Thủ quân Virgil van Dijk của đội tuyển Hà Lan. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Nhiều chuyên gia bóng đá không đánh giá đội bóng áo cam là ứng cử viên thật sự của chức vô địch EURO năm nay. Thay vào đó, thầy trò HLV Ronald Koeman được xếp vào danh sách "ngựa ô" của giải đấu, dựa trên chất lượng cầu thủ của Hà Lan ở giải đấu tại nước Đức.
Ngoại trừ chức vô địch EURO 1988, Hà Lan chưa từng chạm tới đỉnh cao ở bất kì giải đấu nào khác, kể cả ở World Cup hay UEFA Nations League. Họ thường thất bại ở những trận đấu quyết định, và gần như chỉ được coi là một đội bóng đáng xem hơn là một tập thể cạnh tranh danh hiệu.
Đội ngũ đã cùng với cựu HLV của Barcelona vào đến chung kết UEFA Nations League 2019 đã bị xáo trộn hoàn toàn dưới thời Louis van Gaal. Một số cầu thủ đánh mất phong độ như De Ligt, Depay, những người khác như Daley Blind, Wijnaldum không còn chơi bóng đỉnh cao. Một vài trụ cột ở hàng phòng ngự hiện tại như Dumfries hay de Vrij không giữ được vị trí chính thức ở CLB Inter Milan.
Trong số những cầu thủ góp mặt trong danh sách đá chính của Hà Lan hiện tại, chỉ có Van Dijk, Gakpo, Gravenberch chơi bóng đỉnh cao ở Liverpool. Thấp hơn một chút là Xavi Simons đá cho Leipzig, Tijjani Reijnders 26 tuổi, là phát hiện mới của AC Milan mùa này, cùng với đó là Teun Koopmeiners vừa vô địch Europa League cùng Atalanta mùa vừa qua.
Việc "nhạc trưởng của tuyến giữa" Frenkie de Jong bị loại vào phút chót vì chấn thương càng khiến chất lượng chơi bóng của Hà Lan bị ảnh hưởng.
Nếu không tính đến lịch sử các giải đấu vừa qua và dựa trên kết quả ở vòng loại EURO 2024, đội bóng áo cam để thua cả hai trận trước Pháp, ứng cử viên vô địch của giải đấu nhưng giành chiến thắng trong 6 trận còn lại trước Hy Lạp, CH Ireland và Gibraltar.
Năm thất bại của Ronaldo Koeman trên cương vị HLV trưởng của Hà Lan đều là các trận thua trước các đối thủ lớn như Pháp, Croatia, Đức và Italy. Điều đó có khả năng đưa đến một kết luận rằng Hà Lan không đủ đẳng cấp để đánh bại các đội bóng ưu tú của châu Âu, nhưng dễ dàng vượt qua những đối thủ bị đánh giá thấp hơn.
Xét trên tổng thể, đây rõ ràng không phải là tập thể có khả năng cạnh tranh cho danh hiệu nhưng có đủ tiềm năng để gây bất ngờ, nếu như HLV Ronaldo Koeman có thể phát huy được điểm mạnh nhất của ông là tính ứng biến về chiến thuật ở mỗi trận đấu.
Thành tích của Hà Lan tại các giải vô địch châu Âu gần đây không mấy tốt đẹp. Họ bị loại sốc trước CH Séc ở vòng 16 đội tại EURO 2020, không vượt qua được vòng loại năm 2016 và bị loại ở vòng bảng năm 2012.
Ronald Koeman đã đóng vai trò quan trọng trong giờ phút đẹp nhất của đội bóng áo cam trong chiến thắng 2-0 trước Liên Xô ở chung kết EURO 1988, bên cạnh những ngôi sao như Marco van Basten, Frank Rijkaard và Ruud Gullit. Nhưng kinh nghiệm chiến thắng đó có thể là không đủ để ông cùng các học trò chạm tay vào chiếc cúp một lần nữa sau 36 năm.
Phát biểu sau trận thắng Iceland 4-0, chiến lược gia 61 tuổi cho biết: "Chúng tôi thực sự biết rằng mình cần phải cải thiện ở một số khía cạnh để cạnh tranh với các đội bóng hàng đầu khác. Rõ ràng là chất lượng bóng đá của Hà Lan có thể cải thiện và phải được cải thiện".
Trong nhóm ứng cử viên hàng đầu của chức vô địch EURO 2024, đội bóng của Koeman là những người ghi được ít bàn thắng nhất (17 bàn thắng) và để thủng lưới nhiều nhất (7 lần) ở vòng loại. Pháp ghi được 29 bàn và để lọt lưới đúng 3 lần, Tây Ban Nha ghi được 25 bàn và để thua 5 bàn, Anh có 24 bàn thắng và 4 lần lọt lưới.
Không một tiền đạo nào hoặc cầu thủ nào nói chung của đội bóng ghi được nhiều hơn 3 bàn tại vòng loại EURO 2024. Cody Gakpo, Weghorst và Calvin Stengs là những người lập công nhiều nhất với mỗi người 3 bàn thắng. Nhưng Stengs không được điền tên tới nước Đức lần này.
Điều đó một lần nữa nói lên rằng, bất chấp việc HLV Ronaldo Koeman hướng Hà Lan đến lối chơi tấn công hấp dẫn hơn và chắc chắn hơn trong phòng ngự nhưng đội bóng của ông vẫn chưa đạt được mục tiêu suốt thời gian qua ở tất cả những khía cạnh như cải thiện lối chơi, nâng cao đẳng cấp và bản lĩnh của các cầu thủ ở các trận đấu lớn. Và sẽ là hão huyền nếu đội bóng áo cam hy vọng họ sẽ tạo ra cơn lốc ở EURO 2024.