Cuộc thi "Đại sứ Văn hóa đọc" được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức lần đầu tiên năm 2019. Cuộc thi là một trong những hoạt động nhằm triển khai Đề án "Phát triển Văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030".
Cuộc thi đã khẳng định được vị trí, vai trò, những giá trị tốt đẹp của văn hóa đọc trong việc nâng cao năng lực tiếp cận thông tin và tri thức của người Việt Nam, đặc biệt là đối với học sinh, sinh viên – những chủ nhân tương lai của đất nước. Từ đó khuyến khích, thúc đẩy phong trào đọc, hình thành thói quen và kỹ năng đọc sách trong thế hệ trẻ, góp phần phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng.
Cuộc thi dành cho học sinh, sinh viên trên cả nước và người khiếm thị. Thí sinh gửi bài dự thi chia sẻ về một cuốn sách yêu thích hoặc cuốn sách đã làm thay đổi nhận thức, cuộc sống của bản thân; sáng tác một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ) nhằm khích lệ mọi người đọc sách; viết tiếp lời cho một câu chuyện hoặc cuốn sách mà bản thân đã đọc...
Ban Tổ chức khuyến khích thí sinh vẽ tranh minh họa, thực hiện quay video, sử dụng song ngữ Việt – Anh... để bài dự thi phong phú, thuyết phục, sinh động.
Ông Phạm Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Thư viện, Trưởng Ban Tổ chức cuộc thi chia sẻ: Năm 2020, cuộc thi đã thu hút trên 1 triệu học sinh, sinh viên tham gia với những bài viết hay, chất lượng, tạo được dấu ấn và có sức lan tỏa rộng rãi trong cộng đồng. Với thành công đã đạt được, năm nay cuộc thi tiếp tục được tổ chức và phát động đến các em học sinh, sinh viên trên cả nước. Cuộc thi sẽ trải qua 2 vòng: Vòng sơ khảo (từ tháng 2/2020 đến ngày 31/7/2021) và vòng chung kết (từ ngày 1/8/2021 đến cuối tháng 10/2021).
Dự kiến, lễ tổng kết, công bố danh hiệu "Đại sứ Văn hóa đọc" năm 2021 và trao thưởng cho các cá nhân, tập thể sẽ diễn ra tại Hà Nội vào cuối tháng 10/2021.