1-Tổng kết những bài học lớn của cách mạng Việt Nam từ khi có Đảng, Đảng ta đã khẳng định, sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi.
Điều khẳng định đó chẳng những nói lên vai trò của Đảng mà còn cho thấy, Đảng tự ý thức sâu sắc về trách nhiệm to lớn, nặng nề của mình trước Dân tộc và Nhân dân trong sự nghiệp cách mạng vẻ vang vì Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Nhân dịp Tết Giáp Ngọ và kỷ niệm 84 năm Ngày thành lập Đảng (3/2/1930 - 3/2/2014), ngày 3/2/2014 ,Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng dự Lễ kỷ niệm 45 năm Ngày Bác Hồ trồng cây đa tại thôn Yên Bồ, xã Vật Lại , huyện Ba Vì (Hà Nội) và phát động Tết trồng cây nhớ Bác - Xuân Giáp Ngọ 2014. Ảnh: Trí Dũng - TTXVN |
Hồ Chí Minh - người sáng lập và rèn luyện Đảng ta đã từng nêu rõ, mục đích của Đảng là phấn đấu hy sinh đến cùng vì Độc lập - Tự do - Hạnh phúc của Tổ quốc Việt Nam, Dân tộc và Nhân dân Việt Nam. Đảng tồn tại chỉ vì dân, Đảng không có lợi ích nào khác ngoài lợi ích của nhân dân, vì quyền làm chủ thực sự của nhân dân. Người đã dành tất cả nỗ lực và tâm huyết của mình cùng với Đảng và Nhân dân xây dựng nên một Đảng cách mạng chân chính như thế. Đó là Đảng Cộng sản Việt Nam với truyền thống cách mạng vẻ vang đã có 84 năm lịch sử và giờ đây đang đảm nhận trọng trách lãnh đạo và cầm quyền do dân tộc và nhân dân ủy thác.
2- Điều cốt yếu, hệ trọng của lý luận về Đảng lãnh đạo và cầm quyền là xây đắp, gìn giữ và phát triển bền vững mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với dân.
Về phương diện lý luận, mối quan hệ giữa Đảng với dân không chỉ là cơ sở lý luận của công tác dân vận, công tác vận động quần chúng của Đảng mà còn là chỗ kết tinh, quy tụ, là hợp điểm của toàn bộ nội dung xây dựng, chỉnh đốn Đảng trên tất cả các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, trong toàn Đảng - như một cơ thể sống - đến từng tổ chức Đảng như những bộ phận hợp thành, cho đến từng cán bộ, đảng viên - những tế bào làm nên sự sống của cơ thể Đảng. Vì dân mà xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, làm cho Đảng thường xuyên nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu. Xét đến cùng, thực hiện yêu cầu ấy cũng vì mục đích phục vụ nhân dân ngày một tốt hơn, ngày càng xứng đáng hơn với sự tin cậy, với niềm tin yêu của dân đối với Đảng của mình.
Do đó, phải thường xuyên kết hợp tự nỗ lực đầy trách nhiệm của Đảng để xây dựng Đảng với đề cao tính chủ động và trách nhiệm của dân, dân tham gia trực tiếp vào việc xây dựng Đảng, nhất là khi Đảng cầm quyền.
Dựa vào dân mà xây dựng Đảng là điều từ lâu đã được Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm và đích thân chỉ đạo thực hiện. Đây là một trong những tư tưởng lớn, ở tầm chiến lược, định hình trong chủ thuyết xây dựng Đảng Cộng sản cầm quyền của Hồ Chí Minh.
