Khu vực hành lang suối tại tổ dân phố 4A, mặt tiền đường Hồ Chí Minh dài hơn 12 mét, vị trí đắc địa tại huyện Đăk Hà (Kon Tum), hiện cửa hàng Con Cưng thuê kinh doanh.
Giao đất "vàng" trái luật
Khu vực hành lang suối ở Tổ dân phố 4A, mặt tiền đường Hồ Chí Minh dài 12 mét là vị trí đắc địa tại huyện Đăk Hà trong việc kinh doanh (hiện đang được shop Con Cưng thuê). Với lý do người dân hay vức rác tại suối, gây ô nhiễm môi trường, năm 2017, UBND huyện Đăk Hà đã có văn bản thống nhất chủ trương để UBND thị trấn cho ông Đỗ Trọng Lâm (cạnh bên) thuê đất làm nơi rửa xe (1121/UBND-TH ngày 14/8/2017).
Sau khi có chủ trương trên, UBND thị trấn đã ký hợp đồng với ông Đỗ Trọng Lâm nhưng không qua đấu giá. Việc cho thuê đất đối với suối và hành lang để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp là trái quy định tại Điều 163 Luật Đất đai năm 2013. Sau khi được thuê, ông Lâm đã tự ý xây dựng công trình trên suối và hành lang suối. Đến năm 2018, khi phát hiện sự việc, UBND huyện Đăk Hà đã có 3 văn bản (số 344/UBNDTH ngày 19/3/2018; số 380/UBND-TH ngày 26/3/2018 và Thông báo số 386/TB-UBND ngày 20/6/2018) yêu cầu UBND thị trấn xử lý đối với các hành vi của ông Lâm và yêu cầu tháo dỡ nhưng UBND thị trấn đã không thực hiện.
Phía sau lô đất đang cho cửa hàng Con Cưng thuê buôn bán, hành lang suối bị lấn chiếm, dòng suối bị thu hẹp.
Tuy nhiên, UBND huyện Đăk Hà không quyết liệt trong chỉ đạo, yêu cầu UBND thị trấn Đăk Hà xử lý các sai phạm. "Khuyết điểm, sai phạm của UBND thị trấn là nghiêm trọng; hành vi xây dựng lấn, chiếm suối và hành lang suối của ông Đỗ Trọng Lâm đã diễn ra trong thời gian dài nhưng UBND thị trấn không xử lý hành chính và có biện pháp xử lý gây dư luận xấu trong nhân dân, làm ảnh hưởng đến uy tín của địa phương…" là nội dung kết luận tại báo cáo số 107/BC-UBND huyện Đăk Hà ngày 16/2/2023.
Theo tìm hiểu của phóng viên, UBND thị trấn Đăk Hà đã kiểm tra và lập các biên bản làm việc liên quan đến công trình xây dựng của ông Đỗ Trọng Lâm nhưng không lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính theo quy định. Khi Đoàn Thanh tra tỉnh vào làm việc, UBND thị trấn không cung cấp hồ sơ, tài liệu để làm rõ nội dung thanh tra, trong đó chưa làm rõ số tiền đã thu cho thuê mặt bằng của ông Đỗ Trọng Lâm, vi phạm quy định trách nhiệm của cơ quan, tổ chức là đối tượng thanh tra theo Điều 10 Luật Thanh tra năm 2010…
Với UBND huyện Đăk Hà, sau 3 văn bản chỉ đạo trong năm 2018 mặc dù UBND thị trấn không thực hiện, UBND huyện cũng không có thêm chỉ đạo nào.
Kiểm điểm nhiều tổ chức, cá nhân
Phát hiện sai phạm từ năm 2018 nhưng đến nay việc xử lý trách nhiệm của các cá nhân, tập thể trong vụ việc vẫn chưa được giải quyết triệt để. Lô đất "vàng" trên vẫn đang được cho thuê kinh doanh công khai.
