Nước Mỹ tránh được một vụ vỡ nợ nghiêm trọng trong gang tấc sau khi dự luật nâng trần nợ công đồng thời mở cửa trở lại chính phủ vừa được quốc hội thông qua và Tổng thống Barack Obama ký thành luật. Thời điểm ông Obama đặt bút ký chỉ cách thời điểm Mỹ bị vỡ nợ chưa đầy hai tiếng đồng hồ.
Chiến thắng cho phe Dân chủ
Sau hàng tuần tranh cãi, xung đột chính trị dữ dội, hai viện quốc hội Mỹ cuối cùng cũng thống nhất được biện pháp cứu nước Mỹ trước khi thời gian nhích sang ngày 17/10 (giờ Mỹ) - thời điểm theo tính toán nước này sẽ không còn tiền để hoạt động. Dự luật được thông qua tại Thượng viện với 81 phiếu thuận, 18 phiếu chống, rồi vượt qua “ải” Hạ viện với 285 phiếu thuận, 144 phiếu chống cuối ngày 16/10.
Du khách thăm tượng Nữ thần Tự do ở New York ngày 16/10. Khu vực này từng bị đóng cửa vì chính phủ Mỹ ngừng hoạt động. Ảnh: THX/TTXVN |
Luật này giữ nguyên những điều khoản mà Tổng thống Obama đã đặt ra cách đây ba tuần và được coi là chiến thắng của phe Dân chủ. Theo đó, chính phủ sẽ có thêm tiền để hoạt động đến ngày 15/1/2014 và Bộ Tài chính Mỹ được phép vay thêm để phục vụ các khoản chi đến 7/2/2014 hoặc lâu hơn một tháng. Trái lại, luật không có một điều khoản nào “chiều” theo ý của phe Cộng hòa đòi hủy bỏ hoặc thu hẹp quy mô chương trình chăm sóc sức khỏe “Obamacare”.
Thừa nhận thất bại sau cuộc bỏ phiếu, Chủ tịch Hạ viện John Boehner nói: “Chúng tôi đã chiến đấu tốt. Chỉ là chúng tôi không giành chiến thắng”. Ông cũng cho rằng không có lý do gì để bỏ phiếu chống dự luật dù phe Cộng hòa không thích các điều khoản này. Nhiều nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện có tâm trạng buộc phải chấp nhận một thỏa thuận không vừa ý họ.
Sau khi ký thành luật, Tổng thống Obama đã cảnh báo rằng nước Mỹ phải chấm dứt kiểu “cầm quyền bằng khủng hoảng” và giới lãnh đạo cần phải giành lại được niềm tin của người dân Mỹ.
Sau tin trên, Văn phòng Quản lý và Ngân sách Mỹ ra tuyên bố cho biết hàng trăm nghìn công chức liên bang đã được lệnh mở cửa trở lại các văn phòng ngay lập tức và có trật tự. Tuyên bố có đoạn: “Đây là một thời điểm đặc biệt khó khăn đối với công chức liên bang và tôi muốn cám ơn họ vì vẫn tiếp tục cam kết phục vụ người dân”.
Cuộc chiến chưa kết thúc
Việc quốc hội Mỹ đạt được thỏa thuận nâng trần nợ công đã giải cứu không chỉ nền kinh tế Mỹ mà cả nền kinh tế thế giới khỏi một cuộc khủng hoảng nhãn tiền. Sau khi nước Mỹ “thoát hiểm”, ông Harry Reid, lãnh đạo phe Dân chủ đa số tại Thượng viện, đã cảm ơn thượng nghị sĩ Mitch McConnell, lãnh đạo phe Cộng hòa thiểu số, vì đã cùng ông đưa ra dự luật chấm dứt một trong những mâu thuẫn đảng phái tồi tệ nhất trong lịch sử Mỹ.
Tuy nhiên, thực tế không được lạc quan như lời ông Reid nói. Các nhà phân tích cảnh báo một điều rõ ràng là việc thông qua dự luật chỉ là cuộc đình chiến tạm thời, trì hoãn cảnh đấu đá chính trị trong 4 tháng nữa, để rồi sau đó nó có thể tiếp tục theo đúng lối cũ. Phe Cộng hòa đã khẳng định quyết tâm tìm mọi cách ngăn chặn “thảm họa Obamacare” và tuyên bố sẽ gây áp lực buộc chính quyền Tổng thống Obama phải cắt giảm mạnh chi tiêu ngân sách tài khóa 2014.
Lịch sử nước Mỹ cho thấy có khả năng quốc hội Mỹ sẽ lại không thể thống nhất và sẽ lại đẩy quốc gia này đến bờ vực đóng cửa và vỡ nợ.
Thùy Dương