Chào mừng kỷ niệm 84 năm Ngày thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam, ngày 2/2/2014 tại nhà hát Đài truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Thành ủy, Đài truyền hình thành phố (HTV) và Ban tổ chức các Ngày lễ lớn thành phố tổ chức chương trình giao lưu, nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Mãi mãi vững niềm tin”. Ảnh: Thế Anh-TTXVN |
Chủ thuyết này được thể hiện cô đọng trong 456 từ ở 12 điều "Xây dựng Đảng cách mạng chân chính" mà Người nói rõ trong tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc", năm 1947. Đã hơn 60 năm trôi qua, những kiến giải của Người vẫn còn nguyên giá trị, vẫn sống động tính hiện đại và thời sự. Để quan hệ giữa Đảng với dân, giữa dân với Đảng thực sự là một quan hệ máu thịt, Đảng phải chăm lo tiềm lực tư tưởng, lý luận, tiềm lực trí tuệ của đội tiên phong. Đảng phải có đường lối chính trị đúng đắn, sáng suốt, đảm bảo cho Đảng không mất phương hướng chính trị, nhất là ở những hoàn cảnh phức tạp, đầy thử thách cam go. Chỉ có không xa dân, không thoát ly cuộc sống của dân, thấu hiểu đời sống, tâm trạng, nguyện vọng của dân, biết tin dân và trọng dân, biết lắng nghe dân thì Đảng mới hình thành nên quyết sách đúng, đảm bảo cho đường lối của Đảng thuận lòng dân, ý Đảng phản ánh đúng lòng dân và nhanh chóng trở thành phép nước.
Nước là nước của dân, Nhà nước là quyền uy của dân, do dân kiểm soát. Phép nước là luật pháp, thể hiện ý chí, quyền lực của dân. Chỉ với đường lối chính trị đúng đắn, sáng suốt đó do Đảng đề ra và lãnh đạo thực hiện thì mục đích vì dân mới được thực hiện. Theo chỉ dẫn của Hồ Chí Minh, Đảng là một tổ chức cách mạng phục vụ giai cấp, dân tộc, nhân dân và nhân loại chứ Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài. Do đó, tổ chức Đảng phải trong sạch, phải có kỷ luật sắt, nghiêm minh, đoàn kết thống nhất, muôn người như một người, thực hành dân chủ tập trung.
Đó là sức sống, sức chiến đấu của Đảng. Có lý luận khoa học dẫn đường để có đường lối chính trị đúng và tổ chức mạnh chưa đủ. Đảng và mỗi đảng viên còn phải có đạo đức cách mạng trong sáng, có văn hóa, nhất là văn hóa chính trị và văn hóa đạo đức. Hồ Chí Minh nhấn mạnh, "Đảng là đạo đức là văn minh". Tư tưởng Hồ Chí Minh, triết lý Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng về đạo đức, lối sống, đưa các giá trị văn hóa vào trong Đảng thể hiện một tầm nhìn chiến lược, một trù tính lâu dài, một lo toan thường trực; đã cầm quyền thì phải luôn phòng ngừa sự suy thoái bởi danh lợi, chức quyền gây ra. Thực tế đã cho thấy những bài học, những sự trả giá đau đớn về điều đó. Mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với dân nếu bị suy giảm, thậm chí bị thương tổn nặng nề thì một phần lớn do đạo đức, văn hóa trong Đảng, trong cán bộ đảng viên yếu kém, suy thoái mà ra. Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI "một số vấn đề cấp bách trong xây dựng Đảng hiện nay" đã phê phán nghiêm khắc tình trạng này.
Lý luận xây dựng Đảng Cộng sản cầm quyền xoay quanh mối quan hệ giữa Đảng với dân, quyết định sinh mệnh của Đảng và sự tồn vong của chế độ.
Về phương diện thực tiễn, mối quan hệ giữa Đảng với dân như một thước đo chính trị, một chỉ báo xã hội cho thấy uy tín, ảnh hưởng của Đảng như thế nào qua thái độ, niềm tin và tình cảm của dân, của cán bộ đảng viên với Đảng.
