Luật giao thông của Mỹ phức tạp và rất nghiêm ngặt, mỗi bang có một bộ luật giao thông riêng, nhưng tựu chung đều nhằm mục đích tạo thuận lợi nhất cho việc đi lại của con người, các phương tiện giao thông, bảo đảm an toàn nhất cho cả người và phương tiện.
Biển báo giao thông tại thành phố New York. |
Hệ thống giao thông đường bộ của Mỹ chằng chịt, nhưng biển báo các loại được dựng lên ở mọi nơi, ngay cả trên sa mạc, trong rừng, trong bãi đỗ xe, trong khu nhà để xe, các hẻm phố, các vùng thôn quê...
Ở Mỹ hiện nay phát triển rất phổ biến các hệ thống camera giám sát giao thông tự động tại các tuyến đường chính, tại những khu vực có nhiều người đi bộ và xung quanh trường học. Tuy nhiên, lụât giao thông cũng quy định phải có các biển báo có camera giám sát giao thông cách nơi đặt camera khoảng 100 m.
Luật giao thông ở Mỹ quy định người điều khiển các loại phương tiện giao thông, bất luận trong trường hợp nào, đều phải nhường người đi bộ. Người đi xe đạp và xe máy được hưởng đầy đủ quyền giao thông trên đường như người điều khiển xe ô tô. Hầu hết các bang ở Mỹ đều cấm sử dụng còi xe, cấm sử dụng đèn pha.
Khi vi phạm luật giao thông (đi quá tốc độ, vượt đèn đỏ, đỗ xe không đúng nơi quy định…), nếu bị cảnh sát chặn lại thì người điều khiển phương tiện giao thông phải ngồi nguyên trước tay lái, không được bước ra khỏi xe, xuất trình cho cảnh sát tất cả những giấy tờ cần thiết (bằng lái xe, đăng ký xe, bảo hiểm xe…) và cảnh sát tự lập hồ sơ, ghi phiếu phạt, ghi rõ họ tên cảnh sát và địa chỉ nơi xảy ra vi phạm. Ngoài lái xe, những ai có mặt trong xe cũng đều không được phép bước ra khỏi xe. Không có đôi co hoặc giảng giải giữa cảnh sát và người vi phạm luật giao thông.
Hình thức xử phạt vi phạm giao thông ở Mỹ có nhiều mức, chủ yếu là phạt tiền, cao hơn nữa là phạt tiền và bấm lỗ (7 lần bấm bị thu bằng), thu bằng, bắt giam, không được quyền giữ lại những xe vi phạm (vì có thể là xe mượn hoặc thuê).
Phiếu phạt vi phạm luật giao thông ở Mỹ gần như thống nhất trên cả nước, khi cảnh sát lập hồ sơ, đưa 1 bản sao cho người điều khiển phương tiện giao thông vi phạm, 1 bản sao giữ lại và tất cả biên bản đó chỉ vài giờ sau đã xuất hiện trong mục “vi phạm giao thông” của Cục cảnh sát các bang xảy ra vi phạm. Ở Mỹ không bao giờ có chuyện cảnh sát trực tiếp nhận tiền phạt, toàn bộ đều phải thông qua hệ thống điện tử có giám sát.
Khi bị phạt vi phạm giao thông, người điều khiển phải có trách nhiệm trả tiền theo quy định về thời gian, chậm hơn 30 ngày sẽ tăng gấp đôi, chậm hơn nữa sẽ phạt gấp ba, gấp bốn và cuối cùng là triệu ra tòa và phải chịu mọi án phí. Người vi phạm có quyền khiếu kiện, nếu nhận thấy không vi phạm.
Tóm lại, khi xảy ra hành vi vi phạm luật giao thông, cảnh sát chỉ có chức năng kiểm tra giấy tờ, lập biên bản về hành vi vi phạm đó, đánh dấu vào mức tiền phạt tương ứng với lỗi vi phạm, chức năng thu tiền phạt là của bộ phận tài chính của các cơ quan quản lý giao thông. Người điều khiển phương tiện giao thông khi vi phạm luật phải chịu trách nhiệm trước hành vi vi phạm của mình, phải đi nộp tiền phạt hoặc phải đối mặt với pháp luật.
Không chỉ có ngành giao thông, phần lớn các hoạt động giao dịch ở Mỹ cũng rất ít khi sử dụng tiền mặt. Thanh toán tiền mua hàng, nộp tiền phạt bằng thẻ, qua mạng điện tử là hình thức phổ biến, khiến người vi phạm giao thông đỡ mất thời gian so với phải trực tiếp đến nộp tại Sở cảnh sát.
Thái Hùng (P/v TTXVN tại Mỹ)