Diễn ra từ nay tới hết ngày 27/4, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (Hà Nội), triển lãm điêu khắc "Những con chim" của Thái Nhật Minh đã mang đến cho người xem một cái nhìn khá đầy đủ về xu hướng điêu khắc đương đại, cũng như đóng góp của những nhà điêu khắc trẻ với nền điêu khắc của Việt Nam hiện nay...
Từ hình tượng “Những con chim”
Ý tưởng về "Những con chim" đến với Thái Nhật Minh từ năm 2011. Với những mẩu gỗ thừa trong một xưởng mộc, Thái Nhật Minh tạo nên tác phẩm điêu khắc những con chim của mình. "Từ tác phẩm đầu tiên ấy, tôi đã liên tưởng tới những điều lớn hơn, đó là không gian về bầu trời mới, nơi có những quỹ đạo bay liên tục của những con chim. Sau 3 năm sáng tạo trên rất nhiều chất liệu (trong đó chủ yếu là gỗ và nhôm), tôi đã có đủ tác phẩm cho triển lãm điêu khắc cá nhân mang tên “Những con chim” này", Thái Nhật Minh tâm sự.
|
Một tác phẩm tại triển lãm. |
Triển lãm gồm 2 phòng thông nhau, tạo nên hai không gian riêng, nhưng lại có sự liên kết rất chặt chẽ. Phòng thứ nhất với 3 cột cao hơn 3 m từ sàn tới kịch trần, với hình tượng những con chim được xếp chồng lên nhau, tạo cho người xem cảm giác về một không gian chật hẹp. Phòng thứ hai, ngược lại, mở ra khoảng không rộng lớn với những nan tre cong mềm, tượng trưng cho đường bay liên tục của những con chim. Nhà điêu khắc Thái Nhật Minh chia sẻ: “Hai không gian không phải hai tác phẩm riêng biệt mà là hai phần của triển lãm. Hai phần đối lập này chính là sự tương hỗ tạo nên sự hoàn thiện cho tổng thể cả tác phẩm”.
Những con chim trong điêu khắc của Thái Nhật Minh không đi sâu vào chi tiết miêu tả mà được thể hiện dưới dạng hình khối cô đọng. Chúng có rất nhiều hình dáng và tư thế khác nhau gợi nên nhiều cảm xúc: Lúc nặng nề, lúc thanh thoát, lúc căng thẳng, lúc thư giãn… Thái Nhật Minh chia sẻ: “Triển lãm đề cao khát vọng cá nhân của mỗi người. Mỗi con chim mang những tâm trạng khác nhau, tôi muốn khán giả tự trải nghiệm trong không gian của tôi và tự trải nghiệm cảm xúc của riêng mình khi ngắm nhìn tác phẩm. Chính suy nghĩ của khán giả giúp sản phẩm của tôi hoàn thiện hơn”.
Xu hướng điêu khắc đương đại
Điểm đặc biệt trong triển lãm điêu khắc của Thái Nhật Minh chính là sự kết hợp của tác phẩm điêu khắc với nghệ thuật sắp đặt không gian. Đến với triển lãm “Những con chim”, người xem không chỉ thấy những tác phẩm đơn lẻ, mà chứng kiến cả một không gian nghệ thuật với sự sắp xếp có ý đồ của những chi tiết nhỏ thành một tác phẩm lớn. Thái Nhật Minh chia sẻ: “Ở một không gian nào đó, mỗi hình thể có thể đứng hoàn toàn độc lập. Nhưng ở triển lãm này, tôi đã quyết định bỏ qua đi cái riêng của từng tác phẩm, coi “những con chim” chỉ là những “vật thể” trong một không gian lớn, để hướng tới xây dựng một gian ý niệm có tính thống nhất xuyên suốt và mạch lạc này”.
Theo đánh giá của các nhà phê bình, ý tưởng và xu hướng nghệ thuật này của Thái Nhật Minh chính là sự phản ánh những tư tưởng và xu hướng mới của điêu khắc hiện đại về ngôn ngữ khối, chất liệu, việc sắp đặt tổ chức không gian. Nhà nghiên cứu mỹ thuật Nguyễn Anh Tuấn (Viện Mỹ thuật) cho biết: “Thái Nhật Minh đã bắt vào con đường của những nhà điêu khắc đương đại, tạo cho khán giả nhiều mặt giác quan, từ đó đẩy cao hơn nhận thức về mặt thưởng thức của họ”.
Còn theo nhà điêu khắc Đào Châu Hải, các nhà điêu khắc trẻ hôm nay đã bắt đầu làm “một câu chuyện rất khác" so với điêu khắc truyền thống của dân tộc Việt Nam. Xu hướng điêu khắc đương đại mà họ đang theo đuổi là sự thay đổi lớn và triệt để về mặt ngôn ngữ. Sự thay đổi quan trọng này mang đến những chất liệu mới phong phú, sự trình bày tự do ngẫu hứng, ý niệm nhiều hơn là sự diễn giải chau chuốt. “Trong nghề nghiệp, đối với các tác giả, đặc biệt là những tác giả trẻ, cần có sự lựa chọn một trong những con đường đi đúng, có niềm tin, phẩm chất tốt và sự dấn thân vào công việc thì mới có thể bay cao hơn xa hơn trong con đường nghệ thuật đỉnh cao Việt Nam còn nhiều chật hẹp”.
Vân Ly