Chỉ cần nhận biết tình trạng quan liêu, lãng phí, tham ô, tham nhũng đang diễn ra, đặc biệt là quốc nạn tham nhũng gây tổn hại tới lợi ích của dân, tới lợi ích công, làm suy yếu sức mạnh công quyền, làm tổn hại tới uy tín và thanh danh của Đảng, của chế độ thì đủ thấy những thách thức nguy hiểm mà chúng ta đang phải đối mặt.
3- Quan hệ máu thịt giữa Đảng với dân trong tình hình, bối cảnh hiện nay, lại một lần nữa đòi hỏi chúng ta phải có nhận thức đầy đủ hơn, quyết tâm chính trị và trách nhiệm xã hội cùng với nghĩa vụ đạo đức cao hơn để hành động mạnh mẽ hơn, để nuôi dưỡng cội nguồn của sức mạnh và thực hiện bí quyết của thành công. Cội nguồn ấy sâu xa và bền bỉ chỉ xoay quanh một chữ "Dân" mà thôi. Đó là lòng yêu nước và tinh thần dân tộc của nhân dân ta mà Đảng phải ra sức phát huy theo đúng tư tưởng, phương pháp và phong cách Hồ Chí Minh, theo tấm gương đạo đức của Người. Nói về cội nguồn sức mạnh ấy, Hồ Chí Minh coi lòng yêu nước là truyền thống quý báu của dân ta.
Nó có sức mạnh nhấn chìm bè lũ cướp nước và bán nước. Trước đây, chống xâm lược để giành lấy độc lập chủ quyền. Ngày nay, ý thức ấy vẫn thường trực trong lòng mỗi người dân Việt Nam trước những mưu mô xâm lược, đe dọa độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ nước ta. Trước đây, ta biết đau, biết nhục vì tình cảnh nô lệ, ngày nay các thế hệ người Việt Nam chúng ta còn phải biết đau, biết nhục vì đói nghèo, lạc hậu. Giặc ngoại xâm ở xa, giặc nội xâm ở gần, rất gần, ở ngay trong lòng người, nó ẩn nấp tinh vi, phá hoại khôn lường. Giặc nội xâm ấy biểu hiện muôn hình vạn trạng mà hiện hình rõ nhất là tham nhũng. Lên án thói vô cảm đến nhẫn tâm trước nỗi bất hạnh khổ đau của con người chưa đủ, phải chế tài hóa và thực thi chế tài để chặn đứng thói vô trách nhiệm, đồng thời trừng trị thích đáng tham nhũng, nói như Hồ Chí Minh "trừng trị tất cả những kẻ bất liêm, bất kể chúng là ai".
Yêu nước và niềm tự hào dân tộc chính đáng gắn liền và thúc đẩy đoàn kết, đại đoàn kết toàn dân tộc. Đặc sắc này của cội nguồn sức mạnh Việt Nam đã từng được minh xác bởi lịch sử.
Trong tình hình hiện nay, yêu nước, đoàn kết và tinh thần dân tộc là tập hợp sức mạnh để bảo vệ chế độ. Lại chính nhân dân là người thể hiện chân thực, sinh động và cảm động cho sức mạnh ấy. Nó là thước đo, vật kiểm chứng cho nội lực dân tộc, cho nguồn trữ năng tinh thần và văn hóa vô giá của dân tộc ta, của nhân dân ta. Đảng càng phải nêu gương thực hành văn hóa trong Đảng, không chỉ làm tăng sức mạnh, nuôi dưỡng cội nguồn sức mạnh mà còn là bí quyết của thành công.
Sáng tạo, càng ngày càng tỏ rõ vai trò, ý nghĩa của nó trong hoạt động hướng tới phát triển bền vững và hiện đại hóa. Một dân tộc giàu truyền thống văn hóa và văn hiến như dân tộc Việt Nam không thể thiếu và yếu năng lực sáng tạo, bản lĩnh sáng tạo.
