Đào nở sớm ở vựa đào phai nổi tiếng xứ Thanh

Việc đào nở sớm đã khiến người nông dân ở đây như ngồi trên đống lửa, bởi trồng đào, bán đào là nghề thu nhập chính của người dân nơi đây.

Người trồng đào Xuân Du cho biết, nguyên nhân khiến đào nở rộ sớm là do năm nay có tháng nhuận, thêm vào đó, thời tiết nắng ấm cũng là điều kiện thuận lợi để hoa đào nở sớm. Tính đến thời điểm này, đã có khoảng 70% diện tích trồng hoa đào ở Xuân Du đã bung nở. Được đánh giá là vùng đất có điều kiện thổ nhưỡng tốt, phù hợp với việc chuyên canh cây đào, không biết từ bao giờ Xuân Du đã nổi tiếng với nghề trồng đào phai. Điểm đặc biệt nhất của đào phai Xuân Du chính là những nụ hoa mập, khi nở bung ra màu hồng nhạt, hoa to, cánh đẹp, chồi lá biếc xanh, xen lẫn những quả đào xanh non của trà hoa sớm.

Đào phai Xuân Du không chỉ được ưa chuộng ở thị trường phía Bắc mà còn được vận chuyển vào phương Nam. Nhưng việc đào đồng loạt nở bung quá sớm đã khiến giá trị của cây hoa đào Xuân Du bị giảm đi khá nhiều. Đến Xuân Du những ngày này đã thấy bạt ngàn hoa đào. Hoa nở rộ trên cây. Hoa rơi đầy dưới gốc. Tất cả tạo nên một cái Tết buồn cho người trồng đào ở Xuân Du.

Gia đình ông Nguyễn Thăng Trường (thôn 7, xã Xuân Du, huyện Như Thanh) được biết đến là một trong những hộ gia đình trồng nhiều đào ở Xuân Du, ông Trường cũng đã có kinh nghiệm gần 20 năm trồng đào trên vùng đất Xuân Du. Năm nay, gia đình ông có khoảng 700 gốc đào phai, nhưng đã có khoảng 500 gốc bung nụ, nở hoa rực rỡ.

Ông Nguyễn Thăng Trường khẳng định: "Với kinh nghiệm của người trồng đào lâu năm, nếu đào nở muộn chúng tôi còn có cách để đào nở đúng thời vụ, chứ còn đào nở sớm thì chẳng có cách nào để "hãm" lại được. Thời điểm này năm ngoái, 80% gốc đào của gia đình tôi đã có người mua đến thăm, đặt cọc mua đào về bán cũng như chơi Tết. Nhưng năm nay khách lẫn thương lái đến đều lắc đầu vì sợ đào nở sớm quá mua về bán lại không được".

Bà Nguyễn Thị Hạnh (thôn 5, xã Xuân Du) cho biết: "Gia đình tôi cũng như nhiều hộ trồng đào khác ở Xuân Du chăm bón đào suốt cả một năm trời, nhưng do thời tiết nắng ấm kéo dài, từ đầu tháng chạp đào bắt đầu chớm nở, từ ngày 5 đến ngày 10 tháng chạp thì nở bung đồng loạt. Làm lụng cả năm chỉ trông vào việc bán đào ngày Tết, giờ nhìn đào nở rộ quá sớm, người nông dân chúng tôi chỉ biết khóc ròng, chỉ còn biết cậy vào ông trời, mong cho đợt rét này kéo dài, để những nụ còn lại bớt bung cánh thì may ra còn vớt vát được chút ít cho ngày Tết".
Đào nở sớm không những làm người trồng đào như ngồi trên đống lửa mà giới thương lái cũng khóc ròng. Nếu như mọi năm, cứ thời điểm từ đầu tháng chạp, các thương lái với xe tải lớn nhỏ đã đổ dồn về Xuân Du để thăm đào và "đánh dấu", "đặt cọc" cho chủ vườn những gốc đào ưng ý, thì thời điểm này năm nay, do đào nở sớm nên thương lái và khách chơi đào đến Xuân Du chủ yếu chỉ để ngắm đào chứ không dám đặt cọc như mọi năm.

Là một người buôn đào Xuân Du lâu năm, anh Quách Văn Đồng (thành phố Thanh Hóa) cho biết: "Thương lái chúng tôi hiện đang dở khóc dở cười. Do đào năm nay nở sớm nên chúng tôi không dám mạo hiểm "đặt cọc" như mọi năm. Giờ chỉ biết nghe ngóng thời tiết, nghe ngóng sức mua rồi để tầm 20-23 tháng chạp trở đi lựa xem cây nào còn nhiều nụ, tỉa bớt hoa đã nở mới dám bấng gốc đem đào xuống phố...".

Ông Hoàng Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Du khẳng định: "Năm nay, đào nở sớm chắc chắn nhiều hộ gia đình mất Tết. Với Xuân Du như mọi năm thời điểm bây giờ thương lái và người chơi đào đã bắt đầu vào đặt hết rồi, nhưng năm nay do đào nở sớm quá nên việc bán đào của nhân dân gặp rất nhiều khó khăn. Hiện UBND xã Xuân Du đang chỉ đạo người trồng đào bằng cách nào đó có thể là cuốc gốc bớt rễ hạn chế đào phát triển. Những cây hoa nở nhiều thì tỉa bớt hoa, tránh xác đào, tỉa bớt lộc, cố gắng vớt vát được chút nào tốt chút ấy. Những cây hoa đã nở rộ, người trồng nên để lại chăm sóc, đợi bán quả, hoặc lấy hạt làm giống, chờ vụ đào sang năm. Theo tính toán, năm nay đào Xuân Du chỉ đem về thu nhập từ 14-15 tỷ đồng, bằng một nửa so với năm ngoái."

Xã miền núi Xuân Du có trên 1.000 hộ trồng đào với diện tích 125 ha, tập trung ở 8/14 thôn và được tỉnh công nhận là “Làng nghề trồng hoa đào cảnh”. Với việc phát triển kinh tế từ cây đào, cây đào thành cây chủ lực phát triển ở địa phương, nhiều hộ dân ở Xuân Du đã trở thành triệu phú chỉ sau một vài năm trúng vụ.