Phát biểu khai mạc hội nghị, ông Lê Đỗ Mười, Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác kết nối về giao thông vận tải ASEAN là hết sức cần thiết và quan trọng. ASEAN luôn coi kết nối và hội nhập là một trong những ưu tiên hàng đầu trong việc triển khai các biện pháp hiện thực hóa Cộng đồng kinh tế ASEAN, góp phần phát huy lợi thế của một khu vực kinh tế ASEAN năng động, trung tâm và nhiều tiềm năng.
Điểm qua tình hình hoạt động hàng hải Việt Nam, ông Lê Đỗ Mười chỉ ra những cơ hội, thách thức khi lĩnh vực này đang chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và giải quyết vấn đề phát thải khí nhà kính. Khó khăn thách thức còn được thể hiện ở góc độ quản lý nhà nước và khu vực kinh tế tư nhân liên quan đến việc có được nguồn tài chính cần thiết để tạo điều kiện quá trình chuyển đổi năng lượng xanh, tiếp đến là các công nghệ hàng hải mới vào Việt Nam để hỗ trợ quá trình chuyển đổi. Các chính sách và khuôn khổ pháp lý mới cũng cần được phát triển để thu hút đầu tư cho các công nghệ hàng hải xanh… và cho đây không chỉ là thách thức của Việt Nam mà còn là thách thức của các nước trong cộng đồng ASEAN nói chung.
Với vai trò nước chủ nhà trong nhiệm kỳ 2022 - 2023 theo cơ chế luân phiên giữa các quốc gia ASEAN, ông Lê Đỗ Mười tin tưởng kết quả của 3 phiên Hội nghị Nhóm công tác vận tải hàng hải ASEAN lần thứ 42, 43, 44 trước đó tại các thành phố Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang tại Việt Nam thực sự mang lại nhiều giá trị hướng đến mục tiêu chung của khối. Đặc biệt, tại phiên họp cuối cùng lần thứ 45, trong nhiệm kỳ của Việt Nam, ông cũng đề xuất các đại biểu cần tiếp tục tìm ra các giải pháp tăng cường kết nối các phương thức vận tải hàng hải chất lượng cao.
Cụ thể như, phát triển công nghệ để ứng dụng và chuyển giao sang công nghệ xanh; ứng dụng năng lượng xanh, giúp giảm phát thải khí nhà kính, ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, giao thông thông minh trong quản lý, điều hành các lĩnh vực trong ngành hàng hải.
Qua đó, nhằm cắt giảm tiêu thụ nhiên liệu, giảm khí thải carbon, góp phần giảm tác động của biến đổi khí hậu, hướng đến một tương lai công nghệ mới cho vận tải biển xanh hơn, thân thiện với môi trường hơn theo chủ đề Ngày Hàng hải thế giới năm 2023 "Marpol tuổi 50: Sự cam kết không ngừng" của Tổ chức Hàng hải quốc tế, là tiếp tục thực hiện xu hướng "công nghệ xanh" của ngành vận tải biển đồng thời được coi là nhiệm vụ quan trọng của toàn thế giới.
"Là một cộng đồng ASEAN đoàn kết, chắc chắn sẽ tiếp tục phát triển thịnh vượng trong giai đoạn mới đầy biến động này. Chúng tôi mong muốn được hợp tác với các bạn hướng tới mục tiêu tăng cường hợp tác song phương và đa phương giữa các nước trong khu vực và trên thế giới hướng tới một tương lai hợp tác và phát triển mạnh mẽ hơn", ông Lê Đỗ Mười nhấn mạnh.
Hội nghị MTWG 45 tiếp tục thảo luận việc thực hiện Kế hoạch chiến lược giao thông vận tải Kuala Lumpur 2016 - 2025, các sáng kiến mới trong lĩnh vực giao thông hàng hải phục hồi và phát triển bền vững sau đại dịch COVID-19; tiến độ thực hiện kế hoạch hành động 2022 - 2023 về lưu thông hàng hóa và quản lý chất thải từ tàu. Các quốc gia cũng sẽ thảo luận về tương lai hợp tác với Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) và đàm thoại với các đối tác đối thoại cùng các hiệp hội khu vực của ASEAN và dự kiến sẽ đưa ra các giải pháp cho kế hoạch hành động tiếp theo trong ứng dụng công nghệ thông minh trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Theo lãnh đạo Cục Hàng hải Việt Nam, với vai trò là Chủ tịch hội nghị MTWG 45, Việt Nam kỳ vọng các quốc gia ASEAN tiếp tục đồng hành, trao đổi tích cực, cởi mở hướng đến mục tiêu tăng cường hợp tác song phương, đa phương tạo tiền đề phát triển ngành hàng hải thế giới nói chung và ASEAN nói riêng. Những năm qua, để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động vận tải biển giữa các nước trong khối thành viên, Việt Nam đã ký kết Hiệp định Hàng hải/Vận tải biển song phương với các quốc gia thuộc ASEAN như Thái Lan, Indonesia, Philippines, Malaysia, Singapore, Brunei và Myanmar.
Việt Nam là quốc gia có tiềm năng về vận tải biển bởi Việt Nam có hơn 3.260 km đường bờ biển và nằm trong khu vực nơi tuyến hàng hải thế giới sôi động chạy qua, lĩnh vực hàng hải là một trong những lĩnh vực đóng vai trò thiết yếu trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội. Việt Nam có cơ sở hạ tầng hàng hải tương đối hoàn thiện gồm: 34 cảng biển, 296 bến cảng, đáp ứng thông qua lượng hàng hóa khoảng 750 triệu tấn/năm (trong đó khối lượng hàng hoá thông qua cảng biển Việt Nam năm 2022 đạt 724 triệu tấn, hàng container đạt 24,7 triệu teus).
Với chính sách mở cửa, Việt Nam đã và đang thu hút mạnh mẽ đầu tư vào các lĩnh vực kinh tế, trong đó kinh tế hàng hải ngày càng tăng trưởng, mở rộng. Đồng thời việc gia nhập, ký kết các hiệp định vận tải biển với các quốc gia trên toàn thế giới đã thúc đẩy giao thương làm không ngừng gia tăng khối lượng hàng hóa thông qua cảng biển Việt Nam.