Hội thảo ‘Việt Nam và Nhật Bản hướng tới tăng trưởng xanh’: Mở ra các cơ hội hợp tác mới

Hội thảo có sự tham gia của lãnh đạo các Bộ, ngành của Việt Nam như Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Ngoại giao, Bộ Công thương, đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, đại diện Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO), lãnh đạo một số tỉnh, thành của Việt Nam cùng với các chuyên gia và doanh nghiệp của hai nước.

Cụ thể, về phía TTXVN có bà Vũ Việt Trang, Bí thư Đảng ủy, Tổng giám đốc TTXVN. Về phía các cơ quan, ban ngành có: Ông Phạm Quang Hiệu, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản; ông Nguyễn Quốc Trị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; ông Nakajima Takeo, Trưởng Đại diện Văn phòng JETRO tại Việt Nam; ông Kubo Yoshimoto, Phó Trưởng Đại diện Văn phòng JICA tại Việt Nam.

Hội thảo là dịp để các đại biểu đã chia sẻ quan điểm về tăng trưởng xanh, cơ hội và thách thức trong việc thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050; ý nghĩa của sự hỗ trợ từ phía Nhật Bản cho chiến lược phát triển xanh tại Việt Nam; cũng như đề xuất, khuyến nghị các giải pháp giúp thực hiện chiến lược này.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Bí thư Đảng ủy, Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam Vũ Việt Trang khẳng định: Ngày 21/9 năm nay ghi dấu mốc quan trọng kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản. Trong suốt chặng đường nửa thế kỷ qua, quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản không ngừng được củng cố và phát triển. Hai nước coi nhau là đối tác quan trọng trong triển khai hợp tác về đối ngoại, kinh tế và thương mại.

Hiện quan hệ thương mại song phương Việt Nam – Nhật Bản được xây dựng trên nền tảng là các hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương mà hai nước đã ký kết, cũng như thông qua các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) của Nhật Bản tại Việt Nam. Trong nhiều năm qua, Nhật Bản liên tục là đối tác đầu tư và viện trợ ODA hàng đầu tại Việt Nam. Kim ngạch thương mại song phương năm 2022 đạt gần 50 tỷ USD.

Tại cuộc hội thảo cấp cao về kinh tế Việt – Nhật gần đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh đến định hướng mới trong quan hệ hợp tác giữa hai nước. Đó là hợp tác hướng tới phát triển bền vững và tăng trưởng xanh. Đây cũng là con đường phát triển tất yếu của không chỉ Việt Nam mà còn của nhiều nước trên thế giới trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn biến rất phức tạp, trở thành vấn đề quan tâm chung của toàn cầu. Đối với Việt Nam, thực hiện tăng trưởng xanh còn nhằm mục tiêu thực hiện cam kết tại Hội nghị COP26, thực hiện trách nhiệm của Việt Nam đối với cộng đồng quốc tế.

Việt Nam và Nhật Bản đã có nhiều chương trình hợp tác trong lĩnh vực tăng trưởng xanh. Tuy nhiên, hai nước vẫn còn nhiều dư địa để thúc đẩy hợp tác mang tính chất bổ sung cho nhau.

“Để góp phần lan tỏa việc thực hiện các cam kết, kế hoạch hành động hướng tới tăng trưởng xanh, báo chí, truyền thông đóng một vai trò rất quan trọng. Thực hiện sứ mệnh đó, Thông tấn xã Việt Nam, một cơ quan báo chí chủ lực của quốc gia, luôn nêu cao vai trò là “cầu nối” trong việc tuyên truyền, phổ biến thông tin đến công chúng trong và ngoài nước; tích cực thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về thúc đẩy ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển đất nước. Để hiện thực hóa nhiệm vụ đó, Thông tấn xã Việt Nam đã giao báo Việt Nam News – một ấn phẩm tiếng Anh hàng ngày đồng thời cũng là tờ nhật báo tiếng Anh đối ngoại quốc gia - phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đồng tổ chức Toạ đàm “Việt Nam – Nhật Bản hợp tác hướng tới tăng trưởng xanh”. Tăng trưởng xanh sẽ giúp chúng ta bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tạo ra các hệ sinh thái bền vững. Thông qua toạ đàm này, tôi tin tưởng các tổ chức và doanh nghiệp Nhật Bản sẽ có nhiều thông tin đầy đủ hơn về ưu tiên chính sách, chiến lược tăng trưởng xanh của Việt Nam nói chung cũng như của các địa phương nói riêng, mở ra các cơ hội hợp tác mới trong các lĩnh vực mà hai bên có tiềm năng, thế mạnh. Nhân dịp này, tôi chúc mối quan hệ Việt Nam – Nhật Bản ngày càng phát triển sâu rộng hơn nữa. Chúc các doanh nghiệp của hai nước và báo Việt Nam News ngày càng phát triển, có nhiều hoạt động thiết thực góp phần thúc đẩy mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Nhật Bản”, Tổng giám đốc Vũ Việt Trang nhấn mạnh.

