Tăng niềm tin vào môi trường kinh doanh

Hôm qua (20/3), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã công bố Báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2013. Đây là thông tin mà lãnh đạo nhiều tỉnh, thành phố nóng lòng muốn biết. Bởi chỉ số này phản ánh chất lượng điều hành kinh tế và mức độ thuận lợi của môi trường kinh doanh của địa phương đó dành cho cộng đồng doanh nghiệp.

Việc xếp hạng PCI dựa vào các chỉ số thành phần như: Chi phí gia nhập thị trường; tiếp cận đất đai và sự ổn định trong sử dụng đất; tính minh bạch; chi phí thời gian, chi phí không chính thức; tính năng động của chính quyền địa phương; môi trường cạnh tranh bình đẳng; dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, đào tạo lao động và thiết chế pháp lý. PCI do một nhóm chuyên gia trong và ngoài nước của VCCI thực hiện với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ. Báo cáo PCI được thực hiện trên cơ sở khảo sát tại hơn 8.000 doanh nghiệp dân doanh trên 63 tỉnh, thành của cả nước.

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI, cho biết: “Cần ghi nhận nỗ lực cải cách của các tỉnh, thành phố trên cả nước, đặc biệt các trung tâm kinh tế lớn như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Cần Thơ. Tuy thứ hạng của từng địa phương có thể tăng hoặc giảm, nhưng điều đáng mừng là đại đa số các địa phương đều có điểm số PCI tăng. Đây là cơ sở để tin tưởng rằng, xu hướng này sẽ góp phần cải thiện niềm tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước trong thời gian tới.

Theo đó, Đà Nẵng đã có sự bứt phá mạnh mẽ để trở lại vị trí số 1 trên bảng xếp hạng. Sau khi rớt xuống vị trí 12/63 vào năm 2012, đến năm 2013 Đà Nẵng lại vươn lên dẫn đầu bảng xếp hạng với 66,5 điểm. Trước năm 2011, Đà Nẵng từng liên tục giành vị trí thứ nhất hoặc thứ hai trong bảng xếp hạng PCI hàng năm. Các ngôi vị tiếp theo thuộc về: Thừa Thiên - Huế, Kiên Giang, Quảng Ninh, Đồng Tháp, Bến Tre và Quảng Ngãi...

Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, ông Văn Hữu Chiến cho biết: Chỉ số PCI không tạo ra cuộc chơi thắng thua mà là cơ hội giúp các nhà hoạch định chính sách hoàn thiện mình, tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi hơn. Tuy nhiên, không dễ gì mà Đà Nẵng có được kết quả này. “Sau khi công bố chỉ số PCI năm 2012 với việc Đà Nẵng tụt hạng đến thứ 12 thì ngay từ đầu năm 2013, lãnh đạo thành phố đã nghiêm túc rà soát một cách kỹ lưỡng nhất đối với các chỉ số thành phần của PCI, xem chỉ số nào Đà Nẵng yếu, chỉ số nào mạnh để tập trung cải thiện ngay. Thực tế, đã có nhiều cuộc hội thảo, hội nghị, đặc biệt là các cuộc gặp gỡ giữa chính quyền thành phố với các doanh nghiệp, có cả ngân hàng cùng tham gia, để giúp doanh nghiệp tiếp cận được các nguồn vốn vay của ngân hàng ở mức ưu đãi nhất”, ông Chiến cho biết.

Tỉnh Quảng Ninh năm nay lần đầu tiên vươn lên nhóm 4 tỉnh xếp hạng PCI cao nhất với 63,5 điểm. Theo Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, ông Nguyễn Văn Đọc, có được kết quả này là do tỉnh đã chú trọng tới công tác quy hoạch, xây dựng cơ sở hạ tầng và theo dõi sát những khó khăn của doanh nghiệp. “Quảng Ninh còn thuê tư vấn từ Nhật Bản, Mỹ để lập quy hoạch thành phố bởi có quy hoạch tốt thì mới có dự án tốt, có dự án tốt thì mới có nhà đầu tư tốt”, ông Đọc chia sẻ.

Giống như nhiều năm trước, nhiều tỉnh trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục duy trì chất lượng điều hành tốt, có đến 3 tỉnh: Kiên Giang, Đồng Tháp và Bến Tre thuộc 7 tỉnh lọt vào nhóm “rất tốt”. Trao đổi với báo giới, ông Võ Thành Hạo, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre cho biết: “Năm 2013, chúng tôi đã tổ chức 3 cuộc đối thoại như: Giữa doanh nghiệp sản xuất với ngân hàng thương mại để tháo gỡ khó khăn về vốn đầu tư; gặp gỡ trực tiếp doanh nghiệp với cơ quan xúc tiến đầu tư để tháo gỡ vướng mắc trong cải cách thủ tục hành chính; lãnh đạo tỉnh gặp gỡ doanh nghiệp để lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp”.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI: Với Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, hai đầu tầu kinh tế của cả nước cũng có những cải thiện đáng kể về mặt thứ hạng. Với 61,19 điểm, TP Hồ Chí Minh đã vươn lên vị trí thứ 10 và được đánh giá là có chất lượng điều hành “tốt”. Còn Hà Nội cũng vươn từ vị trí thứ 51 trong bảng xếp hạng năm 2012 lên vị trí thứ 33 trong năm 2013 với 57,67 điểm và được xếp vào nhóm có chất lượng điều hành “khá”. “Tuy nhiên, vị trí này vẫn chưa tương xứng với hình ảnh Thủ đô”, ông Tuấn đánh giá.

Đứng ở cuối bảng xếp hạng vẫn là một tỉnh vùng cao là Tuyên Quang, còn Điện Biên, tỉnh từng đứng cuối bảng xếp hạng năm 2012 đã vươn lên vị trí thứ 43 trong bảng xếp hạng năm 2013.

Tạo sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp

Lần đầu tiên, VCCI đã tiến hành khảo sát về chỉ số môi trường cạnh tranh bình đẳng với mong muốn doanh nghiệp dân doanh được đối xử công bằng so với các doanh nghiệp khu vực khác. Theo VCCI, hiện nay còn xảy ra tình trạng một số tỉnh đang ưu tiên các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) trong tiếp cận đất đai, hoặc một số nơi ưu tiên doanh nghiệp nước ngoài hoặc đơn vị quen biết.

Ông Edmund Malesky, thành viên nhóm nghiên cứu khuyến nghị: Chính phủ cần tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa DNNN và doanh nghiệp dân doanh để các doanh nghiệp này được tự do cạnh tranh. Liên quan đến việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI), ông Malesky cũng cho biết: Việt Nam đang tự thụt lùi so với chính bản thân mình, trong khi sự cạnh tranh giữa Việt Nam với các quốc gia khác trong lĩnh vực này ngày càng gay gắt.

Đề cập tới vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên, ông Nhữ Văn Tâm cho biết: “Với một số chỉ số, điểm số còn thấp, chúng tôi sẽ tập trung chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan sớm khắc phục để đẩy điểm số lên. Tỉnh sẽ tăng cường trao đổi, đối thoại với các doanh nghiệp để giúp họ tháo gỡ khó khăn. Hiện chỉ số về môi trường cạnh tranh bình đẳng của Thái Nguyên còn thấp nên giải pháp của chúng tôi trong thời gian tới là không phân biệt doanh nghiệp trong và ngoài nước trong việc kêu gọi, thu hút đầu tư”, ông Tâm khẳng định.

Minh Phương - Thu Hồng