Nhiều bất cập trong phát triển nuôi tôm bền vững

Diễn đàn lần này đã thu hút sự quan tâm của trên 150 đại biểu là đại diện lãnh đạo các cơ quan trung ương, nhà khoa học, diễn giả, các hiệp hội, hợp tác xã, doanh nghiệp và người nuôi tôm ở các tỉnh Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Trà Vinh, Kiên Giang.

Ông Châu Công Bằng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau chia sẻ, tuy đã đạt được nhiều kết quả nhất định nhưng phải thừa nhận tình hình sản xuất nuôi tôm của Cà Mau và Việt Nam vẫn còn khó khăn, hạn chế và những thách thức. Đó là quy hoạch phát triển ngành tôm còn chậm, hạ tầng vùng nuôi chưa đáp ứng được yêu cầu, dịch vụ cung ứng đầu vào, chất lượng tôm giống, giá thức ăn phục vụ sản xuất không ổn định, cạnh tranh không lành mạnh, khó kiểm soát. Vấn đề môi trường ngày càng suy thoái, ô nhiễm, dịch bệnh trên tôm nuôi còn diễn biến phức tạp và chưa có biện pháp ngăn ngừa một cách hiệu quả.

Thêm nữa, cơ chế, chính sách thu hút đầu tư còn nhiều bất cập, trong khi đó người dân, doanh nghiệp thiếu vốn, khó tiếp cận tín dụng; tổ chức chuỗi chậm phát triển và thiếu bền vững; các dịch vụ logistics còn hạn chế, chi phí cao nên khả năng cạnh tranh thấp, hiệu quả sản xuất, kinh doanh chưa cao, thiếu bền vững.

Theo ông Châu Công Bằng, việc tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp, với chủ đề “Phát triển nuôi tôm bền vững, giảm phát thải, thích ứng với biến đổi khí hậu vùng Đồng bằng sông Cửu Long’’ là dịp để các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương, nhà khoa học, diễn giả, doanh nghiệp và người nuôi tôm cùng chia sẻ, trao đổi, đánh giá một cách hệ thống những kết quả đạt được, những khó khăn, hạn chế đã qua; đề ra những giải pháp đồng bộ, khoa học, có tính đột phá mang lại hiệu quả nhằm góp phần thúc đẩy ngành tôm của Việt Nam nói chung và của tỉnh Cà Mau nói riêng phát triển hiệu quả, bền vững trong thời gian tới.

Điểm nhấn tại diễn đàn lần này, các chuyên gia thủy sản, diễn giả trình bày báo cáo tham luận về hiện trạng và định hướng phát triển bền vững nghề nuôi tôm nước lợ tại Việt Nam; Hiện trạng và giải pháp phát triển nuôi tôm nước lợ tại tỉnh Cà Mau; Nguyên lý và nuôi tôm công nghệ cao, thân thiện với môi trường, giảm phát thải Carbon, thích ứng biến đổi khí hậu, an toàn thực phẩm và bền vững; Ứng dụng chế phẩm sinh học vào phát triển nuôi tôm nước lợ hiệu quả và bền vững, an toàn, giảm phát thải; Ứng dụng công nghệ Grofarm trong nuôi tôm nước lợ góp phần giảm phát thải, ứng phó biến đổi khí hậu; Ứng dụng công nghệ điện hóa siêu âm tích hợp vi bọt khí điện tử từ trường trong xử lý ô nhiễm nước ao nuôi tôm; Giải pháp nuôi trồng thủy sản giảm phát thải nhà kính…

Biến đổi khí hậu đang gây ảnh hưởng lớn đến đời sống, kinh tế của người dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, hoạt động sản xuất nông nghiệp, nhất là nghề nuôi tôm đã bị tác động trực tiếp bởi nắng hạn, xâm nhập mặn, dịch bệnh…

Đại diện lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Cục Thủy sản, các chuyên gia, nhà khoa học dành nhiều thời gian thảo luận, trao đổi, giải đáp trực tiếp những câu hỏi, ý kiến thắc mắc của đại biểu liên quan giải pháp ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất, thức ăn nuôi tôm, phòng bệnh trên tôm nuôi, xử lý môi trường để đạt hiệu quả cao, mang tính bền vững, an toàn thực phẩm trong phát triển nuôi tôm ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) nhấn mạnh, ngành tôm Việt Nam có sự phát triển vượt bậc, khẳng định được vai trò, vị trí của mình với thị trường quốc tế. Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn, bất cập trong phát triển nuôi tôm bền vững, giảm phát thải, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Do đó, lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Quốc gia mong muốn người dân, doanh nghiệp nhà khoa học, những người làm công nghệ quan tâm xây dựng được mô hình chuẩn, khép kín trong phát triển nuôi tôm tại Cà Mau mang lại hiệu quả cao, bền vững, giảm phát thải nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Nuôi tôm là ngành kinh tế có giá trị lớn, do đó, các hợp tác xã, người nuôi tôm phải dứt khoát tuân thủ thực hiện tốt quy trình nuôi, các tiêu chuẩn, quy chuẩn, chất lượng và đáp ứng yêu cầu thị trường để vượt qua những rào cản về thị trường trong nước và quốc tế. Đặc biệt là quan tâm đến vấn đề sản phẩm được làm ra bằng cách nào, sản phẩm phải đảm bảo an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường… Bên cạnh đó, trong nuôi tôm phải thực hiện mô hình liên kết chuỗi chặt chẽ hơn nữa, bắt đầu từ khâu kế hoạch sản xuất đến khâu đầu tư, kiểm soát, hình thành nên sản phẩm cuối cùng và cùng nhau xây dựng thương hiệu cho những sản phẩm nhằm định hướng, tạo ra lợi thế lớn, nâng cao tính cạnh tranh cho ngành hàng tôm trong thời gian tới.

Cà Mau là tỉnh có tiềm năng và thế mạnh về nuôi trồng thủy sản; trong đó, diện tích nuôi tôm nước lợ khoảng 280.000 ha, chiếm 45% diện tích nuôi tôm của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và chiếm 40% diện tích nuôi tôm cả nước, với nhiều loại hình nuôi như nuôi tôm bán thâm canh, thâm canh, siêu thâm canh; nuôi tôm quảng canh cải tiến, tôm - lúa, tôm - rừng, tôm quảng canh kết hợp. Ngành tôm Cà Mau đã đạt được nhiều kết quả quan trọng; nhiều năm liền Cà Mau dẫn đầu về diện tích, sản lượng, giá trị kim ngạch xuất khẩu. Đến cuối năm 2023 sản lượng đạt 231.500 tấn, năng suất tôm nuôi ước đạt 830,5kg/ha/năm, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt trên 1 tỷ đô la Mỹ/năm.