Vỉa hè bị chiếm dụng
Theo ghi nhận của phóng viên, vào các khung giờ khác nhau, từ sáng đến tối muộn, vỉa hè dọc tuyến Tam Trinh (đoạn nối từ Minh Khai về Mai Động) luôn trong tình trạng bị “xẻ thịt”. Hàng loạt quán trà đá, hàng ăn, tiệm sửa xe, thậm chí là bãi đỗ ô tô tự phát ngang nhiên chiếm giữ vỉa hè của người đi bộ.
Người đi bộ phải nhường đường cho hàng quán kinh doanh.
Buổi sáng, những gánh hàng rong, xe nước, quán bún, phở dựng chật kín lối đi. Đến trưa, hàng loạt ô tô đỗ hàng dài trên phần hè dành cho người đi bộ. Buổi tối, có đoạn vỉa hè biến thành “chợ đồ cũ” hoạt động công khai.
“Cả ngày lẫn đêm đều như vậy. Có hôm tôi đi bộ đưa con đi học về, phải né từng chiếc bàn nhựa, từng xe đỗ chắn ngang. Vỉa hè vốn để người đi bộ, giờ chẳng khác gì cái chợ", chị Nguyễn Thị Hồng, người dân địa phương bức xúc chia sẻ.
Không chỉ gây mất mỹ quan đô thị, việc lấn chiếm này còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn. Người đi bộ, học sinh, người già phải tràn xuống lòng đường để di chuyển, trong khi mật độ xe qua lại rất lớn, đặc biệt vào giờ cao điểm.
Ông Phạm Văn Tài (60 tuổi) sống hơn 20 năm tại khu vực này, thở dài: “Ban Chỉ đạo 197 của địa phương từng ra quân dẹp nạn lấn chiếm vỉa hè rất mạnh tay, dọn sạch từng quán. Nhưng rồi đâu lại vào đấy. Hết đợt cao điểm, hàng quán lại mọc lên, thậm chí còn nhiều hơn trước. Việc xử lý chưa hiệu quả, không có tính bền vững”.
Hình ảnh phản cảm ngay trước cổng trường
Đáng chú ý, tại ngã ba đường Tam Trinh dẫn vào Trường THPT Đông Kinh và Trường Văn Hiến, xe ô tô đỗ kín hàng dài trên vỉa hè, kéo đến gần 100 mét. Bên cạnh đó, vật liệu xây dựng, quán trà đá tạm bợ, mái che xiêu vẹo chiếm nốt phần còn lại, khiến người đi bộ không còn lối nào để di chuyển.
Em Tr.M.Đ, học sinh của Trường Văn Hiến cho biết: “Chiều tối tan học về, ra ngoài mà đi bộ dọc vỉa hè là không thể. Xe đỗ, bàn ghế ngổn ngang, muốn về phải xuống lòng đường, nhiều khi xe máy phóng nhanh, suýt va chạm".
Cảnh tượng hàng quán, bàn ghế, ô tô chen chúc nhau trên vỉa hè khiến không gian vốn được quy hoạch đẹp mắt của tuyến đường bị “xé nát”. Nhiều biển báo “Cấm để xe, cấm bán hàng rong” đặt ngay bên cạnh, nhưng chẳng mấy ai quan tâm.
Trong nhiều khung giờ từ sáng đến đêm, chúng tôi không bắt gặp lực lượng trật tự đô thị hay Công an phường kiểm tra, nhắc nhở. Một số tiểu thương còn vô tư bày hàng khi thấy ống kính phóng viên, cho thấy họ đã quá quen với việc “tự do chiếm dụng” vỉa hè.
“Cứ dẹp được vài hôm rồi lại đâu vào đấy. Tôi nghĩ phường biết hết, nhưng không xử lý triệt để. Nhiều người còn cho thuê lại vỉa hè để buôn bán, nên thành thói quen xấu”, bà Trần Thị Thu người dân địa phương bày tỏ.
