Báo cáo triển vọng kinh tế toàn cầu năm 2013 do Ngân hàng Thế giới (World Bank-WB) công bố mới đây có đề cập tới tình hình vĩ mô của Việt Nam tương đổi ổn định nhưng thời gian tới vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Bên lề Hội nghị Tổng kết 5 năm hoạt động và triển khai nhiệm vụ năm 2013 của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia (UBGSTC), Chủ tịch UBGSTC quốc gia Vũ Viết Ngoạn (ảnh) đã trao đổi với báo giới xung quanh vấn đề này.
Quan điểm của ông như thế nào về nội dung “nên tập trung phát triển phần cung hơn là cầu” đề cập trong báo cáo của WB có liên quan tới Việt Nam, nhất là khi Việt Nam đang đưa ra rất nhiều giải pháp để tăng tổng cầu, kích thích sức mua?
Báo cáo của WB là báo cáo chung về tổng thể kinh tế toàn cầu, quan điểm của WB đánh giá về nền kinh tế Việt Nam còn khá rộng. Tôi cho rằng, đây không phải đề xuất chi tiết cụ thể cho từng quốc gia. Với nền kinh tế của Việt Nam, chúng ta phải căn cứ vào tình hình chung của thế giới, của khu vực và đặc biệt phải dựa trên tình hình cụ thể của nước ta để đưa ra các giải pháp cụ thể. Trong điều kiện hiện nay, chúng ta đang đối mặt một loạt thách thức: Một mặt phải vừa phải ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, mặt khác lại hỗ trợ thị trường, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp (DN).
Tôi cho rằng: Đúng là những dấu hiệu, tiềm ẩn của nguy cơ lạm phát vẫn còn nên Việt Nam phải thận trọng. Tuy nhiên, nhiều DN đang rất khó khăn, tồn kho hàng hóa nhiều do tổng cầu đầu tư và tiêu dùng thấp. Vì vậy, chúng ta phải “sưởi ấm” tổng cầu của nền kinh tế. Song song với ổn định kinh tế vĩ mô, Việt Nam phải tiếp tục có các giải pháp để tăng tổng cầu lên. Đây là khó khăn với chúng ta và đòi hỏi phải có chính sách hết sức linh hoạt.
Ngày 7/1, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 02/2013/NQ-CP để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường và Nghị quyết 01/2013/NQ-CP với nhiệm vụ: Tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Điều này có gì mâu thuẫn không, thưa ông?
Trong quá trình đóng góp nội dung của hai Nghị quyết trên, UBGSTC quốc gia đã cùng với Thường trực Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia tham gia đóng góp rất tích cực.
Việc ban hành hai Nghị quyết trên khá đồng bộ với nhau. Nghị quyết 01 được xem là Nghị quyết hàng năm được ban hành dựa trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội đề ra các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và những định hướng lớn. Ngoài Nghị quyết 01 thì năm nay cũng có đặc thù riêng là: Ngay từ đầu năm, Chính phủ đã xem xét những vấn đề mang tính chất nổi cộm, đó là các DN đang gặp nhiều khó khăn và cần phải có biện pháp thúc đẩy thị trường, tăng tổng cầu của nền kinh tế.
Đây là tinh thần của NQ 02. Có thể nói rằng, NQ 02 là bộ phận cấu thành trong tổng thể chung của NQ 01 và cụ thể hóa một số giải pháp để thực hiện tốt NQ 01 là: Ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát và duy trì mức tăng trưởng hợp lý.
Ông dự báo như thế nào về xu hướng hạ lãi suất sắp tới. Việc giảm lãi suất có còn phụ thuộc vào lạm phát?
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, mục tiêu trong năm nay là đưa chỉ số lạm phát 2013 thấp hơn năm 2012, đứng ở mức khoảng 6%. Như vậy, nếu lạm phát kiểm soát được ở mức 6% thì lãi suất sẽ có xu hướng giảm. Lãi suất huy động giảm thì lãi suất cho vay sẽ giảm theo. Điều này sẽ giúp DN giảm chi phí; hỗ trợ DN là góp phần kích cầu.
Lãi suất đúng là có liên quan đến nỗi lo lạm phát. Tuy nhiên, UBGSTC quốc gia cho rằng, tổng cầu của nền kinh tế hiện còn yếu nên nguy cơ lạm phát tăng mạnh trong năm 2013 là không lớn. Phân tích cụ thể về những cơ sở để hạ lãi suất cho thấy: Nếu đặt mục tiêu lạm phát năm 2013 là 6% thì dư địa hạ lãi suất trong năm tới có thể được nới rộng; hơn nữa, nếu xét về tương quan giữa lãi suất tiền gửi tại Việt Nam so với các nước trên thế giới (tại Mỹ khoảng 0,5 - 0,75%/năm) thì việc tiếp tục hạ lãi suất sẽ vẫn đảm bảo được độ chênh lệch lãi suất mà không gây ra áp lực tỷ giá trong năm 2013.
