Tàu cá của ngư dân huyện Diễn Châu (Nghệ An) vươn khơi bám biển. Ảnh tư liệu, minh họa: Văn Tý/TTXVN
Một số tàu cá khai thác vùng khơi nhưng không cập cảng cá chỉ định mà thường cập bến cá tự phát để bốc dỡ hàng hóa, sản phẩm thủy sản. Đặc biệt là việc xử lý đối với nhóm tàu mất kết nối trên biển chưa hiệu quả và không đảm bảo theo yêu cầu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Tính đến ngày 30/4/2024, toàn tỉnh Nghệ An có 3.462 tàu, thuyền khai thác thủy sản. Trong đó, tàu cá thuộc diện phải đăng ký (có chiều dài lớn nhất từ 6m trở lên) là 2.565 chiếc; trong đó có 2.318 chiếc đã được đăng ký (đạt 90,37%) và đã được cập nhật lên hệ thống cơ sở dữ liệu Vnfishbase (đạt 100%).
Số tàu cá đã cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phầm còn hạn là 935/1.085 tàu, đạt 86,18% so với tổng số tàu cá phải cấp và đạt 100% số tàu đang hoạt động khai thác. Tổng số tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (GSHT) là 1.052/1.085 chiếc thuộc diện phải lắp, đạt tỷ lệ 96,95%. Số tàu cá chưa thực hiện việc lắp đặt thiết bị GSHT là 33 chiếc, chiếm tỷ lệ 3,05%.
Để khắc phục tình trạng trên, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND các huyện, thị xã ven biển tập trung tổng kiểm tra, rà soát và nắm chắc số lượng tàu cá trên địa bàn tỉnh và hướng dẫn ngư dân, doanh nghiệp thực hiện truy xuất thủy sản khai thác điện tử (eCDT); tăng cường kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cửa lạch. Đối với tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, không cho xuất lạch đi khai thác và yêu cầu chủ tàu không để ngư cụ, thiết bị, dụng cụ khai thác trên tàu. Chính quyền địa phương cũng vào cuộc quyết liệt, chủ động vận động các chủ tàu cá thực hiện nghiêm các quy định về chống khai thác IUU.
Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh cũng xác minh thông tin, củng cố hồ sơ để xử lý nghiêm minh đối với các tàu cá mất kết nối giám sát hành trình từ ngày 25/01/2024 đến nay; quản lý chặt chẽ nhóm tàu cá 3 không (không đăng ký, không đăng kiểm, không có giấy phép khai thác); xử lý đến cùng đối với nhóm tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình trên biển, tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài...
Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư tổ chức trực ban 24/24h để khai thác sử dụng hiệu quả Hệ thống giám sát tàu cá nhằm quản lý chặt chẽ hoạt động của tàu cá trên biển; cung cấp danh sách tàu cá mất kết nối VMS cho Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND cấp huyện để điều tra, xác minh và xử lý dứt điểm các vụ việc vi phạm theo quy định; thông báo các tàu cá bị mất tín hiệu kết nối giám sát hành trình quá 6 giờ trên biển, vượt ranh giới cho phép trên biển cho các cơ quan, đơn vị liên quan xác minh, làm rõ và xử lý theo quy định…
Ban Quản lý cảng cá, Tổ công tác liên ngành cũng thực hiện nghiêm túc, đúng quy định việc tàu cá ra vào cảng; giám sát 100% sản lượng các tàu cá sau khi khai thác; kiểm tra 100% tàu cá có chiều dài 24m trở lên cập cảng; kiểm tra, hướng dẫn ngư dân, doanh nghiêp thực hiện truy suất hải sản, khai thác điện tử (eCDT); thực hiện cập nhật đầy đủ cơ sở dữ liệu quốc gia về khai thác thủy sản…
Trong hơn 6 năm thực hiện cảnh báo của Ủy ban Châu Âu (EC), tỉnh Nghệ An đã có nhiều cố gắng và đạt những kết quả tích cực. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn nhiều tồn tại, số tàu mất kết nối còn nhiều, công tác thống kê số tàu cá 3 không của các địa phương chưa đầy đủ. Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện nghiêm các quy định về chống khai thác IUU tại một số địa phương chưa được quan tâm thực hiện.