Đó cũng là cội nguồn sức mạnh, ở đó Đảng ta với những trải nghiệm đã qua, với kinh nghiệm đã tích lũy, với năng lực không ngừng trưởng thành đã tỏ rõ sức sáng tạo quý báu, mà thực tiễn đã chứng thực, dân tộc và nhân dân tin cậy, tự hào về Đảng của mình.
Sức sáng tạo của Đảng cổ vũ và kích thích sáng tạo của dân, nuôi dưỡng và phát huy sức sáng tạo trong dân nhờ sức giải phóng của đường lối đổi mới do Đảng khởi xướng. Đủ hiểu vì sao Hồ Chí Minh luôn luôn căn dặn phải học dân, hỏi dân, phải gần dân, tin dây, thương dân, để vì dân. Cũng đủ hiểu vì sao, Người đòi hỏi dân chủ và cảnh báo nguy cơ biến dân chủ thành "quan" chủ. Người cũng phê phán những cán bộ đảng viên thoái hóa "lên mặt quan cách mạng". Những cội nguồn sức mạnh đó cho thấy vai trò to lớn của dân. Đảng vì dân nên Đảng ý thức rõ và nêu cao trách nhiệm của mình để không ngừng nuôi dưỡng, phát huy sức mạnh của nhân dân. Chính sức mạnh ấy làm cho Đảng mạnh, vừa được dân bảo vệ vừa tự bảo vệ mình bằng hậu thuẫn của lòng dân.
Đó cũng chính là bí quyết của thành công.
Bí quyết ấy có trong quy luật của muôn đời, cần nhận thức đúng và vận dụng khéo như Hồ Chí Minh chỉ dẫn.
Không có dân thì Đảng không có lực lượng mà không có Đảng thì dân không có người lãnh đạo. Có dân thì có tất cả mà mất dân là mất hết.
Với Đảng cầm quyền, như Đảng ta, bí quyết của thành công còn là Đảng tiên phong và đảng viên gương mẫu, nhất là đảng viên giữ cương vị lãnh đạo. Nói ít làm nhiều, lời nói đi đôi với việc làm, làm vì dân, sống vì dân, đặt lợi ích của dân, của sự nghiệp chung lên trên hết, trước hết. Làm cho dân tin, không có gì tốt hơn, là làm cho dân cảm nhận được, kiểm chứng được hiệu quả việc làm, hành vi, lối sống của cán bộ đảng viên, nhất là những người lãnh đạo, giữ trọng trách.
4- 70 năm về trước, vào một đêm đông giá lạnh, giữa núi rừng Việt Bắc, Đại tướng Võ Nguyên Giáp được Bác Hồ căn dặn, làm cách mạng phải "Dĩ công vi thượng". Suốt cuộc đời, Đại tướng đã tâm niệm và thực hành xuất sắc lời dạy đó của Người thầy vĩ đại Hồ Chí Minh. Suốt cuộc đời vì dân vì nước, trí tuệ mưu lược và nhân cách cao quý của Đại tướng đã dâng hiến trọn vẹn, toàn vẹn cho nước, cho dân, cho Đảng. Đó là Đại tướng của nhân dân, sống mãi trong lòng dân, là vị nhân tướng số 1 của thời đại Hồ Chí Minh, niềm tự hào của toàn Đảng toàn dân ta.
Những ngày toàn dân khóc thương Đại tướng trong lễ Quốc tang - Dân tang vừa qua cho ta cảm nhận tận đáy lòng về quan hệ máu thịt giữa Đảng với dân từ cuộc đời và sự nghiệp, đức độ và tài năng của Đại tướng.
Đảng ta vào lúc này có tới 4 triệu đảng viên. Dân ta đã đông tới 90 triệu người. Tất cả vì hạnh phúc của nhân dân - đó là trách nhiệm mà Đảng đang gánh vác. Nhân dân biết rõ Đảng vì dân nên dân tin yêu và bảo vệ Đảng của mình.
GS.TS Hoàng Chí Bảo, Hội đồng Lý luận Trung ương