Ba bị cáo này bị Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội truy tố về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” theo quy định tại Điều 244, khoản 1, điểm b – Bộ luật Hình sự năm 2015.
Các bị cáo tại phiên tòa.
Trong số 3 bị cáo, Tân có một tiền án về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” bị Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Ninh phạt 30 tháng tù treo vào năm 2010. Tiếp đó, năm 2018, Tân có 1 tiền sự, bị Công an thị xã Sơn Tây (Hà Nội) xử phạt vi phạm hành chính 3 triệu đồng về hành vi vận chuyển 3 cá thể rắn hổ mang nhưng không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp.
Vụ án bắt nguồn từ giữa tháng 2/2021, Tân đang làm việc tại xây xăng của gia đình ở thôn 2, xã Phụng Thượng thì có một người đàn ông khoảng 25 tuổi (chưa xác định lai lịch) đi xe ô tô (không rõ biển kiểm soát) đến đổ xăng. Người này nói chuyện với Tân về việc ông ta có một con gấu đã chết đang để đông lạnh, muốn bán với giá 80 triệu đồng và 16 chi là chân gấu. Nếu Tân mua con gấu đông lạnh kia, ông ta sẽ tặng kèm theo số chi nói trên.
Do trước đây Tân đã từng buôn bán động vật hoang dã, nhận thấy con gấu đông lạnh giá 80 triệu đồng là giá rẻ nên Tân đồng ý mua. Sau khi thỏa thuận xong, người đàn ông lái xe đi, một lúc sau người này quay lại mang theo một cá thể gấu cùng 16 chi (chân động vật) được bọc trong cùng một bao tải dứa màu đen.
Tân mở bao tải dứa ra kiểm tra, thấy bên trong là một cá thể gấu đông lạnh được nhuộm vàng vằn đen trên thân, nhìn giống loài hổ, kèm theo đó là 16 chi động vật. Khi Tân thắc mắc, người đàn ông bán gấu nói, anh ta “ngụy trang” con gấu cho giống con hổ để dễ bán. Mua bán xong, Tân gọi bị cáo Khoa và Mạnh (anh vợ Tân) đến cùng khiêng cá thể gấu ngựa đông lạnh và 16 chi động vật nêu trên mang cất vào tủ đông lạnh của Tân để trong bếp nhà Mạnh.
Hôm sau Mạnh hỏi Tân: “Sao lúc trước bảo gấu mà bây giờ là hổ?”. Tân giải thích đây là gấu giả hổ và nhờ Mạnh giữ kín việc cất giấu gấu, cũng như chú ý hoạt động của tủ cấp đông. Sau đó Tân quảng cáo rao bán hổ. Trưa 13/5/2021, Tân bảo Khoa đưa một khách muốn mua hổ đến nhà Mạnh để xem cá thể gấu ngựa được nhuộm màu vàng vằn đen trên thân giống loài hổ và 16 chi động vật.
Khi Khoa và Mạnh vừa cho khách xem xong, Công an xã Phụng Thượng và Tổ công tác Phòng Cảnh sát môi trường Công an Hà Nội vào kiểm tra thu giữ một cá thể gấu ngựa và 16 chi động vật nêu trên. Kết quả giám định cho thấy, cá thể gấu ngựa có tên khoa học là Ursus thibetanus; 6 chi loài gấu ngựa có tên khoa học Ursus thibetanus; 10 chi của loài cầy mực có tên khoa học Aretictis binturong. Tất cả đều là loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ (có tên trong Phụ lục 1 Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ ban hành kèm Nghị định 64 của Chính phủ). Ngoài ra, không đủ cơ sở khoa học để xác định số chi trên của bao nhiêu cá thể, độ tuổi và khi tách rời cơ thể có sống được trong tự nhiên hay không.
Sau khi xem xét vụ án, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt Tân 42 tháng tù và nộp phạt 50 triệu đồng. Hai bị cáo Mạnh và Khoa cùng bị phạt 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.