Thực hiện Kết luận Thanh tra số 06/KL-STNMT ngày 28/9/2022 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum về việc cho thuê đất, quản lý, sử dụng đất, xây dựng công trình trên đất "vàng" trên, UBND huyện Đăk Hà đã kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan đối với các sai phạm được chỉ ra tại kết luận. Theo đó 4 tập thể gồm: UBND huyện và phòng Kinh tế-Hạ tầng, UBND thị trấn và Phòng Tài nguyên và Môi trường thống nhất kiểm điểm hình thức rút kinh nghiệm.
Với 14 cá nhân, trong đó ông Đoàn Ngọc Thắng, nguyên Chủ tịch UBND huyện giai đoạn 2016 - 2019, đây là giai đoạn xảy ra sai phạm nhiều, tràn lan tại dự án không xem xét kiểm điểm vì đang trong thời gian bị tòa án xét xử một vụ án khác; ông Ka Ba Thành, nguyên Chủ tịch UBND huyện từ tháng 1 - 6/2020, thời gian làm Chủ tịch UBND huyện ngắn, không được chủ tịch tiền nhiệm bàn giao nội dung này. Khi làm Bí thư Huyện ủy, ông Ka Ba Thành cùng Ban Thường vụ Huyện ủy có nhiều giải pháp quyết liệt để xử lý vụ việc nên UBND huyện Đăk Hà nghề nghị UBND tỉnh không kiểm điểm, kỷ luật; thống nhất với hình thức kiểm điểm rút kinh nghiệm. Với ông Hà Tiến, Chủ tịch UBND huyện từ tháng 7/2020 đến nay, khuyết điểm chưa chỉ đạo quyết liệt đối với hành vi xây dựng lấn, chiếm xây dựng công trình lấn, chiếm suối và hành lang suối của ông Đỗ Trọng Lâm… Biện pháp khắc phục đã chỉ đạo thu hồi hai văn bản sai của huyện, chỉ đạo ra quyết định phạt hành chính đối với ông Đỗ Trọng Lâm với số tiền 50 triệu đồng. Vì vậy, đề xuất của UBND huyện Đăk Hà với UBND tỉnh không kiểm điểm, kỷ luật và thống nhất với hình thức kiểm điểm rút kinh nghiệm với ông Hà Tiến.
Phía sau lô đất đang cho cửa hàng Con Cưng thuê buôn bán, hành lang suối bị lấn chiếm, dòng suối bị thu hẹp.
Với 8 cá nhân còn lại (trừ 3 trường hợp đang bị tòa xét xử ở vụ án khác), UBND huyện Đăk Hà đều thống nhất kiểm điểm ở hình thức kiểm điểm rút kinh nghiệm với 7 cá nhân. Riêng hành vi vi phạm của ông Nguyễn Chí Ánh, nguyên Chủ tịch UBND thị trấn Đăk Hà, thiếu trách nhiệm, buông lỏng trong công tác quản lý đất đai, xây dựng trên địa bàn để xảy ra tình trạng xây dựng trái phép nhưng không có biện pháp ngăn chặn và xử lý; không chấp hành văn bản chỉ đạo của UBND huyện về việc xử lý đối với hành vi xây dựng trái phép của ông Đỗ Trọng Lâm; phát hiện hành vi vi phạm đã lập biên bản vi phạm nhưng không lập hồ sơ, xử lý vi phạm hành vi lấn chiếm suối và hành lang suối của ông Đỗ Trọng Lâm…UBND huyện Đăk Hà xác định hành vi vi phạm của ông Nguyễn Chí Ánh là nghiêm trọng đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật (báo cáo số 107 ngày 16/2/2023 của UBND huyện Đăk Hà).
Liên quan đến vụ việc, ngày 11/9, Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum đã có ý kiến (tại văn bản 5627/VP-NNTN) giao Sở Tài nguyên và Môi trường khẩn trương phối hợp với Sở Nội vụ tham mưu UBND tỉnh có ý kiến đối với báo cáo kiểm điểm của huyện Đăk Hà; báo cáo kết quả thực hiện với UBND tỉnh trước ngày 18/9. UBND huyện Đăk Hà phải thực hiện nghiêm Kết luận Thanh tra số 06/KL-STNMT ngày 28/9/2022 đối với lô đất "vàng" trên.