Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh do vi rút Zika trên thế giới và Việt Nam, Bộ Y tế ngày 6/4 đã ban hành Hướng dẫn tạm thời chăm sóc phụ nữ mang thai trong bối cảnh dịch bệnh do vi rút Zika. Đây là hướng dẫn tạm thời cho cán bộ y tế làm công tác sản khoa, bao gồm các chỉ dẫn về dự phòng lây nhiễm vi rút Zika cho phụ nữ có thai, chăm sóc trước sinh và thái độ xử trí với phụ nữ mang thai sống trong khu vực bị ảnh hưởng của dịch.
Hướng dẫn nêu rõ: Phụ nữ mang thai cần được xét nghiệm phát hiện vi rút Zika khi có đủ các yếu tố như mang thai 3 tháng đầu; đang sinh sống hoặc đã từng đến vùng có dịch; chồng, bạn tình có kết quả xét nghiệm dương tính với vi rút Zika; có dấu hiệu sốt hoặc phát ban và có ít nhất một trong các triệu chứng như đau mỏi cơ khớp, viêm kết mạc. Danh sách các cơ sở đủ điều kiện xét nghiệm phát hiện vi rút Zika được cập nhật trên website của Cục Y tế dự phòng (vncdc@gov.vn).
Đối với phụ nữ mang thai có kết quả xét nghiệm dương tính với vi rút Zika thì việc chăm sóc thai sản cần căn cứ vào kết quả siêu âm để có xử trí phù hợp. Khi siêu âm không thấy dấu hiệu nghi ngờ đầu nhỏ hoặc bất thường về não thì thai phụ sẽ được tiếp tục theo dõi, chăm sóc thai theo qui định và hẹn siêu âm lại sau mỗi tháng.
Khi siêu âm có dấu hiệu nghi ngờ đầu nhỏ hoặc bất thường về não thì thai phụ cần được chuyển đến cơ sở có khả năng chẩn đoán trước sinh để chẩn đoán chính xác; cân nhắc tiến hành chọc ối hoặc các thăm dò khác để sàng lọc các dị tật bẩm sinh. Nếu chẩn đoán xác định có chứng đầu nhỏ, các cán bộ y tế phải thực hiện thêm các thăm dò khác để hỗ trợ chẩn đoán nguyên nhân và phát hiện các dị tật khác. Đồng thời, cán bộ y tế cung cấp đầy đủ thông tin và tư vấn cho người phụ nữ đang mang thai và người nhà để gia đình tự quyết định. Trường hợp gia đình quyết định giữ thai, cán bộ y tế cần tiếp tục chăm sóc, tư vấn, hỗ trợ tâm lý trước và sau sinh cho người phụ nữ và gia đình…
Bệnh do vi rút Zika là bệnh truyền nhiễm cấp tính, chủ yếu do muỗi vằn Aedes truyền và có thể gây thành dịch. Ngoài ra, bệnh có thể lây truyền qua đường tình dục, đường máu và từ mẹ sang con. Vi rút Zika cùng nhóm với các vi rút sốt xuất huyết Dengue, viêm não Nhật Bản, sốt vàng…; thời gian ủ bệnh từ 3 – 12 ngày. Người bệnh có biểu hiện như sốt, phát ban trên da, viêm kết mạc, đau khớp, đau cơ, mệt mỏi và đau đầu. Tuy nhiên, khoảng 80% các trường hợp nhiễm vi rút Zika không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng.