Đã 1 tháng trôi qua kể từ khi gói tín dụng 30.000 tỷ đồng cho người thu nhập thấp (TNT) vay để mua, thuê mua nhà ở xã hội (NOXH), nhà ở thương mại chính thức được triển khai, song đến nay, số lượng các hồ sơ được giải ngân trên địa bàn Thủ đô vẫn đạt tỷ lệ rất thấp.
Nhiều người dân vẫn khó tiếp cận gói tín dụng 30.000 tỷ đồng. Ảnh Vneconomy |
Khoảng chênh lệch 1 m2
Đang lo âu vì còn phải nộp nốt hơn 400 triệu đồng để mua căn hộ tại NO12 - 2 thuộc dự án nhà TNT Sài Đồng, anh Nguyễn Tuấn Anh (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) vui mừng khi biết thông tin Ngân hàng Nhà nước và Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện chính sách cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết 02 của Chính phủ. Anh Tuấn Anh nhẩm tính, nếu vay được tiền mua nhà từ khoản tín dụng với lãi suất ưu đãi trên trong dài hạn 10 năm thì trung bình mỗi tháng vợ chồng anh sẽ chỉ phải trả nợ cho nhà băng cả gốc lẫn lãi hơn 5 triệu đồng. "Món tiền này là phù hợp với hoàn cảnh của cả hai vợ chồng tôi khi đều là những công chức nhà nước" - Anh Tuấn Anh tâm sự.
Song, khi cầm hợp đồng mua nhà đến ngân hàng Viettinbank hỏi thủ tục vay vốn từ gói ưu đãi lãi suất 6%/năm, anh Tuấn Anh mới “té ngửa” khi biết mình không thuộc diện được vay. Bởi, theo quy định của ngân hàng này, điều kiện được vay vốn mua, thuê, thuê mua NOXH và nhà ở thương mại bắt buộc phải có diện tích nhỏ hơn 70 m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2. Trong khi đó, căn hộ của anh Tuấn Anh mua trước đây lại có diện tích là 73,26 m2.
"Bạn của tôi mua được một căn hộ có diện tích là 69,7 m2. Bây giờ anh ta đang hồ hởi chuẩn bị hồ sơ để vay tiền. Khi bốc thăm trúng được căn hộ lớn một chút thì tôi cứ vui mừng bảo là do may mắn. Nào ai nghĩ là cái may mắn đó lại hóa ra khó khăn thế này", anh Tuấn Anh than thở.
Nhiều cán bộ công chức hiện đã mua các căn hộ “to” từ 70 đến 75 m2 tại các dự án nhà TNT cũng đang rất lo lắng, không biết xoay sở ở đâu khoản tiền phải đóng 2 đợt cuối (khoảng 400 triệu đồng) trong khi nhà đã hoàn thành.
Nhiều ý kiến cho rằng, có quá nhiều ràng buộc nếu muốn tiếp cận nguồn vốn ưu đãi. Ngoài việc diện tích căn hộ phải nhỏ hơn 70 m2, thì các văn bản hướng dẫn đều quy định, chỉ các hợp đồng đã ký với chủ đầu tư kể từ ngày 7/1/2013 mới thuộc đối tượng được cho vay. Đề xuất giảm 50% thuế giá trị gia tăng cho các đối tượng mua nhà TNT cũng chỉ áp dụng cho những hợp đồng ký từ ngày 1/7/2013 đến hết 30/6/2014.
Khi phường xác nhận
Những người có nhu cầu vay tiền còn phải trải qua công đoạn “xin xác nhận” với cách giải quyết mỗi nơi mỗi cách của chính quyền cơ sở, khiến người dân phải đi lại nhiều lần, chờ đợi trong tâm trạng phấp phỏng.
Người dân mua nhà TNT có quy trình bắt buộc là phải đến UBND phường xin xác nhận tình trạng nhà ở. Mặc dù theo mẫu giấy xác nhận chỉ cần ý kiến của tổ trưởng dân phố nơi cư trú là lãnh đạo phường sẽ xác nhận nhưng một số nơi lại yêu cầu người dân phải nộp lên tổ địa chính của phường, sau đó phường sẽ cử cán bộ xuống xác minh và xác nhận. Có những trường hợp nộp đến gần cả tháng mà vẫn chưa thấy ngày hẹn trả hồ sơ. Hoặc có nơi chính quyền địa phương chỉ xác nhận có đăng ký thường trú hoặc tạm trú hay không; cơ quan công tác chỉ đồng ý xác nhận mức thu nhập hoặc vị trí làm việc chứ không xác nhận tình trạng đã có nhà ở hay chưa?
Từ thực tế triển khai áp dụng trên, các chuyên gia kinh tế cho rằng, để phát huy hết hiệu quả từ gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng và đặc biệt tránh tình trạng lợi ích nhóm, mọi tiêu chí cho vay phải rõ ràng, công khai, ngân hàng phải hướng dẫn cụ thể và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Mặt khác, người dân cũng cần cân nhắc kỹ khả năng thanh toán để quyết định mua hay thuê mua NOXH để tránh gánh nặng về sau.
Minh Nghĩa