Đề cao vai trò giám sát tài chính Phát biểu tại hội nghị tổng kết 5 năm hoạt động và triển khai nhiệm vụ năm 2013 của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia (UBGSTCQG) tổ chức tại Hà Nội ngày 23/1, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đề nghị UBGSTCQG hoàn chỉnh chương trình, nhiệm vụ của Ủy ban trên các mặt để nâng cao vai trò tham mưu, giám sát của đơn vị. Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đánh giá cao những ý kiến, tham mưu, đề xuất của cơ quan này về vấn đề tài chính ngày một chất lượng, kịp thời và bám sát chương trình nhiệm vụ được đưa ra. Nhờ vậy, UBGSTCQG góp phần cùng Chính phủ, các bộ, ngành, doanh nghiệp đưa đất nước vượt qua thời điểm được coi là khó khăn nhất. Năm 2013, Ủy ban đã tham mưu, đề xuất giúp Chính phủ đưa ra các cơ chế chính sách quản lý vấn đề kinh tế vĩ mô, tài chính, tiền tệ phù hợp, chính xác. Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Trong điều kiện thị trường chứng khoán, bảo hiểm, ngân hàng có sự đan xen, chuyển hóa rất nhanh như hiện nay, UBGSTCQG cần phối hợp với các bộ, ngành để đưa ra được cơ chế quản lý phù hợp. Đặc biệt cần phân tích thông tin thu thập nhiều chiều để đưa cảnh báo khách quan, trung thực giúp nâng cao công tác quản lý của bộ, ngành. Chủ tịch UBGSTCQG Vũ Viết Ngoạn cho biết việc thu thập thông tin từ các bộ, ngành, tổ chức tài chính phục vụ công tác giám sát thị trường tài chính đang gặp khó khăn. Hệ thống dữ liệu thông tin Ủy ban nhận từ các bộ, ngành, các định chế tài chính còn chậm, chưa đồng bộ. Do đó, việc hoàn thành báo cáo của Ủy ban đôi khi còn kéo dài dẫn đến tình trạng một số kiến nghị đề xuất chậm so với sự thay đổi của diễn biến kinh tế và sự biến động của thị trường tài chính. Hải Yến |
Quan điểm của ông như thế nào về việc bơm tiền để cứu thị trường bất động sản, kích thích sức mua?
Đối với thị trường bất động sản, vừa rồi Chính phủ đã đưa ra một loạt giải pháp. Theo cá nhân tôi, chúng ta không nên hiểu Chính phủ bơm tiền bất động sản một cách tùy ý. Biện pháp của Chính phủ thời gian qua khá cụ thể, xem đối tượng nào có nhu cầu về nhà ở, bất động sản thì chúng ta quan tâm hỗ trợ. Ví dụ: Nhà ở xã hội, tôi cho rằng, còn rất nhiều người có nhu cầu thực. Như vậy, chúng ta phải hỗ trợ bằng cách cho họ vay với lãi suất thấp, kỳ hạn dài thì mới “sưởi ấm” được bất động sản. Tuy nhiên quá trình thực hiện còn phải chờ thời gian và cơ quan quản lý cần phải theo dõi tín hiệu của thị tường, tránh gây tác động xấu. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cần thận trọng theo dõi tín hiệu của thị trường, tiền cung ứng ra đến mức độ nào thì hợp lý.
UBGSTC quốc gia có khuyến nghị gì góp phần cùng Chính phủ trong năm 2013?
Chính sách tài khóa - tiền tệ năm 2013 cần được tiếp tục điều hành một cách thận trọng chặt chẽ nhưng có sự điều chỉnh linh hoạt theo diễn biến của nền kinh tế nhằm tiếp tục thực hiện những mục tiêu xuyên suốt đã đề ra theo tinh thần của Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội, duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế hợp lý.
Bên cạnh đó, những chính sách kinh tế năm 2013 cần được điều hành theo định hướng đẩy mạnh gia tăng tổng cầu và hỗ trợ DN. Theo UBGSTCQG, năm 2013 cần quan tâm đặc biệt 5 giải pháp sau: Giảm lãi suất cho vay; Khai thác mọi nguồn vốn đầu tư để đảm bảo mức tổng vốn đầu tư toàn xã hội ở mức tương đương 30% GDP như mục tiêu đề ra; Tăng cường tiết kiệm chi NSNN; Đẩy nhanh triển khai xử lý nợ xấu gắn liền với tái cơ cấu các TCTD; Đẩy mạnh triển khai trên thực tế tiến trình tái cơ cấu nền kinh tế.
Minh Phương