Cuộc thi nhằm tôn vinh nỗ lực của các đơn vị trong việc xây dựng môi trường khám chữa bệnh an toàn, không khói thuốc, bảo vệ sức khỏe người bệnh; đồng thời góp phần lan tỏa thông điệp: Mỗi một cá nhân khi đến khám bệnh trong một môi trường y tế sạch sẽ, không khói thuốc sẽ trở thành một "đại sứ" mang ý thức phòng chống tác hại thuốc lá về với gia đình và cộng đồng.
Đồng chí Vũ Mạnh Hà - Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế trao giấy chứng nhận và tặng hoa cho Cơ sở y tế đạt giải Nhất. Ảnh: suckhoedoisong.vn
Theo cảnh báo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu có thể phòng tránh được; mỗi năm cướp đi sinh mạng của hàng chục nghìn người, gây tổn thất nặng nề về sức khỏe, kinh tế và xã hội. Đặc biệt, khói thuốc lá còn ảnh hưởng trực tiếp đến những người không hút thuốc, nhất là người bệnh, trẻ em, phụ nữ mang thai và người cao tuổi. Trước những tác hại của thuốc lá, Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách quan trọng như Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, các nghị quyết, chiến lược quốc gia và cam kết mạnh mẽ thực hiện Công ước khung về kiểm soát thuốc lá. Trong hệ thống các quy định này, cơ sở y tế được xác định là nơi cấm hút thuốc lá hoàn toàn, cả trong nhà và trong khuôn viên, không chỉ như một yêu cầu pháp lý mà còn là chuẩn mực đạo đức và văn hóa của ngành Y tế.
Phát biểu tại buổi lễ, Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Mạnh Hà, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế đánh giá Cuộc thi "Cơ sở y tế không khói thuốc lá" lần thứ I là một sáng kiến rất đáng ghi nhận. Vượt ra khỏi khuôn khổ nội bộ của ngành Y tế, cuộc thi đã thông qua báo chí, truyền hình và các nền tảng truyền thông số lan tỏa thông điệp "Cơ sở y tế không khói thuốc lá", góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của cán bộ y tế, người bệnh và cộng đồng, củng cố niềm tin của nhân dân đối với hệ thống y tế, đồng thời thúc đẩy hình thành lối sống lành mạnh trong toàn xã hội.
Thứ trưởng Vũ Mạnh Hà đề nghị các cơ sở y tế tiếp tục thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá, coi việc duy trì môi trường cơ sở y tế không khói thuốc là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài. Thứ trưởng nhấn mạnh việc gắn xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc với nâng cao y đức, xây dựng văn hóa bệnh viện và cải thiện chất lượng phục vụ người bệnh; đồng thời đẩy mạnh tư vấn, hỗ trợ cai nghiện thuốc lá trong chăm sóc, điều trị và quản lý sức khỏe. Bên cạnh đó, các cơ sở y tế cần tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; đẩy mạnh truyền thông, giáo dục sức khỏe, phát huy vai trò nêu gương của cán bộ y tế và từng bước đưa tiêu chí “cơ sở y tế không khói thuốc lá” vào đánh giá chất lượng bệnh viện và công tác thi đua, khen thưởng của ngành.
Tiến sĩ, bác sĩ Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Bộ Y tế, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá cho biết, với cuộc thi này, các cơ sở khám chữa bệnh, y tế chính thức “nói không” với thuốc lá; Các cơ sở khám chữa bệnh là nơi mỗi năm đón hàng trăm triệu lượt người bệnh và người nhà bệnh nhân. Do đó, việc duy trì một môi trường trong lành và không khói thuốc lá là một trong nhiệm vụ quan trọng của các cơ sở y tế giúp bảo vệ nguy cơ phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động của tất cả nhân viên y tế cũng như người dân đến khám, chữa bệnh. Cục trưởng Hà Anh Đức khẳng định, muốn nhà hàng, khách sạn, cộng đồng không hút thuốc lá thì các cơ sở khám, chữa bệnh, y tế phải tiên phong thực hiện cán bộ y tế phải là “người đầu tầu” nói không với thuốc lá để mang lại lợi ích thiết thực cho xã hội.
Qua 3 tháng phát động, cuộc thi nhận được 300 hồ sơ đăng ký tham dự từ khoảng 200 bệnh viện. Hội đồng Giám khảo đã lựa chọn được 20 đơn vị có thành tích xuất sắc nhất để vinh danh và trao 1 giải Nhất cho Bệnh viện Chợ Rẫy, 3 giải Nhì (cho Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí, Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc), 4 giải Ba và 12 giải Tư.
Đây là những đơn vị không chỉ tuân thủ nghiêm ngặt quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá mà còn có những mô hình sáng tạo, những cách làm hay trong việc giám sát, nhắc nhở và hỗ trợ cai nghiện thuốc lá cho người bệnh.
Phó Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy Phạm Thanh Việt chia sẻ, hút thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe bản thân, cộng đồng, còn là nguyên nhân gây cháy nổ. Một người hút thuốc lá vì sự ích kỷ của bản thân sẽ làm ảnh hưởng tới nhiều người xung quanh, tuy nhiên hiện nay, các giải pháp cấm đoán hút thuốc lá tại các cơ sở dù được thực hiện nhưng vẫn mang tính tạm thời.
Để bền vững, cần thay đổi nhận thức từ đó làm thay đổi hành vi, thói quen. Do đó, nhân viên y tế cần nghiêm túc thực hiện, làm gương cho cộng đồng, sau đó tích cực thực hiện các giải pháp truyền thông về tác hại của thuốc lá để mỗi nhân viên y tế là một “chiến sỹ truyền thông” về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người đến bệnh nhân, người nhà bệnh nhân tại các cơ sở khám, chữa bệnh.