Báo cáo tháng 1/2013 của Tổng thanh tra Mỹ về công cuộc tái thiết Ápganixtan, John Sopko, thừa nhận cơ quan này rất khó để chứng minh được rằng, xăng dầu và các sản phẩm dầu mỏ mà người Mỹ đã mua trong những năm vừa qua để phục vụ quân đội Mỹ và Lực lượng hỗ trợ an ninh quốc tế tại Ápganixtan (ISAF) do Mỹ cầm đầu, hoàn toàn không có xuất xứ từ Iran - nơi nước này đã thi hành lệnh cấm vận suốt từ năm 1979 đến nay.
Sau khi báo cáo trên được lưu hành, mới đây tờ “Bưu điện Oasinhtơn” đã dẫn lời nhiều chuyên gia cho rằng, trên thực tế, để phục vụ cho hoạt động của ISAF, Oasinhtơn đã vi phạm lệnh cấm vận do chính mình đặt ra một cách “có hệ thống” trong những năm gần đây.
Theo nguồn này, thật khó để... không vi phạm lệnh cấm vận dầu mỏ Iran khi mà nguồn cung ở chiến trường Ápganixtan đến từ nhiều nguồn khác nhau, nên rất khó xác minh xuất xứ của từng lô hàng. Chính các nhà cung cấp năng lượng người địa phương cũng nói rằng trong giai đoạn từ 2007 đến 2012 họ đã bán cho ISAF khoảng 1,1 tỷ USD xăng dầu cùng các sản phẩm dầu mỏ, và không loại trừ khả năng không ít trong số đó có xuất xứ từ Iran, vì bản thân Ápganixtan luôn nhập năng lượng từ ba nguồn chính là Nga, Tuốcmênixtan và Iran.
Để "chữa cháy", cơ quan chức năng của Mỹ chuyên theo dõi việc thi hành các lệnh cấm vận quốc tế do Oasinhtơn áp đặt, vừa ban hành quy định mới, yêu cầu lực lượng hậu cần của ISAF phải có biện pháp kiểm tra thật nghiêm ngặt từng lô hàng nhập khẩu, nhất là xăng dầu và các sản phẩm dầu mỏ. Cơ quan này hy vọng rằng với chế độ kiểm duyệt nghiêm ngặt như vậy, từ nay tới khi Mỹ rút quân hoàn toàn khỏi Ápganixtan như đã cam kết vào năm 2014, người Mỹ sẽ không vi phạm thêm lệnh cấm vận do chính mình đặt ra nữa.
Phạm Phú Phúc (P/v TTXVN tại Mỹ)