua đóng góp của tuyển thủ đang khoác áo Manchester United này khi không có bóng lẫn những tình huống áp sát các cầu thủ đối phương ở khu vực mình đảm trách. Điều này lý giải vì sao HLV Southgate lại đưa Shaw làm lựa chọn số một ở vị trí hậu vệ trái, đứng trên cả Ben Chilwell lẫn một Kieran Trippier từng được chuyển đổi từ vị trí hậu vệ phải.
Sự ổn định của những con người được nhắc đến ở trên là nhân tố rõ ràng giúp tuyển Anh đảm bảo một hàng thủ khó bị rung chuyển trước sức mạnh tấn công của bất cứ đối thủ nào. Mặt khác, HLV Southgate cũng chẳng phải lo lắng nếu một vị trí nào trong những cầu thủ đá chính nơi hàng thủ dính chấn thương, thẻ phạt hay dương tính với COVID-19. Khi Maguire cùng Stones vẫn chơi quá ăn ý bên cạnh nhau, còn Mings đảm bảo một phương án dự phòng lý tưởng, các trung vệ còn lại như Ben White hay Conor Coady có lẽ chỉ nên hy vọng một chỗ đứng trong danh sách dự bị trước khi tìm kiếm cơ hội vào sân trong những trận còn lại của EURO 2020.
Tương tự, Reece James chơi không tệ trong lần đá chính duy nhất trước Scotland, nhưng chừng đó vẫn chưa đủ để tuyển thủ sinh năm 1999 nâng cấp vị trí của mình. Sẽ là thành công nếu anh có thể cộng thêm một ít phút trong trận bán kết đêm nay vào số phút ra sân ở kỳ EURO lần này. Ít ra James vẫn còn may mắn hơn người đồng đội ở câu lạc bộ Chelsea, Ben Chilwell. Chilwell bỏ lỡ cơ hội được trọng dụng khi vướng vào rắc rối do tiếp xúc gần với trường hợp mắc COVID-19 Billy Gilmour sau trận gặp Scotland. Giờ hậu vệ trái này chỉ ước được xỏ giày ra sân dẫu chỉ là một vài phút vào thay người.
Khi đội tuyển Anh còn không ít những hậu vệ chưa đá phút nào ở EURO, đó là chỉ dấu cho thấy HLV Southgate đã xây dựng thành công đội ngũ phòng ngự ưng ý nhất. Tất nhiên, vị HLV 50 tuổi này không hoàn toàn phó mặc việc bảo vệ khung gỗ cho thủ môn và những cầu thủ ở hàng phòng ngự. Đó là công sức tập thể, của những dịch chuyển chiến thuật ở trạng thái không có bóng ngay từ những cầu thủ tấn công phía trên. Những khoảng trống, các hướng chuyền bóng của đối thủ lập tức được đóng lại. HLV Southgate đã xây dựng một tinh thần chịu trách nhiệm tập thể cho mọi cầu thủ, kể cả trên phương diện phòng ngự. Tiếp tục trải qua một trận đấu sạch lưới nữa, đội tuyển Anh sẽ tiến gần hơn đến cơ hội vô địch EURO lần đầu tiên trong lịch sử.