Theo Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Phạm Quang Hiệu: “Mối quan hệ song phương giữa Việt Nam và Nhật Bản đang ở giai đoạn tốt đẹp nhất trong lịch sử hai nước, xứng tầm quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng dựa trên sự chân thành, tin tưởng và hỗ trợ lẫn nhau. Trong trung và dài hạn hướng tới mục tiêu 2030-2050, hai nước còn rất nhiều tiềm năng hợp tác hơn nữa trong công nghệ xanh, chuyển đổi năng lượng, hợp tác nghiên cứu song phương ứng dụng công nghệ Nhật Bản phù hợp với trình độ và lộ trình chuyển đổi của Việt Nam”.

Conf Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Quốc Trị nhận định, sự hợp tác giữa Việt Nam - Nhật Bản trong lĩnh vực nông nghiệp đã góp phần quan trọng trong tái cơ cấu nền nông nghiệp, phát triển nông thôn Việt Nam. Giai đoạn 2020 - 2025, Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ Việt Nam xây dựng chuỗi giá trị nông nghiệp bền vững, kiểm dịch động thực vật, phòng, chống thiên tai, phát triển thủy lợi...

Theo Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị, những năm gần đây, Nhật Bản ngày càng mở rộng đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp, năm 2020 đạt gần 240 triệu USD với 42 dự án, đứng thứ 6 trong các đối tác đầu tư vào nông nghiệp tại Việt Nam. Đầu tư của Nhật Bản đạt trung bình khoảng 6 triệu USD/dự án; có dự án đạt gần 80 triệu USD. Nhật Bản có thế mạnh như chuyển đổi số, nông nghiệp xanh, tăng trưởng xanh... Mối quan hệ hợp tác song phương giữa Nhật Bản - Việt Nam sẽ tạo ra nhiều không gian hợp tác trong các lĩnh vực hai bên có nhu cầu. 

Nhật Bản là nước có nhiều kinh nghiệm trong phát triển hệ sinh thái nông nghiệp an toàn, bền vững, thuận theo tự nhiên. Do đó, sự hợp tác và hỗ trợ của Nhật Bản là rất quan trọng trong việc thực hiện Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn của Việt Nam - Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị nhấn mạnh.

Ông Nakajima Takeo, Trưởng Đại diện Văn phòng Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản tại Việt Nam (JETRO) cho rằng, việc tập trung vào phát triển xanh là rất quan trọng để giải quyết các vấn đề cấp bách tại Việt Nam, bao gồm chất lượng nước, ô nhiễm không khí, quản lý chất thải, tái chế, hiệu suất năng lượng, khí thải carbon. Các doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam đang triển khai các dự án nỗ lực cắt giảm phát thải khí CO2, đóng góp vào sự phát triển tăng trưởng xanh tại Việt Nam bằng các hoạt động như xây dựng hệ thống điện mặt trời, chuyển đối số trong nông nghiệp để phục vụ tăng trưởng xanh... 

Ông Nakajima Takeo chia sẻ, các doanh nghiệp vẫn đang theo dõi, chờ đợi cơ hội từ các chính sách về tăng trưởng xanh của Việt Nam để có thể yên tâm đầu tư vào các lĩnh vực này. Ông khuyến nghị Chính phủ Việt Nam thực hiện quy định về môi trường nghiêm ngặt hơn, mở rộng trách nhiệm môi trường của các nhà sản xuất, đẩy nhanh sự chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo.

Trong khi đó, đại diện  cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài nguyên và Môi trường để nâng cao khả năng của Việt Nam trong việc giảm khí thải carbon, tập trung vào quản lý tài nguyên nước; hợp tác với các công ty nông nghiệp trong việc cải thiện điều kiện sống và triển khai công nghệ hiện đại để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và thiên tai tự nhiên.

Trao đổi với phóng viên báo Tin tức, Chủ tịch Cổ phần Thương mại và dịch vụ Yo (Yo Group) ông Hoàng Đình Giang cho biết: “Đối với vấn đề tăng trưởng xanh, tôi cho rằng hai nước còn rất nhiều tiềm năng và cần đẩy mạnh hợp tác hơn nữa trong chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng. Là một doanh nghiệp Việt Nam đang hoạt động ở Nhật Bản, tôi sẽ nỗ lực hết sức để thúc đẩy hơn nữa quan hệ giữa hai nước. Dự định trong tương lai, công ty sẽ nhận chuyển giao công nghệ sản xuất TPCN chất lượng cao của Nhật về Việt Nam sản xuất để xuất lại qua Nhật Bản. Việt Nam hiện có nhiều tiềm năng về nguồn nguyên liệu để sản xuất thực phẩm chức năng mà Nhật Bản cần. Việc đưa nhà máy sản xuất theo quy trình của Nhật Bản về Việt Nam góp phần làm giảm giá thành sản phẩm và phát triển kinh tế địa phương tạo công ăn việc làm cho địa phương”.