Việt Nam nâng cao chuỗi giá trị nội địa để đón bắt nhiều cơ hội năm 2019

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, các quốc gia mới nổi và đang phát triển (EMDEs) như Việt Nam đang đứng trước thời cơ “thập kỷ có một” để tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Chú thích ảnh
Các DN Việt Nam cần nâng cao chuỗi giá trị nội địa để đón bắt nhiều cơ hội năm 2019.

Theo đó, những thay đổi căn bản trong bức tranh thương mại toàn cầu do căng thẳng quan hệ Mỹ - Trung Quốc và sự cải tổ WTO có thể sẽ thúc đẩy chiến lược “Trung Quốc + 1” và “Làn gió phương Nam” của Hàn Quốc. Việt Nam chính là điểm giao thoa lý tưởng giữa hai chiến lược này.

Bởi, trong làn sóng tìm kiếm điểm đến mới của các tập đoàn nước ngoài, Việt Nam hiển nhiên là một trong những lựa chọn đầy hấp dẫn nhờ vị trí chiến lược và sự kết nối sâu rộng với Trung Quốc – một trong ba trung tâm sản xuất của thế giới. Tuy nhiên, lợi thế cạnh tranh từ chi phí nhân công thấp sẽ không đủ để đẩy nhanh tiến trình trên, đặc biệt khi sự hấp dẫn này đang dần phai nhạt. Do vậy, Chính phủ cần vạch rõ lộ trình để hỗ trợ khối doanh nghiệp ngoài Nhà nước đạt được sức cạnh tranh tốt hơn.

Theo đó, việc nâng cao chuỗi giá trị nội địa là điều tất yếu và được hình thành bởi sự đồng nhất, hợp tác giữa các khu vực kinh tế cũng như nhà lập pháp. Trong suốt giai đoạn phát triển này, khu vực tư nhân nắm vai trò trọng yếu. Tầm quan trọng của khu vực tư nhân đã được giới chức lãnh đạo Việt Nam nhấn mạnh trong Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ 12. Các doanh nghiệp lớn và vừa cần được nâng đỡ để trở thành nhân tố dẫn dắt sự phát triển của chuỗi giá trị nội địa. Nếu thành công, điều này sẽ tạo tác động lan tỏa tới khu vực doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.

Hiện tại, đã sự hình thành của một số chuỗi giá trị nội địa trong các ngành công nghiệp khác nhau như điện tử, ô tô, dược, hàng không, dầu khí, thực phẩm và đồ uống.... Thêm nữa, các chính sách ưu đãi cho sản xuất trong nước, gồm thuế quan và phi thuế quan, sẽ mang đến cơ hội lớn cho khu vực sản xuất nội địa nhằm phát triển, sản xuất quy mô lớn và lấp đầy khoảng trống chuỗi giá trị trong nước.

Theo nhóm phân tích của Công ty CP Chứng khoán Rồng Việt, các chuyên gia kinh tế - tài chính cho rằng, các nhà sản xuất trong nước đang có cơ hội trỗi dậy và thay thế các mặt hàng nhập khẩu nhờ tác động từ Thông tư 116. Tầm quan trọng của khu vực sản xuất ô tô đối với một nền kinh tế chưa bao giờ bị nghi ngờ. Hiện tại, một số nhà sản xuất ô tô đang kiến nghị giảm thuế đối với các mặt hàng có tỷ lệ nội địa hóa cao. Điều này có thể sẽ được thảo luận trong các kỳ họp quốc hội 2019.

Bên cạnh đó, hợp tác và tận dụng chuỗi giá trị của các doanh nghiệp đa quốc gia đang hiện diện là việc làm tất yếu cho kế hoạch phát triển của doanh nghiệp Việt Nam. Hiện tại, Formosa, Intel và các tập đoàn gia đình lớn đến từ Hàn Quốc như Samsung, LG... đang đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế.

Các chuyên gia cũng ghi nhận xu hướng đầu tư nước ngoài mới tại Việt Nam khi khoản vốn góp và mua cổ phần đang tăng rất mạnh trong khi nguồn vốn đăng ký mới và bổ sung ít thay đổi, thị trường M&A sẽ khá bận rộn trong thời gian tới. Dòng vốn đầu tư này phần lớn đều đi vào các lĩnh vực quan trọng và hấp dẫn tại Việt Nam. Tính tới cuối tháng 11 vừa qua, tổng vốn góp và mua cổ phần đạt 2,3 tỷ USD, tăng gấp đôi so với năm 2016. Lượng vốn đầu tư vào khu vực sản xuất ghi nhận trên 1,8 tỷ USD, theo sau là các ngành xây dựng, bất động sản, khoa học công nghệ cũng như lưu trú và dịch vụ ăn uống.

Về khía cạnh địa điểm, TP Hồ Chí Minh là trung tâm của dòng vốn nhờ lợi thế về sản xuất, tiêu dùng, du lịch và bất động sản. Nguồn vốn này xuất phát chính từ ba địa điểm: Hàn Quốc, Singapore, British Virgin Islands. Các chuyên gia tin rằng, sự phát triển của dòng vốn đầu tư nước ngoài sẽ góp phần hỗ trợ quá trình thoái vốn và sự phát triển của doanh nghiệp Việt Nam.

Bên cạnh việc phát triển chuỗi giá trị nội địa theo chiều sâu, các hiệp định thương mại thế hệ mới sẽ tác động mạnh tới sự phát triển và lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong khu vực ASEAN, chẳng hạn hiệp định CPTPP có hiệu lực từ  ngày 14/1/2019 và cơ hội từ hiệp định thương mại tự do Việt Nam – châu Âu (EVFTA) là rất lớn.

EVFTA là một dạng hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, trong đó bao gồm các vấn đề như giải quyết tranh chấp đầu tư, bảo hộ sở hữu trí tuệ và kiểm soát an ninh mạng. Một khi có hiệu lực, EU sẽ xóa bỏ 99% các dòng thuế, gỡ bỏ rào cản luật pháp, đảm bảo sự an toàn và mở cửa thị trường dịch vụ cũng như đấu thầu khu vực công. Đáng chú ý, hiện tại chỉ 42% hàng hóa xuất khẩu sang châu Âu được hưởng mức thuế 0%. Rõ ràng, cơ hội tiềm năng từ thị trường này rất lớn đối với Việt Nam.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh, xác suất Nghị viện châu Âu thông qua thỏa thuận trên chỉ ở mức 50%. Chính phủ Việt Nam cần chứng tỏ sự cải thiện rõ nét trong vấn đề nhân quyền và đánh bắt thủy, hải sản.

Đáng chú ý, một trong những lo ngại lớn nhất liên quan đến việc hàng hóa nhập khẩu trái phép hoặc nhập qua đường tiểu ngạch từ Trung Quốc sẽ ồ ạt vào thị trường Việt Nam hay việc tạm nhập tái xuất hay lấy nhãn mác “Made in Vietnam” có thể bị khai thác bởi các công ty Trung Quốc nhằm né tránh hàng rào thuế quan...

Hải Yên/Báo Tin tức
Kinh tế Trung Quốc dễ bị tổn thương hơn khi đối đầu thương mại với Mỹ
Kinh tế Trung Quốc dễ bị tổn thương hơn khi đối đầu thương mại với Mỹ

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cho rằng nền kinh tế Trung Quốc dễ bị tổn thương hơn trong cuộc chiến thương mại hiện nay với Mỹ và đã bị ảnh hưởng bởi xung đột này.

Chia sẻ:

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ Thông cáo báo chí Rao vặt

Các đơn vị thông tin của TTXVN