Nhiều người dân đang sinh sống khu vực này cho biết, công tác quản lý vỉa hè gặp nhiều khó khăn do địa bàn đông dân, hoạt động kinh doanh phức tạp. Sau khi vận hành chính quyền hai cấp, lực lượng chức năng cũng đi tuần tra, nhưng chỉ rời khỏi hiện trường, các hộ kinh doanh lại bày bán trở lại.
Từng mét vuông vỉa hè nhường chỗ cho ô tô.
Vi phạm ngay tại nơi đặt biển cấm.
Từ siêu thị điện máy,...
... đến các tiểu thương buôn bán nhỏ lẻ.
Các quán trà đá "bao" trọn vỉa hè.
Một quán nhậu chiếm dụng từng mét vuông vỉa hè để kinh doanh.
Vỉa hè gần các trường học cũng bị chiếm dụng.
Người đi bộ phải nhường vỉa hè cho các hộ kinh doanh.
Đêm xuống, hoạt động kinh doanh đồ cũ trở nên tấp nập.
Tiểu tương vô tư bày bán hàng "secondhand".
Tam Trinh “ngợp thở” vì hàng quán, vỉa hè thành chợ cóc, chợ tạm.
Dù đêm hay ngày, vỉa hè vẫn không có chỗ cho người đi bộ.
Trật tự đô thị không thể chỉ dừng ở phong trào
Chiều 24/10, trao đổi với phóng viên, bà Đào Thị Thu Hằng, Chủ tịch UBND phường Tương Mai xác nhận những vi phạm tồn tại trên đường Tam Trinh và khẳng định, Ban Chỉ đạo 197 của địa phương vẫn thường xuyên ra quân, nhưng sau đó người dân vẫn cố tình tái diễn.
"Phường tiếp thu và sẽ tăng cường công tác quản lý trật tự đô thị tại đường Tam Trinh", bà Đào Thị Thu Hằng cho biết.
Theo các chuyên gia quy hoạch đô thị, tình trạng “lấn chiếm rồi dẹp - dẹp rồi tái chiếm” là căn bệnh kéo dài ở nhiều tuyến phố Hà Nội, trong đó có Tam Trinh. Việc quản lý vỉa hè không thể chỉ dựa vào các đợt ra quân theo phong trào, mà cần có giải pháp đồng bộ, lâu dài.
Vỉa hè là không gian công cộng, không thể bị thương mại hóa. Khi để tình trạng chiếm dụng kéo dài, người dân sẽ mặc định đó là "quyền sử dụng", dẫn tới phá vỡ trật tự đô thị. Cần quy trách nhiệm rõ ràng cho chính quyền cơ sở, đồng thời kết hợp tuyên truyền, gắn xử phạt với kiểm tra thường xuyên.
Trong một số cuộc hội thảo về trật tự đô thị của Hà Nội, nhiều chuyên gia quy hoạch đã nhấn mạnh, ngoài việc xử lý hành chính, Hà Nội có thể thí điểm mô hình quản lý vỉa hè thông minh, lắp camera giám sát, tăng cường phản ánh qua ứng dụng iHanoi... để người dân cùng tham gia giám sát.
Hà Nội đang hướng đến mục tiêu xây dựng đô thị xanh, văn minh và thân thiện với người đi bộ. Tuy nhiên, với thực trạng như đường Tam Trinh, mục tiêu ấy dường như vẫn còn xa. Khi phần đường duy nhất dành cho người đi bộ bị chiếm trọn, những tuyến phố hiện đại nhất cũng trở nên chật chội và nguy hiểm.
“Ngày nào tôi cũng đưa cháu đi học qua đoạn này, vừa đi vừa lo. Xe máy, ô tô lấn cả làn, mà vỉa hè thì đầy quán. Nếu không xử lý dứt điểm, sớm muộn cũng xảy ra tai nạn”, ông Nguyễn Cao Sơn, người dân ngõ 18C Tam Trinh, lo ngại.
Anh Phạm Văn Công, ngõ 18 Tam Trinh cũng mong muốn các lực lượng chức năng sớm vào cuộc mạnh tay, kiểm tra thường xuyên, xử lý triệt để các hộ vi phạm, trả lại vỉa hè đúng công năng là “không gian an toàn cho người đi bộ”, như đúng tinh thần xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại.