Tác phẩm nghệ thuật độc đáo vẽ từ than và bột gạo đạt giải UOB Painting of the Year năm thứ hai tại Việt Nam

Độc đáo bức tranh vẽ từ than và bột gạ

Là người chiến thắng cao nhất ở hạng mục Nghệ sĩ thành danh, nghệ sĩ Nguyễn Việt Cường sẽ nhận được phần thưởng tiền mặt trị giá 500 triệu đồng và được tranh giải thưởng danh giá UOB Painting of the Year khu vực Đông Nam Á năm 2024 cùng với các nghệ sĩ thắng giải ở các nước Indonesia, Malaysia, Singapore và Thái lan. Giải thưởng UOB Painting of the Year khu vực Đông Nam Á sẽ được công bố vào ngày 13/11/2024 trong buổi lễ trao giải tại Singapore.

Thông qua tác phẩm “Dòng Chảy”, nghệ sĩ Nguyễn Việt Cường đã khéo léo sử dụng hai vật liệu bản địa là than đá và bột gạo để khắc họa câu chuyện về tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam. Nghệ sĩ đã tỉ mỉ xử lý, làm sạch và nghiền nhỏ than đá thành sỏi trước khi rây lọc và rắc lên bề mặt toan. Gạo được nghiền thành bột, pha với keo rồi dùng phễu tạo hình cho dung dịch chảy dọc xuống lớp than đen. Sự kết hợp này cuối cùng tạo nên một bức tranh phong cảnh thủy mặc đương đại với cuộc đối thoại đầy chất thơ giữa đen và trắng, gợi lên vẻ đẹp thanh thoát của địa hình thạch nhũ trong các hang động tại Việt Nam.

Mô tả về tác phẩm của mình, nghệ sĩ Nguyễn Việt Cường chia sẻ: “Than đá Quảng Ninh đại diện cho khoáng sản công nghiệp từ đồng bằng sông Hồng ở miền Bắc, còn bột gạo biểu trưng cho sản phẩm nông nghiệp từ đồng bằng sông Cửu Long ở miền Nam. Tác phẩm này gửi gắm những chiêm nghiệm của bản thân tôi - một người con của vùng nông thôn miền Nam Việt Nam đã từng sống và chứng kiến những vận động công-nông nghiệp tại cả những vùng đô thị và ngoại thành. Khác với tranh thủy mặc truyền thống trên giấy hoặc lụa vốn nhẹ nhàng và thanh thoát, tác phẩm của tôi sử dụng sức nặng vật lý của gạo và than đá để truyền tải chiều sâu trong ý niệm. Tôi hy vọng, tác phẩm của mình có thể truyền cảm hứng cho người xem suy ngẫm về những ảnh hưởng của nền nông nghiệp lúa nước và các ngành công nghiệp nặng lên cảnh quan thiên nhiên cùng tập quán nhân sinh bản địa”.

Họa sĩ Đặng Xuân Hòa, Trưởng Ban giám khảo cuộc thi UOB Painting of the Year năm thứ hai tại Việt Nam, chia sẻ đánh giá về tác phẩm thắng giải: “‘Dòng Chảy’ là một tác phẩm độc đáo về chất liệu và cách thể hiện, nói lên cách tư duy mới của nghệ thuật đương đại nhưng vẫn giữ được tinh thần của hội họa. Hai chất liệu mà tác giả chọn để thể hiện là than đen và gạo trắng từ chất liệu tự nhiên trong đời sống, chứa đựng sức sống, tinh thần và tâm hồn người Việt. Ta thấy tác giả có cách nhìn sâu sắc với một tâm hồn đầy cảm xúc. Tôi nghĩ đây là tác phẩm tốt về hình thức và cách thể hiện đồng thời chứa đựng một nội dung sâu sắc, xứng đáng được trao giải thưởng cao nhất năm nay”.

Ở hạng mục Nghệ sĩ triển vọng, nghệ sĩ Phan Tú Trân đã mang về giải thưởng Nghệ sĩ triển vọng nhất của năm 2024 với tác phẩm “Doraeco”. Tác phẩm của Tú Trân gồm sáu lá bài xếp trên mặt bàn casino, trong đó mỗi lá đại diện cho một khía cạnh khác nhau của ô nhiễm sinh thái: đất (J rô), nước (Q cơ), không khí (K bích), năng lượng (Q chuồn). Lá bài Joker, với sự bối rối của Doraemon, ẩn dụ cho xung đột giữa tiến bộ công nghệ và hậu quả môi trường. Chưa được lật, lá bài cuối cùng ám chỉ một tương lai vô định của thế hệ sau khi họ kế thừa cả thành tựu lẫn những hậu quả mà thế hệ trước để lại.

Ông Victor Ngo, Tổng Giám đốc Ngân hàng UOB Việt Nam, chia sẻ, “Chúng tôi rất vui mừng vì cuộc thi UOB Painting of the Year năm thứ tại Việt Nam tiếp tục nhận được sự quan tâm và tham gia đông đảo của các họa sĩ, người yêu nghệ thuật ở khắp nơi trên cả nước. Điều đó đã được thể hiện qua số lượng tác phẩm dự thi tăng vượt trội so với năm trước. Cuộc thi đã góp phần khai phá tiềm năng to lớn của các họa sĩ Việt Nam, đồng thời thúc đẩy cho sự phát triển không ngừng của nền nghệ thuật thị giác tại Việt Nam.”

Mở rộng cơ hội cho nghệ sĩ Việt

Sau tiếng vang từ lần đầu tổ chức tại Việt Nam năm 2023, cuộc thi UOB Painting of the Year năm 2024 đã thu hút hơn 1.500 tác phẩm gửi về dự thi từ cả ba miền đất nước. Sau hai năm tổ chức, cuộc thi UOB Painting of the Year đã thu hút đông đảo quan tâm từ các nghệ sĩ và người yêu nghệ thuật trên khắp cả nước.

UOB Painting of the Year được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1982 tại Singapore, là một trong những cuộc thi nghệ thuật uy tín nhất ở Đông Nam Á cho đến nay. Cuộc thi được mở rộng sang Việt Nam vào năm 2023 góp phần mở rộng không gian hỗ trợ nghệ thuật và các nghệ sĩ trong khu vực. Như vậy, cuộc thi mới diễn ra lần thứ 2 tại Việt Nam, nhưng lại là cuộc thi đầy uy tín khi đã có lịch sử trải dài 43 năm ở các nước trong khu vực Đông Nam Á.

Cuộc thi được đánh giá là cánh cửa mở rộng để khai phá các tài năng nghệ thuật và tạo cơ hội cho nghệ sĩ giới thiệu tác phẩm đến cộng đồng rộng lớn hơn trong khu vực bằng việc đưa các tác phẩm đoạt giải tại Việt Nam ra sân chơi nghệ thuật khu vực.

Trước khi có UOB Painting of the Year, mỹ thuật đương đại Việt chưa có quá nhiều cơ hội để giao lưu, cọ xát và định vị mình trong dòng chảy của mỹ thuật đương đại quốc tế. Chính vì lẽ đó, khi cuộc thi quy mô, tầm cỡ và uy tín hàng đầu khu vực xuất hiện tại Việt Nam theo hướng thường niên, sân chơi này được kỳ vọng là cánh cửa dẫn lối cho các tài năng còn “ẩn mình”.