Người di cư chờ đợi tại vùng biên giới giao giữa Pazarkule, Thổ Nhĩ Kỳ và Kastanies của Hy Lạp ngày 1/3. Ảnh: Reuters
Đài Sputnik dẫn phát biểu trên truyền hình của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 2/3 cho biết hàng triệu người di cư sẽ sớm di chuyển hướng về phía đường biên giới của Thổ Nhĩ Kỳ với Liên minh châu Âu (EU).
"Thời kỳ hy sinh đơn phương của Thổ Nhĩ Kỳ về vấn đề người tị nạn đã chấm dứt. Do chúng tôi đã mở các biên giới, số người tị nạn hướng tới châu Âu đã lên tới hàng trăm ngàn. Con số này sẽ sớm lên tới hàng triệu người", nhà lãnh đạo cảnh báo.
Theo ông Erdogan, các nhà lãnh đạo châu Au đã yêu cầu ông đóng cửa biên giới, song tình hình đã quá muộn. Ông cho rằng phương Tây cần phải chia sẻ gánh nặng về trách nhiệm tiếp đón người di cư. “Hôm nay, tôi sẽ gặp Thủ tướng Bulgaria và ngày mai tôi sẽ nói chuyện với Thủ tướng Đức Angela Merkel. Đàm phán bốn hoặc năm bên về tình hình Syria sẽ nằm trong chương trình nghị sự”, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh.
Cuối tuần trước, Ankara tuyên bố mở cửa các đường biên giới với châu Âu cho người di cư với lý do không còn khả năng nhận thêm.
Tuyên bố trên đã khiến Chính phủ Hy Lạp đẩy mạnh các nỗ lực để bảo vệ biên giới nước này. Lực lượng cảnh sát biên giới Hy Lạp đã sử dụng hơi cay và lựu đạn gây choáng để ngăn chặn người nhập cư tràn vào lãnh thổ.
Hôm 28/2, Bộ Nội vụ Thổ Nhĩ Kỳ báo cáo có trên 47.000 người đã tìm cách đến EU. Một ngày sau, bộ trên đã nâng con số này lên 76.000 người.
Ngày 1/3, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết Paris sẽ bày tỏ “sự đoàn kết toàn diện” với Hy Lạp và Bulgaria trước làn sóng người tị nạn, đồng thời cam kết sẽ cung cấp các biện pháp hỗ trợ bảo vệ biên giới cho hai quốc gia kể trên.
Năm 2016, Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một thỏa thuận với Brussels trong đó cam kết Ankara sẽ chặn dòng người di cư vào châu Âu để đổi lấy hỗ trợ tài chính từ liên minh này. Tuy nhiên, vài năm sau đó, Ankara đã liên tiếp cáo buộc khối EU không cung cấp đủ viện trợ cũng như hỗ trợ tái định cư cho người di cư ở châu Âu. Mối quan hệ EU – Ankara đã xấu đi rõ rệt kể từ sau vụ đảo chính tại Thổ Nhĩ Kỳ năm 2016. Tại thời điểm đó, Chính phủ của Tổng thống Erdogan đã tiến hành cuộc thanh lọc, sa thải hàng chục ngàn người.
Động thái mở cửa biên giới với phương Tây của Thổ Nhĩ Kỳ diễn ra trong bối cảnh xung đột leo thang tại tỉnh Idlib – nơi hàng chục ngàn tay súng và lực lượng của Thổ Nhĩ Kỳ đối đầu với binh sĩ Syria trong những tuần qua – đã đặt sinh mạng của người dân địa phương, vốn lên đến 3 triệu người, vào tình thế nguy hiểm.
Trong bài phát biểu hôm 1/3, ông Erdogan cảnh báo Syria nhanh chóng rút quân khỏi Idlib về các đường phân định do Thổ Nhĩ Kỳ sắp đặt trước hoặc sẽ phải chịu hậu quả “đầu rơi máu chảy”. Dự kiến, Tổng thống Erdogan sẽ đến thủ đô Moskva vào ngày 5/3 để đối thoại với người đồng cấp Nga Vladimir Putin về cuộc khủng hoảng Idlib. Bình luận về chuyến công tác, ông Erdogan hy vọng về việc đạt được một thỏa thuận ngừng bắn.